________________
પ્રમાદનું સ્વરૂપ.
૧૦૩ અને તે મેહરાજાએ સાંભળ્યું. ત્યારે અત્યંત શેકના વેગથી. લાંબા નસાસા મૂકી મેહરાજા ચિંતવવા લાગ્યા કે “હું દુઃખી છતાં આવી રીતે અત્યંત સુખી થઈને કણ ક્રીડાઓ કરે છે?” પછી કુપિત થયેલા પિતાના શ્રેષ્ઠ સ્વામિના અભિપ્રાયને જાણું લઈ
દુષ્ટાભિસંધિ” નામના મંત્રીએ ભ્રાંતિ રહિત થઈ આ પ્રમાણે વિજ્ઞપ્તિ કરી–“હે દેવ ! રાજકથા, સ્ત્રીકથા, દેશકથા અને ભક્તકથા રૂપ ચાર મુખવાળી, યોગિનીની જેમ ભુવનના જનેને મેહિત કરનારી આ વિકથા નામની મારી ભાર્યા છે અને આ બાળક અત્યંત ઈષ્ટ પ્રમાદ નામને મહારાજ શ્રેષ્ઠ પુત્ર છે, છતાં જે હેતુથી તેઓએ એકાએક હાસ્ય કર્યું, તે તે તેઓને જ પૂછવું જોઈએ.” ત્યાર પછી રાજાએ તેઓને બોલાવીને પૂછયું કે-“તમે કેમ હસ્યા?” તેમાંથી સ્ત્રી બેલી-પૂજ્ય! આપ સારી રીતે સાંભળે. બાળક માત્રથી સાધી શકાય એવા કાર્યમાં પિતાજી આટલી બધી ચિંતા શા માટે વહન કરે છે? એ વિસ્મયને વશ થઈ આ પુત્ર સાથે મેં હાસ્ય કર્યું. કેમકે–આપપિતાજીના પસાયથી હું આ રેહિણીને એક અર્ધ ક્ષણમાં ધર્મથી પાડવામાં સમર્થ છું. અથવા આ બિચારી મારી આગળ કઈ ગણતરીમાં છે? જેઓ ઉપશાંત મન:પર્યવજ્ઞાની હતા તથા જેઓ શ્રુતજ્ઞાનથી યુક્ત હતા, તેવા કેટલાએ જીને મેં પૂવે ચારિત્રથી ભ્રષ્ટ કર્યા છે; તેઓની સંખ્યા પણ કોઈ જાણતા નથી. વળી મેં જે ચાદ પૂર્વધારેને ધર્મથી ખડહડાવ્યા છે–ભ્રષ્ટ કર્યા છે, તેઓ તે આજે પણ આપ પૂજ્ય પિતાજી પાસે ધુળની માફક રેળાય છે.” તે સાંભળી રાજાએ વિચાર્યું કે-“હું ધન્ય છું કે, જેના (મારા)સૈન્યમાં આ અબળાઓ પણ ભુવનવતી જનસમૂહને જીતવામાં સમર્થ બળવાળી છે.” એમ વિચારી રાજાએ પિતાને હાથે બીડું આપી, હર્ષપૂર્વક મસ્તક પ્રદેશમાં ચુંબન કરી “તમારા માગે વિઘરહિત છે, તમારી પાછળ જ સિન્ય પણ આવશે.” એમ કહી તે સ્ત્રીને તે પુત્ર સાથે તત્કાળ વિસર્જન કરી. તેવિકથા રહિણીની પાસે પહોંચી.
ત્યારપછી ચેગિની વિકથાથી અધિષ્ઠિત થયેલી તે રહિણી જિનમંદિરમાં પણ બીજી શ્રાવિકાઓ સાથે વિવિધ પ્રકારની વિક