________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૯
અભિલેખા લખાવે. જ્યાં શિલાસ્તંભ હોય, ત્યાં શિલાતંભ પર લખાવો. આ ઘોષણા મેં ૨૫૬ પ્રવાસે (કે નકલમાં) કરાવી છે.
(૨) દેવોનો પ્રિય આમ કહે છે–દેવોને પ્રિય જેમ કહે તેમ કરવું. રજજકોએ રાષ્ટ્રિકોને આજ્ઞા કરવી–માતાપિતાની સેવા કરવી, પ્રાણીઓ પર દયા કરવી, સત્ય બોલવું. હત્યારોહને, કારણકોને અને રથારોહને એવી આજ્ઞા કરવી. બ્રાહ્મણોને આજ્ઞા કરવી–તમે પુરાણી પરંપરા પ્રમાણે અવાસીઓને ભણાવો.
અફઘાનિસ્તાનના શૈલલેખો : (૧) રાજા પ્રિયદર્શી અભિષેકને દસ વર્ષ થયે આમ જણાવે છે: રાજા પ્રાણીઓની હિંસા નહિ કરે, શિકારીઓ અને માછીમારો પણ ન કરે. લોકો માતાપિતાની તેમ જ વડીલોની સેવા કરે. રાજાએ કરેલા ધર્માનશાસન પ્રમાણે સર્વ માણસો ધર્મ આચરે.
(૨) અભિષેક થયાને દસ વર્ષ થયાં, પ્રિયદર્શી રાજાએ બૌદ્ધ ધર્મ અપનાવ્યો છે ને સર્વત્ર માણસો તથા પ્રાણીઓ તરફની હિંસા રદ કરી છે. રાજરસોડામાં હવે પ્રાણીઓની હત્યા થતી નથી. શિકારીઓ તથા માછીમારોએ પણ પ્રાણીઓની હત્યા ન કરવી. જે ધર્મથી યુકત થાય છે ને માતાપિતાની તથા વડીલોની સેવા કરે છે તે સહુ પોતાનાં હિતસુખની વૃદ્ધિ કરશે. - સાત સાંભલેખો : (૧) દેવેને પ્રિય પ્રિયદર્શી રાજા આમ કહે છે – અભિષેકને છવીસ વર્ષ થયે મેં આ ધર્મલિપિ લખાવી છે. આ લોકનું અને પરલોકનું સુખ મેળવવું મુશ્કેલ છે, સિવાય તીવ્ર ધર્માનુરાગ અને તીવ્ર ઉત્સાહ મારા અનુશાસનથી એ વધ્યું છે ને વધશે. સર્વ પ્રકારના મારા પુરુષો (અધિકારી
ઓ) પણ ચપળ જનોને ધર્મ માટે પ્રોત્સાહિત કરશે. એવી રીતે સરહદના મહામાત્રો પણ.
(૨) દેવાનો પ્રિય પ્રિયદર્શી રાજા આમ કહે છે—ધર્મ સારો છે. ધર્મ એટલે અલ્પ આસિનવ, બહુ કલ્યાણ, દયા, દાન, સત્ય અને પવિત્રતા. ચક્ષુદાન પણ મેં બહુ પ્રકારનું દીધું છે. બેપમાં, ચેપમાં, પંખીઓ અને જળચર પર પણ મેં પ્રાણદાન સુધી વિવિધ અનુગ્રહ કર્યો છે. બીજાં પણ મેં ઘણાં કલ્યાણ કર્યા છે. એટલા માટે મેં ધર્મલિપિ લખાવી છે કે લોકો એને અનુસરે ને એ લાંબો વખત ટકે.
૧. “ચુથ નો અર્થ ગ્રુઝ કરી અહીં બુનિર્વાણ સંવતનું વર્ષ અભિપ્રેત હોવાનું સૂચવાયેલું, પરંતુ શુક એટલે શ્રુષિત અર્થ લઈ અહીં વિવાર=પ્રવાસન અર્થ લેવો ઘટે એવો ઘણા વિદ્વાનોને મત છે. ડૉ. બરુઆ વળી નકલોનો અર્થ સૂચવે છે (ઉપર્યુકત, પૃ. ૧૭).
For Private And Personal Use Only
