________________
સર્વથા ભયથી રહિત છે. તેમ જ ચારિત્રથી કોઈ પરપદાર્થને હાનિ થતી નથી, તેથી તેનાથી પણ કોઈને ભય નથી. આવા પ્રકારના ચારિત્રમાં જેમનું મન સ્થિર છે, એવા અખંડજ્ઞાનના રાજ્યના સ્વામી સાધુભગવન્તને ભય ક્યાંથી હોય ? વિભાવની ઈચ્છા પણ નહિ અને સ્વભાવના પૂર્ણ સ્વામી હોય પછી ભય ક્યાંથી હોય ? અર્થાત્ ન જ હોય-એ સ્પષ્ટ છે.
કહેવાનો આશય એ છે કે પૂ. સાધુભગવન્તોને જ્ઞાનાત્મક જ સુખ છે. ગમે તેવાં કર્મના ઉદયથી આવેલાં દુઃખોમાં પણ તેઓશ્રી સહજપણે સ્વસ્થ રહી શકે છે - એ બધો પ્રભાવ તેઓશ્રીના આત્મજ્ઞાનનો છે. જ્ઞાનાત્મક સુખનો અનુભવ કરવા માટે કોઈ સાધનની જરૂર નથી. સાધનની અપેક્ષામાં જ ભય છે. તેથી મુનિભગવન્તોને કોઈ સ્પૃહા ન હોવાથી તેઓશ્રીને કોઈનાથી ભય નથી. ઈચ્છાના અભાવમાં ચારિત્ર વ્યવસ્થિત છે. એ ચારિત્રમાં જેમનું ચિત્ત લીન બન્યું છે - એવા આત્મજ્ઞાની મહાત્માઓને ભયનો સંભવ નથી. અન્ને એવી ચારિત્રની વિશુદ્ધ સ્થિતિને પ્રાપ્ત કરવા પ્રયત્નશીલ બની રહીએ એ જ શુભાભિલાષા.
॥ इति श्रीज्ञानसारप्रकरणे सप्तदशं निर्भयाष्टकम् ॥