________________
કાયાનું વર્ણન.
૫
ક્ષમારૂપી ધનુષ્યને જો ગ્રહણ કર્યું, તે પછી દુર્જન શુ` કરી શકનાર છે ? તૃણુ વિનાની ભૂમિ ઉપર પડેલા અગ્નિ સ્વયમેવ ઉપશાંત થઈ જાય છે,
કાપ ઉપર અચકારી ભટ્ટાનુ અને ક્ષમાના વિષયમાં ક્ષુદ્ઘક મુનિનુ` ઉદાહરણ છે. કાપ થકી ભટ્ટા દુ:ખ પામી, અને ક્ષમાથકી ક્ષુલ્લક મુનિને દેવે પણ નમ્યા હતા. પર
ક્ષાંતિ ધારણ કરનાર હેાવા છતાં પણ આવા પ્રકારનાં અશુભ કોમાં પ્રવનાર સાધુ · પાપશ્રમણ ' કહેવાય, તેથી એ પાપ શ્રમણુપણુ જ કહે છે
(
>
सयं गेहूं परिश्वज, परगेहंमि वावडे | निमित्तेण ववहरइ, पावसमणो ति वुच्चई || ५३ ॥ ગાથા—પાતાના ઘરના ત્યાગ કરી, પરઘરમાં પ્રવૃત્ત ચનાર; નિમિત્તથી વ્યવહાર કરનાર ‘ પાપશ્રમણ ’ કહેવાય છે, ૫૩ વ્યાખ્યાર્થ—જે મુનિ પ્રત્રજ્યા અંગીકારકરવાથી પેાતાના ઘરના પરિત્યાગ કરી પિંડના અભિલાષી થઈ સ્વય અન્યના ઘરમાં વ્યાધૃત થાય—તેનાં કાર્યો કરે, શુભ અશુભ સૂચક વચનવડે દ્રવ્યેાપાર્જન કરે તે પાપશ્રમણ પાપતિ કહેવાય છે. ૫૩
હવે તપ સંબંધિ પાપશ્રમણપણું કહે છે— दुद्ध दही विगईओ, आहार अभिक्खणं ।
रए अ तवोकम्मे, पावसमयो ति बुच्चई ॥ ५४ ॥ ગાથાર્થ—જે સાધુ દૂધ, દહીં વગેરે વિકૃતિયા વાર ંવાર ભક્ષણ કરે અને તપ કર્મીમાં આસક્ત ન થાય તે પાપશ્રમણ કહેવાય છે. ૫૪
વ્યાખ્યા –દહીં અને દૂધ વિકૃતિ કરવાનાં કારણ હાવાથી વિકૃ તિ-ઉપલક્ષણથી ઘી વિગેરે બધી વિકૃતિયાને તેવા પ્રકારના ખાસ કારણ વિના આહારમાં ગ્રહણ કરે. કહ્યું છે કે‘ જે રસકસવાળા આહારને વાપરનાર હાય તે નિગ્રંથ ન હાય એમ કેમ કહ્યું ?–રસ કસવાળા ભાજન-પાનના આહાર કરનાર નિ થને બ્રહ્મચર્ય માં
