________________
૭૪
– જૈન યુગ –
તા. ૧૫-૫-૩૨
ત્રિઅંકી
-- લેખક–
સતી નંદયંતી
નાટક.
ધીરજલાલ ટી. શાહ.
– પાત્ર પરિચય – સાગર પાત: પિતનપુર બંદરનો ધનાઢય
વેપારી સમુદ્રદત્ત: સાગરતનો પુત્ર સહદેવ: સમુદ્રદત્તને મિત્ર
સુરપાળ: સમુદ્રદત્તને વફાદાર નોકર પદ્ધસિંહ: બ્રગુપુરના રાજા કુલપતિ. . સેવાશ્રમના આચાર્ય લક્ષ્મી: સમુદ્રદત્તની માતા નંદયંતી: સમુદ્રદત્તની પત્ની
મનોરમા: સહદેવની પત્ની . અને
નંદયંતીની સખી સુમતિ: સેવાશ્રમની સાખી
ઉપરાંત ભીલે, પરિજને, સારથી, અધ્યાપક અને વિદ્યાર્થીઓ.
પ્રવેશ ૬ .
સમુદ્ર ભાઈ, આ શરીરને નંદયંતી નહિં મળે ત્યાં સુધી કયાંઇ (ભૃગુપુર આશ્રમ.)
આમ નહિ મળે. અધ્યાપકઅરે બટુકે જરા દોડતા આવે. આ કાઈ મુસાફર વિનોદભાઈ, નિરાશ ન થતા. પ્રયત્ન કરતાં કરતાં સફળતા અહિં પડી ગયેલ છે.
મળશે. પણ આપ નિરાશ થઈ આરામ વગેરેની દરકાર (ચાર પાંચ બટુકે દેડતા આવે છે.) નહિ કરે તે શરીરજ ગુમાવશે. માટે ભલા થઈને બ૦ ગુરૂદેવ કોણ છે એ ?
જરા સૂઈ જાવ. ' (સમુદ્રદત્ત સુઈ જાય છે.) અધ્યા ભાઈઓ! હું અહીંથી પસાર થતા હતા ત્યાં મેં આ
પ્રવેશ ૩ મો. મુસાફરને પડેલ છે. તે બેભાન અવસ્થામાં છે. સહદેવ• હું ખડી ખડીને થાકને પણ નિરાશ! ન મળી તેને જલ્દી અંદર લઇ ચાલે.
નદયની કે ન મળે સમુદ્રદત્ત એ કની શોધ કરતાં (ડોળી કરી ઉપાડે છે અંદર લાવે છે.)
બીજને પણ છે. પછી મેં વિચાર્યું કે હવે પિતન(બીજા વિદ્યાર્થીઓ તથા અધ્યાપકે ભેગા થાય છે.)
પુર જવા દે. ત્યાં ગયા સિવાય બીજા કાંઇ ખબર અધ્યારું ભાઈઓ, જરા દૂર હડજો. હમણાં તે બેભાન છે.
• નહિં પડે પણ અહિં તો કાંઈ ખબર નથી. એટલે જાગે ત્યાં સુધી એની પાસે બે જણ સારવાર અને નાય! આ બધું સાંભળી મને કમકમાટી આવે છે. માટે બેસે. બીન સહુના કામે લાગો. '
એક કુબુદ્ધિ સૂજતાં કે અનર્થ થાય છે ને! લક્ષ્મી " (બે સિવાય બધા જાય છે. શરીર તપાસે છે.)
કાકીને સાગરપિત કાકા તમારે આવ્યાના સમાચાર મુખ્ય અવિનોદ! મુસાફરનું શરીર તપાસતાં કાંઇ ખાસ બી- સાંભળતાંજ આવશે. તે બિચારાઓને આ સમાચાર
મારી નથી. તેનું પેટ ભુખથી અંદર પેસી ગયું છે. સાંભળી શું થશે? આ ઢીલા પગ થાક સૂચવે છે, એટલે તેને ભોજન સહદેવ હું જાતેજ તેમની પાસે જાઉં છું ને તેમને ધીરજ આપું છું. ને આરામની જરૂર જણાય છે. તમે બરાબર સાવધ (મહદેવ જાય છે. સાગતિને લક્ષમી શેઠાણી રડામાં આવે છે. રહેજે. હું બેજાને બોબસ્ત કરું છું.
સહદેવ પ્રણામ કાકા! સમુ (જાગીને) ભાઈઓ કોણ છો તમે?
સાગર કેણુ સહદેવ ! સમુદ્રદત્ત કયાં? વિને અમે આશ્રમના વિદ્યાર્થીઓ છીએ.
સહદેવ કાકા શેધ કરતાં કરતાં અમે એક જમલમાં છૂટા સમુ હું શું સેવાશ્રમમાં આવી ગયેલ દ્વારા ભલા ભગવાન! પડી ગયો. મેં અબ શોધ કરી પછી સમુદ્રત્ત તે વિનો• કેમ આપ અર્ટિ આવવાજ નીકળ્યા હતા ?
મળે જ નહિં. સમુહ જંગલમાં રખડતાં ખુબ ભૂખ ને થાક લાગ્યા છે. ફ્રેમી હાથરે ! મારા આંધળાની એક આંખ, અહીં પહોંચવા વિચાર કર્યો.
સાગરઓ સમુદ્રદત્ત ! બેરા તુ કયાં હોઈશ! (બંને રડે છે) વિને ભાઈ હમણાં તમારે માટે ભેજ આવશે. આ૫ જરા
સહદેવ કાકા આપ ધીરજ શા માટે ખુઓ છો? સમુદ્રદત્ત આરામ કરો. (બેજન આવે છે.)
ગમે તેવા સાહસમાં સાંસરો પડે તેમ છે. એને પુરૂ
પાર્થ પર મને અચળ શ્રદ્ધા છે જરૂર તે કોઈ સહી સમુ. (જમતાં જમતાં) આપે કેઇએ નંદયંતી જોઈ?
સલામત ઠેકાણે પહોંચી ગયો હશે. વિન નંદયંતી! એ નામની તે કઈ અહિ. સ્ત્રી નથી. કેમ લમીપણ અત્યારે તે કયાં હશે? વહુની પાછળ દીકરે ૫
તમારે એનું શું કામ છે? સમુ. એના માટે જ હું પૃથ્વીમાં પરિભ્રમણ કરું છું. શું
મે તે ગુમા! મને એવી કુબુદ્ધિ કમાંથી ઝી કયાંઈ એને પત્તા નહિં લાગે?
છે સહદેવ• કાકી ગમે તેટલે શેક કરે પણ થયું ન થવાનું વિનોદ પણ એના માટે આટલા બધા શેકાતુર કેમ છે?
નથી. હવે તે ધારજ ખાને દિવસે પસાર કરે સમુ. ભાઈ ! તને શું કહું? એ તે મારી પ્રિયતમા છે.
પરમાત્માનું નામ હો. એનું અસ્તિત્વ જગતમાં છે કે કેમ તેનીજ મારે
સાગર સહદેવ! તમે મારું કહ્યું માન્યું નહિ. કોઈ માણસને ખાત્રી કરવી છે.
પણું પાછળ મોકલવા ન દીધા. હવે ચારે બાજુ વિદ• ભલા મુસાફર! જરા આપ આરામ કરો. તમારું આજેને આજે માગુસે મેકલી અ સમુદ્રદત્ત ! તું શરીર આરામ માગે છે.
અત્યારે કયાં (ાઈશ ?
