________________
તા. ૧-૬-૩૨
– જૈન યુગ –
રોડ ખાતે દુકાને પણ લુંટાઈ હતી સેમ્યુઅલ સ્ટ્રીટમાં એક
આગ. મકાનને આગ લગાડવામાં આવી હતી અને પોલીસે તે સમવારે આખી રાત રમગુણો ચાલુ રહ્યાં હતાં. મધરાત બુજાવવા માંડી ત્યારે હીંદુ રાળાં તેના ઉપર પથરો ફેંકવાથી પછી તુરતજ પાયધૂની પોલીસ સ્ટેશન નજીકનાં એક જૈન તેમના ઉપર પે લીયુને ગોળીબાર કરવા પડયા હતા. વિવારે મંદીરને આગ લગાડવાની તજવીજ કરવામાં આવી હતી પણ ઘાયલ થયેલાઓની સંખ્યા ૪૦૩ અને મરણ પામેલાઓની પોલીસે વખતસર આવી પહોંચી તે બુજાવી નાખી હતી. સંખ્યા ૨૮ સુધી પહોંચી હેય
બંબાવાળાઓ અને પિલીસની સતામણી. હીદુઓની રસ્તામાં પડેલી લાશ.
એક કલાક પછી કેટલાંક મોહમેદનોએ પરેલ રોડ ઉપરવિવારે જે કે હંમેશની માફક મેહરમ મજલી કાંઈ રની એક દુકાનને આગ લગાડી હતી. બંબાવાળાઓને તે પણ દખલગીરી વગર ભરાઈ હતી. પણ તે દીવસે આખીરાત બુજવતાં તેમણે અટકાવ્યા ૫ગુ તેમને હાંકી કઢાડી આગ અને સોમવારે સવારે કેટલાંક રમખાણ થવાથી પિલીનને બુજાવવામાં આવી હતી. ગોળીબાર કરવા ૫ડત હતાં, પરંતુ પ્રભાત થતાં કેટલાંક ડંકનડ ખાતે મહમેદનનાં એક ટોળાંએ હીંદુઓ ઉપર હીદઓ મુડદાં રસ્તામાં નાખી દેવામાં આવેલા મળી આવ્યા હુમલો કર્યો હતો. ત્યાંથી પોલીસે ૩૦ હીંદુઓને બચાવી લીધા હતાં. થોડા વખત જે શાંતિ જણાઈ હતી તે વધુ વખત હતાં. મુસલમાને ત્યાં પોલીસ ઉપર હુમલો કરવાની તજનબી નહી.
વીજ કરવાથી તેમની સામે ગોળીબાર કરી તેમને વીખેરવા દુકાનો લુટાઈ અને બળાઈ.
પડયાં હતાં. સવારે આડાઆઠ વાગતાં કાલબાદેવી રોડ, ગીરગામ રેડ એક શસ્ત્રહીન પિલીમ ઉપર અબદુલ રહેમાન સ્ટ્રીટમાં અને ભૂલેશ્વર રોડ ઉપરની સંખ્યાબંધ દુકાને તેડીને લુંટ. પથરી અને સેડાની બાટલીઓ કાઈ હતી અને ટોળું એક વામાં અને ભાગવામાં આવી. આ દીવસ વીક્રાળ સ્વરૂપનાં થવાથી તેના ઉપર ગોળીબાર કરના પડયાં હતાં.. ખુન, આગ અને લુંટફાટના બનાવ બનતા જ રહ્યા. પોલીસનું રાતે વારંવાર કરવા પડેલા ગોળીબાર. દરેક મા કામે લાગેલું હતું અને લેકાના ટોળાં વીખે- આખીરાત છુટો છપાયા હુમલાઓ થતા રહ્યા હતા. મોટી કરવામાં આવતાં હતાં. લોકોને બચાવવામાં આવતાં હતાં તથા મોટી ટોળાઓ વચ્ચે મારામારી થતી હતી અને પોલીસને આગ અને લુંટની અટકાયત કરવામાં આવતી હતી. મુંબા વારે વારે ગોળીબાર કરવા પડતા હતા. સવાર પડતાં મરાઈ અને અનેક એબ્યુલન્સ કરે હરપળે કામમાં રોકાયલી ગયેલાં માગુસેની વધુ લાશ હાથ આવી હતી. રહેતી હતી.
મ ગળવાર–મેજીસ્ટ્રેટના ફરમાન. મદનપુરાથી ઈસ્લામપુરા જતાં મુસલમાનોને કયા.
