Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Artibai Mahasati, