________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અશોક અને એના અભિલેખો
આમ અશોક દાનની બાબતમાં અપાતા ઉપદેશને પિતાના સંગીન દૃષ્ટાંતથી સાર્થક કરતો.
પિતાના રાજકુળનાં અન્ય માણસોને પણ એ આ બાબતમાં પ્રોત્સાહન દેત. એની બીજી રાણી કારુવાડી આંબાવાડી, ફળની વાડી, દાનગૃહ વગેરેનાં દાન દેતી. આ દાન તે રાણીના પિતાના નામે નોંધવામાં આવે એવી સૂચના આપવામાં અશોક દેખીતી રીતે દાનભાવના રાજકુળનાં સર્વ જમાં પ્રસરે એમ ઈચ્છે છે. રાણીઓ, રાજકુમારો વગેરેનાં દાનકાર્યોની કાળજી રાખવા એ પિતાના અધિકારીઓને ખાસ સૂચના આપે છે.
કરપાર –રાજા તરીકે અશોક સર્વ જનનાં કલ્યાણ માટે આતુર રહેતો.
શૈવખ નં. ૫માં એ જણાવે છે તેમ કહાણ દુષ્કર (કરવું અઘરું) છે. જે કલ્યાણ આદરે છે તે દુષ્કર કરે છે. અશોકે બહુ કલ્યાણ કર્યું છે. તે કહે છે કે મારા પુત્ર પત્રો ઈત્યાદિ વંશજો તેમ કરશે તો તેઓ સુકૃત (સત્કૃત્ય) કરશે, જે તેને અંશ પણ તજશે, તે દુષ્કત (દુષ્કૃત્ય) કરશે. પાપ કરવું સહેલું છે.
મિષ્ઠ લોકોના હિત સુખ માટે ધર્મ-મહામાત્ર નીમ્યા.
અશોક સર્વલોકહિતને પરમ કર્તવ્ય માનતો ને તેથી તે તેને માટે સર્વ સમયે સર્વત્ર પ્રવૃત્ત રહેતો. એ કરવામાં એમ ભૂતો પ્રત્યેના ત્રણમાંથી મુકત થવાની મુરાદ રાખો. કેટલાકને આ લેકમાં સુખી કરવા માટે અને પરલોકમાં સ્વર્ગ અપાવવા માટે એ આતુર રહેતો. ભારે પુરુષાર્થ વિના આ દુષ્કર છે. પરમ સેવા અને પરમ ઉત્સાહ વિના આ લોકનું તથા પરલોકનું સુખ મેળવવું મુશ્કેલ છે. .
આને માટે આત્મપરીક્ષણ પણ આવશ્યક છે, સામાન્ય રીતે સહુ કોઈ પિતાના સત્કાર્યનો જ વિચાર કરે છે, પોતે કરેલા પાપને કે પિતાની પાપવૃત્તિને વિચાર કરતા નથી. પરંતુ સહુએ આ લોકમાં શું લાભદાયી છે તેમ જ પરલોકમાં
૧. રાવીને અલાહાબાદ-કોસમ સ્તંભલેખ. ૨. શૈલેખ નં. ૬. ૩-૫. શૈલખ નં. ૬. ૬. સ્તંભલેખ નં. ૧.
For Private And Personal Use Only