મંગળવારે સવારે વડા પ્રેસીડેન્સી મેજી પાંચ કરતાં તે દીવસ રાતના આશરે આઠ વાગે મસીદને નાશ કર
વધુ માણસના ટોળા ભેગા થવાની અને રાતમાં કોઈએ ફરવા વામાં આવ્યો છે એવી અફવાને પરિણામે મદનપુરા ખાતેથી
0 કે ભટકવાની મનાઈ કરનારા ફરમાન લગભગ આખા શહેર આશરે ૧૦૦૦ મુસલમાન ઇસ્લામપુરા ખાતે જતાં હતાં પણ
માટે બહાર પાડયાં. બપોરે ૪ વાગે ભીંડી બજાર ખાતે એક પિલીસ લશ્કરી કટાએ તેમને તાબડતોબ અટકાવવાથી એક
સાજ ને ખબર મળી કે ઈમામવાડા ખાતે એક હીંદુની લાશ ખુના મરકીભર્યું રમખાણું થતું રહી ગયું હતું. તે બાદ
પડેલી છે, જેનું ગળું કાપી નાખવામાં આવ્યું છે. એક કલાક પછી આર્થર રેડ જંકશન ખાતે હીંદુઓ અને
પઠાણાનું ઝનુન. મુસલમાને વચ્ચે મારામારી થતાં પોલીસને ગોળીબાર કરી
હથીઆરબંધ પિલીસ લઈને સારજંટ ત્યાં ગયે અને ૧૫ પડયા હતાં
પઠાણ તેઓ ખુનમાં સંડોવાયેલા હોવાનું માનીને તેને ૭૧ મીલેમાંથી જે કે માત્ર ક૭ માલ ચાલતી હતી.
પકડયાં. તેમાંના એક પઠાણે છટકી જઈને બે પોલીસ સીપાપણ મીલ વિરતાર ખાતેને મામલો શાંત હતે.
ઇઓ ઉપર હુમલો કર્યો અને ડેપ્યુટી ઈન્સપેકટર ટવીસનાં
રહેઠાણમાં ઘુ. મીસીસ ટવીસે ચીચીયારી પાડી મદદ માંગી નામદાર ગવર્નરની પધરામણી.
તેથી એક સારજંટ ત્યાં દેડી ગયો તે જોયું કે પઠાણ એક બપોરના ના... નવર્નર મહાબળેશ્વર ખાતેથી પધાર્યા અને
નેકરને મારતે હ. પઠાણ તે સારજ તે નામદારને સઘળી સ્થિતિ જણાવવામાં આવી.
સામે ફમવાથી
સારજટે તેને ગોળી મારી અને પાછળથી એક પઠાણુ મરણ - વધુ લશકરી મદદ.
પામે હતે. તે દીવસે બપોરે રોયલ આસીલરી અને ૪ થી તથા ૮ બીજા પદાએ આ ગડબઢનો લાભ લઈ નાસવાની મી પંજાબી પલટએ આવી રીયલ આદરીશ ફયુઝીલીઅરસનાં તજવીજ કરી અને માગુ ઉપર હુમલે કરી રાવને માણસોને છુટા કર્યા. પુના ખાતેથી તેમજ બાએ બેલીઅન કબજો મેળવવા ઝાની પ્રયાસ કર્યો. આજુબાનું લેાક ઘણું ઓકઝીલીવરી કરસની મદદ મેળવવામાં આવી અને લાઈટ ભેગું થએલું હોવાથી લશ્કરે ગોળીબાર નહી કરતાં નેટને મેટર પેટ્રોલનો બંદોબસ્ત કરવામાં આવ્યો.
ઉપગે કરી કેદીઓને થકાવ્યા. - સેમવાર મધરાત સુધીની ખુવારી.
મોહરમને કારણે ૧૮ તથા કામદારો નહી હોવાથી ૧૬ સોમવાર તા ૧૬ મીની મધરાત સુધીમાં ૬૬ મરણ મલે તે દીવસે બંધ રહી હતી. નીપજ્યાં હતાં જેમાં ૫૦ હીંદુઓ અને ૧૬ મુસક્ષમાને હતાં,
મીલ વીસ્તારમાં પણ અશાંતી. ઘાયલ થયેલાઓની સંખ્યા ૯૮૬ હતી જેમાં ૫૬૪ હીંદુઓ, તા. ૧૬ મી સુધી મીલ વીરતાર શાંત હને પણ તા. ૧૭ ૪૧૨ મહમેદનો અને બાકીના ૧૦ જુદી જુદી કેમનાં હતાં. મીએ બી. બી. સી. આઈ. નાં થાકશોપ સામે હીંદુઓએ બે
