________________
B
જૈન થા.
o
€
२४
– જેન યુગ –
• તા. ૧૫-૨-૩૨ પારિવ સર્વસિષa, Fરીય નાણ! wa: I પ્રોત્સાહન આપી શકના નથી, જેને પરિણામે આપણું વેપારથી તા મવાર દરે, ઘમિજાતુરસિરિયોજિઃ માત્ર આપણે પોતાનું-નાના કુટુંબ પરિવારનુંજ પપશુ શ્રી સિનિ લિયા, કરવા ઉપરાંત કાચ વધારે મેળવવા ભાગ્યશાલી બનીએ તો
બે પાંચ આશ્રિત જનનું ભલું કરી શકીએ તેમ છીએ. અર્થ સાગરમાં જેમ સર્વ સરિતા સમાય છે તેમ છે નાથ!' અને એટલેથીજ સંત ૫કડા પડે એ સ્થિતિ કરતાં વધારે
તારામાં સર્વ દષ્ટિએ સમાય છે; પણુ જેમ પૃથક પૃથક આપણી પાસે કશું સાધન નથી. આ રીતે જીવન નિર્વાદ્ધ સરિતાઓમાં સાકર નથી દેખાતે તેમ પૃથક પૃથક દૃષ્ટિમાં
ચલાવનાર વર્ગ ઉપરાંત વાયદાના-મદ્દાને વેપાર પણ દેશભરમાં તારૂં દર્શન થતું નથી..
ઘણો વધી પડયો છે કે જેના સામે થોડા દિવસ પૂર્વે શ્રી.
મણીલાલ કોઠારીએ' આબુ કેટલાક બંધુઓ છે જે આપણી સરિતા સહુ જેમ સાગરે, તુજમાં નાથ! સમાય દષ્ટિઓ:
કૅન્ફરન્સની સ્ટેન્ડીંગ કમિટીની ગત બેઠકમાં હાજર હતા તેઓ જ્યમ સાગર ભિન્ન સિધુમાં, ન જણાયે તું વિભક્ત દષ્ટિમાં.
સમક્ષ સખ્ત ભાષામાં પિતાના વિચારો જગુવ્યા હતાં.
આવી જતના ધંધાઓ વડે આપણે આપણી જાતને કેમને કયાં સુધી ટકાવી રાખશું તે વિચારવા જેવી બિના છે.
વર્તમાન વ્યાપારી સ્થિતિ તપાસતાં આપણે જોઈએ
છીએ કે આપણું વિદ્યમાન ધા ઉદ્યોગ દેશ વિદેશ સાથે છે. તા. ૧૫-૨-૩ર
સેમવાર છે
સંબંધ છે અને તેમાં આપણે માત્ર તળેટીના છેલ્લા પગથીએ
ઉભા ઉભા જમીન ઉપરના વસનારાઓને માલ પહાંચને Roy a. -- 98==ા ના છે. પણ
કરીએ છીએ અગર આપ કરતા એક પગથી8 ઉપર આપણું આધુનિક વ્યાપારી જીવન. ઉબેલાને પહોંચાડીએ છીએ. આ અર્થ એજ કે આપણી જૈન કેમ એ મુખ્યત્વે વ્યાપારી કોમ છે, વ્યાપાર
પાસે ખરે ઉદ્યોગ નથી, ખરો વેપાર નથી અને તેથી ચાલુ
રાજકીય વાતાવરણમાં આપનું વ્યાપાર ધંધા લગભગ બાર ઉપરજ નભનાર અને વ્યાપારને સીધી અને આડકતરી રીતે વિષ્ણુ
વાઈ ગયા છે એ સ્થીતિ દરેક વેપારી અનુભવી રહ્યો હોય આયનારી કેમ તરીકે પિતાનું સ્થાન હજુ સુધી જાળવી શકો
તે તેમાં આશ્ચર્ય નથી. છે એ બિના જાણીતી છે. મહટે ભાગે જેને અનેક પ્રકારના નાના મોટા ધંધાઓ અને વેપાર વડે પોતાનું જીવન ગુજારે
- સ્થાનિક વેપારી બાર મોટે ભાગે અમેરિકા, છે અને સ્વશક્તિ અનુસાર દ્રવ્ય મેળવે છે અને ખર્ચ પણ
યુરપાદિ દેશો સાથે સંકલિત હોવાના કારણે પ્રતિક્ષણ અમે કરે છે. વ્યાપારી કનેહ અને સખાવતે આ બન્ને બાબતમાં
રિકાને “દોસ’ અ ન્યુયોર્કના ‘ફીચર ' ની ફાટે ડાળ અગ્રસ્થાન થોડે ઘણે અંશે પણ કેમ ધરાવતી આવી છે અને
