Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
मेयोप्रतिका टीका प्रति० १
पञ्चेन्द्रियजीवनिरूपणम् २२३
श्रित्यकालान् नीलान् पुद्गलान् । आहरन्ति । गन्धमाश्रित्य दुरभिगन्धान् रसमाश्रित्य तिक्तकटुकान्, स्पर्शमाश्रित्य कर्कश–गुरुकशीत - रूक्षान् पुद्गलान् व्याहरन्ति । शेषोऽर्थः पूर्ववत् । इत्याहारद्वारम् ||
एकोनविंशतितममुपपातढारमाह-- 'उववाओ तिरियमणुस्सेहिंतो' नारकजीवानामुपपातः तिर्यङ् मनुष्येभ्यः तत्र पर्याप्तपञ्चेन्द्रियतिर्यङ मनुष्येभ्योऽसख्यातवर्षायुष्कवर्जेभ्य इति वक्तव्यमि स्युपपातद्वारम् ॥
विंशतितमं स्थितिद्वारमाह- 'ठिई जहन्नेणं दसवाससहस्सा ई' नारकजीवानां स्थितिः काले और नीचे इन दो वर्ण वाले आहार पुद्गलो का ग्रहण करते हैं इसी प्रकार गन्ध की अपेक्षा दुरभि गन्धवाले रस की अपेक्षा तिक्त कटुक, स्पर्श की अपेक्षा कर्कश गुरु शीत और रूक्ष इन चार स्पर्शवाले आहार पुद्गलों का प्रहण करते है उन गृहीत आहार पुद्गलों में पुराने वर्णगन्ध रस और स्पर्श के गुण होते हैं उनको अन्य परिणामवाले बनाकर दूर कर परिशटित कर और उनका विध्वंसकर - नाशकर उनमें अन्य अपूर्व, वर्ण गुण, गन्ध गुण, रस गुण, और स्पर्श गुणों को उत्पन्न करके अपने शरीर क्षेत्र में अवगाह ऐसे आहार पुद्गलों का सर्वात्मा से आहार करते हैं | आहारद्वार समाप्त |
उन्नीसवां उपपात द्वार – 'उववाओ तिरियमणुस्से हितो' नारक जीवो का उपपात तिर्यश्चों से और मनुष्यों से होता है । अर्थात् पञ्चेन्द्रिय पर्याप्त तिर्यञ्च मनुष्यो से होता है । परन्तु असंख्यात वर्ष की आयुवाले तिर्यञ्च मनुष्यों में से नहीं होता है । उपपातद्वार समाप्त ।
ગ્રહણ કરે છે. એજ રીતે ગન્ધની અપેક્ષાથી દુરભીગધ-એટલે કે દુગ ધવાળા, રસની અપેક્ષાથી તીખા, કડવા, સ્પશની અપેક્ષાથી કર્કશ, ગુરૂ શીત મને રૂક્ષ આ ચાર પ્રકારના સ્પર્શીવાળા આહારપુદ્ગલે! ગ્રહણ કરે છે. તે ગ્રહણ કરેલા આહાર પુદ્ગલામાં જુના વર્ણ, ગ ંધ રસ અને સ્પના ગુણુ હાય છે તેમને ખીજા પિરણામ વાળા બનાવીને એટલેકે દૂર કરીને પરિશિટેક કરીને અને તેના વિધ્વંસ નાશ કરીને તેમાં બીજા અપૂ વગુણુ, ગધ ગુણુ, રસદ્ગુણુ, અને ૫ ગુણ્ણાને ઉત્પન્ન કરીને પેાતાના શરીરમાં અવગતિએવા આહાર પુદ્ગલેના સવપ્રકારથી આહાર કરે છે.
ા આહારદ્વાર સમાપ્ત !!
मोगलीस उपयातद्वार - 'उववाओ तिरियमणुस्सेर्हितो' नार भवानी उपપાત તિય ચામાંથી અને મનુષ્યેામાંથી હાય છે . અર્થાત્ પ'ચેન્દ્રિય પર્યાપ્ત તિયાઁચ મનુષ્ય માંથી તા હોય છે પરંતુ અસંખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા, તિય ચ મનુષ્યેામાંથી થતા નથી
૫ ઉપપાત દ્વાર સમાપ્ત !!
