Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१३८
जीवाभिगमसूत्र इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'दुगइया' द्विगतिकाः द्वयोः स्थानयो गतिर्विद्यते येषां ते द्विगतिकाः, वादरपृथिवीकायिकत उद्धृत्य तिर्यड्मनुष्येष्वेव गमनात् 'ति आगइया' त्र्यागतिकाः त्रिभ्यः स्थानेभ्य स्तिर्यड्मनुष्यदेवेभ्य आगमनात् त्र्यागतिकाः बादरपृथिवीकायिका भवन्तीति ।। 'परित्ता असंखेज्जा य समणाउसो' हे श्रमण ? हे आयुष्मन् ? परीत्य-प्रत्येकशरीरिणोऽसंख्येयाश्च-असंख्येयलोकाकाशप्रमाणत्वादिति । 'से तं वायरपुढवीकाइया' ते एते बादरपृथिवीकायिकाः सक्षेपविस्तराभ्यां कथिताः । ‘से तं पुढवीकाइया' ते एते पृथिवीकायिकाः सूक्ष्मवादरपृथिवीकायिकाः प्रतिपादिता इति ।।सू० १२॥
__ कथिताः पृथिवीकायिकाः अतःपरम् अप्कायिकान् दर्शयितुमाह-'से कि तं आउक्काइया' इत्यादि,
मूलम् :-'से कि तं आउकाइया, आउकाइया दुविहा पन्नत्ता' तंजहा-सुहम आउक्काइया य बायर आउक्काइया य सुहम आउक्काइया में प्रभु कहते है-'गोयमा ? दुगइया ति आगइया' हे गौतम ? ये बादरपृथिवीकायिकजीव मरकर तिर्यष्चगति, और मनुष्यगति में जाते हैं किन्तु नरक गति और देवगति में नहीं जाते है इसलिये ये द्विगति कहलाते हैं और तीन गतियो से मरकर जीव यहाँ-बादरपृथिवीकायिक रूप से उत्पन्न होते हैं-अर्थात् तिर्यग्गति से, मनुष्यगति से और देवगति से मरकर जीव यहां जन्म लेते हैं इसलिये ये व्यागतिक-तीन आगतिवाले कहलाते हैं । 'परित्ता असंखेज्जा य समणाउसो' हे श्रवण ? आयुष्मन् ! प्रत्येक शरीर असंख्यात लोकाकाश प्रमाण होने से असंख्यात है। 'सेत्तं वायरपुढवीकाइया' इस प्रकार सक्षेप और विस्तार से बादर पृथिवी कायिकों का वर्णन किया, 'सेत्तं पुढवीकाइया' वे ये पृथिवीकायिकजीव है अर्थात् यह सूक्ष्म और बादर पृथिवीकायिक का वर्णन समाप्त हुआ । सूत्र ॥१२॥
मा प्रश्न उत्तरमा प्रभु ४ छ8--"गोयमा ! दु गइया ति आगइया" गौतम આ બાદર પૃથ્વી કાયિક જીવ મરીને તિર્યંચ ગતિ અને મનુષ્યગતિમાં જાય છે પરંતુ નરકગતિ અને દેવગતિમાં જતા નથી તેથી જ તેઓ દિગતિ અટલે કે બે ગતિવાળા કહેવાય છે. અને ત્રણ ગતિથી મરીને જીવ અહિયાં બાદરપૃથ્વીકાયિક પણાથી ઉત્પન્ન થાય છે. અર્થાત તિર્યગતિ, મનુષ્યગતિ અને દેવગતિથી મરીને જીવ અહિયાં જન્મ લે છે. તેથી 'यागति' नए प्रानी सा गति-मालवानी गतिवाणा ४९वाय छे "परित्ता असंखे. ज्जा य समणाउसो भएर म.युष्मन् प्रत्ये४ शरी२ वा. न. प्रय। ससच्यात alta प्रभार हापाथी असभ्यात ४ा छे “से तं वायरपुढवीकाइया" 241 श स २५ गने विस्तारथी मारपृथ्वीजयनु वन ज्युछे “से ...।' मा पृथ्वी. કાયિક જીવ છે અર્થાત આ સૂક્ષ્મ અને બાદરપૃથ્વીકાયિકનુ ૧ 'સ થયુ. સૂ. ૧૧