________________
સંઘ વર્ણન.
પપ ભાવથી (સત્ય રીતે)નહિ કરવા બરાબર છે. જેમ આગ લાગવાના સમયે અંધનું એલાયન અથવા ઘુણાક્ષર ન્યાયવત્ નિરર્થક પ્રવૃત્તિ થાય છે.
*
* * * વળી કેવા પ્રકારના ? સમ્યકત્વયુક્ત જ્ઞાન, દર્શનના એક સ્વામિત્વ સૂચવવાને તરતજ “દર્શનયુક્ત” વિશેષણ મૂકેલ છે. જેમ કહ્યું છે-“જ્યાં જ્ઞાન ત્યાં નિશ્ચયે દર્શન અને જ્યાં દર્શન ત્યાં નિશ્ચયે જ્ઞાન હોય છે.” તથા સંયમગુણયુક્ત, જ્ઞાન, દર્શન બંનેથી સહિત હોવા છતાં પણ જે ચરિત્રવડે પવિત્ર ન હોય તો સગતિની પ્રાપ્તિ ન થઈ શકે. જેને માટે કહ્યું છે કે –“જહેમ ચંદનના ભારને વહન કરનાર ગધેડે ફક્ત બેજાનેજ ભાગી હોય છે, પરંતુ ચંદનને ભાગી થઈ શકતો નથી, એવી જ રીતે ચારિત્રથી હીન જ્ઞાની પણ ખરેખર જ્ઞાનને જ ભાગી થાય છે, કિંતુ સદ્ગતિને ભાગી બની શકતા નથી.”
એ ત્રણે ગુણેથી દેદીપ્યમાન હોવા છતાં પણ જે તીર્થકરની આજ્ઞાથી રહિત હોય તે સઘળું નિષ્ફળ જાણવું. આ હેતુથી કહે છે. “તીર્થકરાશાયુક્ત પરમાત્માના ફરમાન મુજબ કરવારૂપ તીર્થકરની આજ્ઞાવડે યુક્ત. જેમ કહ્યું છે કે – " समइपवित्ती सव्वा, आणाबज्झत्ति भवफला चेव । તિથલે રિ, ત ના તદુસT I ? ”
ભાવાર્થ-પિતાની મતિ પ્રમાણે કરેલી સર્વ પ્રવૃત્તિ આજ્ઞાબાા હોવાથી સંસારરૂપ ફળને આપનારી જ થાય છે, તીર્થકરનો ઉદ્દેશ કરીને કરાયેલી પણ તે પ્રવૃત્તિ વાસ્તવિક રીતે તીર્થકરના ઉદેશ પ્રમાણે નથી. ૧”
સ્વમતિ પ્રમાણે પ્રવૃત્તિ આવા પ્રકારના દોષના કારણરૂપ છે. જેમકે-“અહો ! ઘણુ ખેદની વાત છે કે અજ્ઞાની છ વસંતઋતુના સમયમાં ધર્મને હાને પૂજ્ય દેવના મંદીરમાં પીચકારીઓથી જળક્રીડાની લીલા, હીંચકવું, દંડાસકીડા વિગેરે અત્યંત હાસ્યજનક સંસારનાં હેતુભૂત કર્તવ્ય કરે છે.” તથા “આ ચેત્યમાં આપનાં માબાપની પ્રીતિથી અથવા અમુક ધનિકે આ
