Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 02

Author(s): Bhadrabahuswami, Chaturvijay, Punyavijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha

Page 341

सनियुक्ति-लघुभाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ मासकल्पप्रकृते सूत्रम् १ संक्लेशो भविता, 'अवश्यम्' असन्दिग्धं वयमपि तत्र गताः 'न तरामः' न निर्वहामः, ग्लानप्रतिचरणाथमागतानां कियतां वा ते वास्तव्या विश्रामणादि प्राघूर्णककर्म करिष्यन्ति ? यतः ते 'तेनैव' ग्लानेनं 'तेषु' कार्येषु 'अद्दन्नाः' आकुलीभूताः ॥ १८८८ ॥ तथा___ अस्माभिरपि तत्र गतैर्नियमाद् 'अवमानम्' अवमम् 'उद्गमदोषाश्च' आधाकर्म-मिश्रजात5 प्रभृतयः आदिशब्दादेषणादोषाश्च भविष्यन्ति । एवं तत्र तेषां भणतां चत्वारो मासा गुरुका भवेयुः ॥ १८८९ ॥ अथ लुब्धद्वारमाह-~
अम्हे मों निजरट्ठी, अच्छह तुब्भे वयं से काहामो ।
अत्थि य अभाविया णे, ते वि य णाहिंति काऊण ॥ १८९०॥ मासकल्पस्थितैः साधुभिः श्रुतम् , यथा-अमुकत्र ग्रामे ग्लानः सञ्जातोऽस्ति । तच्च क्षेत्रं 10वसति-पानक-गोरसादिभिः सर्वैरपि गुणैरुपेतम् , ततस्ते लोभाभिभूतचेतसश्चिन्तयन्ति-'ग्लानमिषमन्तरेण न शक्यते क्षेत्रमिदं प्रेरयितुम् , अतो गच्छामो वयम्' इति चिन्तयित्वा तत्र गत्वा भणन्ति-वयं 'निर्जरार्थिनः' म्लानवैयावृत्त्यकरणेन कर्मक्षयमभिलषमाणा इहायाताः स्मः, अतो यूयं तिष्ठथ वयं "से" तस्य ग्लानस्य वैयावृत्त्यं करिष्यामः, सन्ति चास्माकमभाविताः शैक्षा
स्तेऽपि चास्मान् वैयावृत्त्यं कुर्वतो दृष्ट्वा ज्ञास्यन्ति ॥ १८९० ॥ सानामि 15
एवं गिलाणलक्खेण संठिया पाहुण त्ति उक्कोसं । षेण क्षेत्र
मग्गंता चमदिती, तेसिं चारोवणा चउहा ॥ १८९१॥ प्रेरयता
___एवं ग्लानसम्बन्धि यद् लक्ष्यं-मिषं तेन तत्र संस्थिताः सन्तः प्राघूर्णका इति कृत्वा लोकाद् प्रायश्चित्तानि 'उत्कृष्टं' स्निग्ध-मधुरद्रव्यं लभन्ते, अथ न खयं लोकः प्रयच्छति ततः 'मार्गयन्तः' 'प्राघूर्णका
वयम्' इति मिषेणावभाषमाणास्तत् क्षेत्रं चमढयन्ति, चमढिते च क्षेत्रे ग्लानप्रायोग्यं न लभ्यते 20 ततस्तेषामियं चतुर्विधाऽऽरोपणा कर्तव्या । तद्यथा-द्रव्यतः क्षेत्रतः कालतो भावतश्च ॥१८९१॥ तत्र द्रव्यतस्तावदाह
फासुगमफासुगे वा, अचित्त चित्ते परित्तऽणंते य ।
असिणेह-सिणेहकए, अणहारा-ऽऽहार लहु-गुरुगा॥ १८९२ ॥ क्षेत्रोद्वेजनादोषेण ग्लानप्रायोम्यमलभमाना यदि प्राशुकमवभाषन्ते परिवासयन्ति वा ततश्च25 त्वारो लघुकाः । अथाप्राशुकमवभाषन्ते परिवासयन्ति वा ततश्चत्वारो गुरुकाः । इह च प्राशुकमेषणीयम् अप्राशुकमनेषणीयम् । स आह च निशीथचूर्णिकृत्
इह फासुगं एसणिजं ति ।अचित्ते अवभाष्यमाणे परिवास्यमाने वा चतुर्लघु । सचित्ते चतुर्गुरु । एवं परीत्ते चतुर्लघु । अनन्ते चतुर्गुरु । अस्नेहे चतुर्लघु । सस्नेहे चतुर्गुरु । अनाहारे चतुर्लघु । आहारे चतुर्गुरु 30 ॥ १८९२ ॥ उक्तं द्रव्यनिष्पन्नं प्रायश्चित्तम् । अथ क्षेत्रनिष्पन्नमाह
लुद्धस्सऽब्भंतरतो, चाउम्मासा हवंति उग्धाता।
बहिया य अणुग्धाया, दव्वालंभे पसज्जणया ॥ १८९३ ॥ १°न सुष्छु-अतीव अद्दन्नाः-आकुलीकृताः भा० ॥ २१» एतदन्तर्गतः पाठः भा० नास्ति ।।