આપણા વ્યાપારી વર્ગને રાહ જોઈ બેસી રહેવા ફરજ પડે વર્તમાન કાળમાં પણ ઘણું વિપરીત સંજોગો વચ્ચે પછાત
છે એ સ્થિતિ દુન્યાની બજારો સાથે વ્યવહાર રાખવા માટે પડવા છતાં કેટલેક અંશે સમગ્રષ્ટિએ નિહાળતાં વ્યાપારી
જરૂર અનિવાર્ય છે છતાં પણ આપણે ડોટો વર્ગ અન્ય દષ્ટિ અને કુનેહને પરાપૂર્વને ચાલતે આવેલા વારસો હજુ
દેશના વ્યાપાર ઉપરાંત દેશમાં નાના મોટા ગૃહ ઉદ્યોગની જળવાઈ રહ્યો છે. છતાં હવે સમય આવી લાગે છે કે જ્યારે
ખિલવણું પરત ખાન આપે તે તેને માટે હજુ ક્ષેત્ર &ાહ્યા પુરૂષોએ આ બાબતમાં પુખ્તપણે વિચાર કરી વ્યાપારી
અણખેડાયેલું છે અને તેમ કરવાથી દેશના ચાલુ વ્યાપાર ઉદ્યોગ ક્ષેત્રમાં આપણું પૂર્વ સ્થાન પુનઃ પ્રાપ્ત કરવા મથવું જોઇએ.
અને હુન્નર કલાને ઘણું પિષણ આપણું બંધુઓ આપી
કોપાર્જન કરી શકે અને આપણે અનેક સ્વધર્મ બંધુઓ આપણા હાથમાં રહેલા ધંધા-વેપાર આદિ આપણે જે ધંધા રોજગાર વિના રાખતા હોય તેમને ધધે લગાડી સંભાળી રહ્યા છીએ તે સાથે પૂર્વનું આપણું તે તે ક્ષેત્રોમાં શકે તેમ છે. રહેલું સ્થાન વિચારીએ તે અલબત આપણે એ ક્ષેત્રમાં ઘણું
આ દિશામાં અન્ય કેમના સાહસિક વેપારીઓ ગુમાવ્યું છે-ગુમાવતા આવ્યા છીએ એમ જણ્યા વિના રહે પોતાની નજર દેડાવવા લાગ્યા છે છતાં ઘણું ધધા ઉદ્યોગ તેમ નથી; તેમ છતાં વ્યાપારી કોમ તરીકે ગુમાવેલું પુનઃ છે કે જેને ખિલવવાથી બીન ઉપર આધાર રાખે વિને મેળવવામાં આપણી નિરાશા જરા પણ આડે આવે એવો આપણે આપણું ક્ષેત્ર સંભાળી શકશે. આપણે સત્વહીન બની ગયા છીએ એમ માનવા કારણ નથી.
આવા કાર્યોમાં મુખ્યતા મુડીની જરૂરીયાત રહે આધુનિક પરિસ્થિતિનો વિચાર કરતાં વેપાર ધંધાની અને તેથી જ આપણો શ્રીમન્ત વર્ગ 'લસાની દલાલી” જેવા દિશા ઘણે અંશે બદલાઇ છે અને તે સંબંધેજ પ્રથમ વિચાર વેપાર ઉદ્યોગને બદલે અમર તે સાથે પણ હુન્નર-કલા અને નાના કરે ઉચિત ગણાય. આપણું વેપાર ધંધાની હાલની દિશા ડેટા ગૃહ-ઉદ્યોગ પર લક્ષ આપે છે તે બાબતમાં વિચારીએ તે સહજ બુદ્ધિગમ્ય ઘટના છે કે જે વેપાર આપણે વિચાર કરી જ્ઞાન મેળવે, તે તે વિષયમાં નિષ્ણાતે હેય તેની હાથમાં થોડે અંશે પણ છે તે ખરે-શુદ્ધ વેપાર નથી. આપણે મદદ, બુદ્ધિને લાભ લેવા તૈયાર થાય તે આપણા ધંધા ખરા વેપારી મટીને માત્ર આડતીયા, દલાલ બની કોલસાની વિના રખડતા સ્વમ બંધુઓ પૈકી ઘાઓને સન્માર્ગે દેરી દલાલીજ કરી રહ્યા છીએ એટલે હાથકાળા કરવા ઉપરાંત શકે તેવો દરેક સંભવ છે, અને તેથી દેશના હુન્નર ઉદ્યોગની વિશેષ ન મેળવી શકતા નથી તેમ ખરા વેપારને ટકે ખિલવણીમાં પિતા લક્ષ્મીને સદુપમ પણ થશે.
