________________
૮
:
– જૈન યુગ --
તા. ૧-૬-૩૨
મુસલમાનોને મારી નાંખ્યા હતા અને નાયગામ ખાતે એક તા. ૧૮ મી બુધવાર–મવાલીઓની ધરપકડ. મેહમેદને ૧ હીંદુ ને મારી નાંખી હતી અને બેઈવાડા બુધવારે વરલી ખાતેની ત્રશું ચાલીઓને કેદખાનામાં ફેરવી વિભાગમાં એક મહેમદનને પગ મારી નાંખવામાં આવ્યું હતે. નાખી ઝડપ બંધ મવાલીઓને પકડવામાં આવ્યાં હતાં. તે
, ભાયખલા વીભાગમાં મુસલમાનોએ હીંદુઓ ઉપર અને દીવસ મધરાત સુધીમાં ૧૨૩ મરણ નીપજ્યાં હતાં, જેમાં ડીલાઈલ રોડ વીભાગમાં હીંદુઓએ મુસલમાનો ઉપર હુમલા ૮૩ હીંદુ અને ૪૦ મહેમદને હતા. કુલે ઈજો પામેલા કર્યા હતા. કરીડ ખાતે હીંદુઓએ મુસલમાનને ઉપર ત્રણ ૧૪૬૫ હતાં, જેમાં ૫૫ હીંદુ અને ૬૯૨ મહેમદન હતાં. વખત હુમલા કર્યા હતાં. આથી મીલ મજુરો વચ્ચે પણ
તા. ૧૯ મી ગુરૂવાર અશાંતી ફેલાઈ હતી.
ગુરૂવારે શહેરના દક્ષિણ ભાગમાં ખુલ્લે સુધારો જણાયો આ વખતે વધુ લશ્કર આવી પહેચ્યું હતું.
હતે. પાયધુની સુધી ટ્રામ ગાડીઓ દેડવા લાગી હતી. પણ તા. ૧૭ મી મધરાત સુધીમાં ૯૬ જમ્મુ મરણ પામ્યાં ઉત્તર વિભાગ-મીલ વિરતાર-ખાતેની સ્થિતિ એટલી સારી હતાં જેમાં ૬૮ હીંદુઓ અને ૨૮ મોહે મેદનો હતાં, તે નહાતી 1 મીલે બંધ હતી. ત્યાં અનેક ખુન, હુમલા અને વખતે ઇજા પામેલાં ૧૩૭ હતાં જેમાં ૬૮૪ હીંદુઓ અને મારામારીઓ થઇ હતી. ડલાઈન્સ રેડ ઉપર ૧૮ માસ ૬૯ મોહમદને તથા ૧૪ બીજી કામનાં હતાં.
. પોલીસ આવી પૂગતાં પહેલાં ઘવાયાં હતાં. પોલીસે સંખ્યામજીદ ઉપર પથરા.
બંધ માગુસોને પકડયાં હતાં. ૪પ૦ મવાલીઓને અત્યાર મંગળવારે રાતે મામલામાં ચોક્કસ સુધારો થવા લાગ્યા સુધીમાં ૫કડી વરલી ખાતે રાખવામાં આવ્યા છે. તે દીવસની ૫ મીલ વિસ્તાર માટે ચીંતા રહેવા લાગી. કેમકે પરેલ, મધરાત સુધીમાં કુલે મરણ. ૧૩૮ ( ૮૯ હીંદુ અને ૪૯ કાલાકી રોડ, કલાર્ક રેડ ઉપરથી મુસલમાનો ઉપર સંખ્યા- મેહમૂદના) અને ઈજા પામેલાઓની સંખ્યા ૧૬ ૦૧ (૭૯૭ બંધ હુમલા થવાની ખબર મળી. કાલાચોકી વિભાગમાં હીંદુ અને ૭૮૩ મોહમદન અને બાકીના બીજી જાતનાં) હતાં. એક મદ ઉપર હીંદુઓએ પથર ફેંકવાથી ગોળીબાર વધુ લશ્કર આજે-પણ બોલાવવામાં આવ્યું હતું. કરવા પડયાં હતાં. '
- તા. ૨૦ મી શુક્રવાર–આજે સ્થિતિ વધારે સુધરેલી વીબાના મંદીરની મુર્તિઓનું ખંડન. જાય છે.
સાઉટર સ્ટ્રીટમાંના વાઢેબાના મંદીરના માલીકે ખબર મામલાને પુગી વળવાનાં પુરતાં સાધન. , આપી કે રાતને અજાણ્યા માણસોએ મંદીરમાં ઘુસી મુર્તિ. આ વિગત ઉપરથી રમખાણની ગંભીરતા સમજી શકાય એનું ખંડન કર્યું છે.
તેમ છે. આ કામ પ્રથમ તે પોલીસનું હોવા છતાં લશ્કરીની થોડીવાર પછી કાકાબાદેવી ગામવાડી ખાતે મહામેદને મદદ કમતી નીવડી છે. પિલીમ અને લશ્કરે અગિ અને લુટ ઉપર બે હુમલા થયાની ખબર મળી.
અટકાવવામાં તથા સંકટમાં સપડાયેલાં કુટુંબને ખસેડવામાં સેન્ડહ રોડ ઉપર મહેમેદને હીંદુઓ ઉપર છરીઓથી અને મવાલીઓને પકડવામાં સહકારથી કામ કર્યું છે. સરહુમલા કરતાં હતા. તેમના ઉપર ગોળીબાર કરવા પડ્યાં હતા કારને ગંભીર મામલાને પુગી પુગી વળવાનું છે પળ્યું તે હાથ ભુલેશ્વર ખાતે મોહમેદને ઉપર અનેક હુમલા થયા હતા. બહાર ગયો નથી. જોહર, પ્રજાએ ખાત્રી ૨ાખવી કે સરકાર હેઇન્સ રોડ ઉપર ખુન.
પાસે પુરતાં સાધનો છે અને તે કેવાં પગલાં પડેલી તકે ભરવાં બપોરે હેઈસ રોડ ઉપર હોંદુઓનાં એક ટોળાએ પદા. તે પુરતી રીતે સમજી શકે તેમ છે. ણોની ચાલી ઉપર પથરો ફેંકયાં હતા તેમને ગોળીબાર કરી સરકારી પ્રકાશન ખાતાના વડા તરફથી ગઈ તા. ૨૧ વીખેરવા પડયા હતા અને એક પઠાણનું મુડ૬ ટકી રેડ મીએ બહાર પાડવામાં આવેલી યાદીમાં જણાવવામાં આવ્યું ડાઈ વર્કસની પાછળ દરીયા કીનારેથી મળી આવ્યું હતું. છે કે, શનીવારે પણ મામલે સુધરતે રહ્યો હતો. ગામ વગેરે
ડીલાઈલ રોડની મસરહદ ઉપર પથરો ફેંકયાં હતા અને વાહનો શહેરમાં છુટથી ફરતાં હતાં જે કે કામકાજ સામાન્ય આ દીવસ હીંદુઓ અને મહેમૂદને વચ્ચે મારામારી રીતે શરું થયું નથી પણ ઘણુ ખરા લતાએ ખાતે દુકાન થતી રહી હતી. દુકાને લુંટનારાં ટોળાંઓ ઉપર બીડીબાર ઉપડી હતી અને વીશ્વાસની લાગણીમાં વધારો થયેલો જણાને તથા દાદી શેઠ અગીઅ રી લેન ખાતે ગોળીબાર કરવા પડયા હતે. હોસ્પીટલમાં માત્ર એક માણસને થએલી ઈજ માટે હતા, લાલબાગ ખાતે એક યાહુદીને હીંદુઓએ છરી મરી સારવાર કરવી પડી હતી. પણ કાલાકી ખાતે છરી ભોંકાહતી. ભવાનીશંકર રોડ ઉપરની મસઇદ ઉપર પથરો ફેંકયા હતા. વાથી મરણ પામેલા એક શમ્સની હતાશ મળી આવી હતી.
સન મીન્ન ગલી, જ્યુબીલી મીલ અને ૨ રોડ બીજ નઇ૭૧ માંથી ૫૭ મી કામ કરતી હતી અને મીસ વિસ્તાર થી લાશ મળી આવી હતી. રાત પડયા પછી બી ડીબાર શાંત હ. કરફયુ ઓડર માં પગુ તે અમલ રાતના ૮ થી ખાતેથી ગેળીબાર કરીને મોહમેદાન તાનીઓને વિખેરવા સવારના ૬ સુધીને ઠા હતા તે બદલીને રાતના ૧૦ થી પડયા હતા. ધન સ્ત્રીમાં એક પોલીસ સીપાઈને પથરે સવારના ૬ ને ઠરાવવામાં આવ્યો છે. વધુ મવાલીઓને મારવામાં આવ્યો હતો.
પકડવામાં આવ્યાં હતાં. ૬૮૩ માણુમે રમખાણ દરમ્યાન ફીયર રોડ ઉપરની એક મારવાડીની દુકાન તેડવા મ. પકડાયાં હતા અને બીજાઓને શક ઉપરથી પકડયાં હતાં. વાલીઓએ તજવીજ કરી હતી પણ પિલીસના પ્રયાસથી તેઓ પોલીસના કબજામાં અત્યાર સુધીમાં કાલે ૧૪•• માને છે. તેમ કરી શક્યા નહોતા.
( અનુસંધાન પૃષ્ઠ ૮૯ ઉપર ) Printed by Mansukhlal Hiralal at Jain Bhaskaroday P. Press, Dhunji Street, Bombay and published by Harilal N. Mankar for Shri Jain Swetamber Conference at 20 Pydhoni, Bombay 3.
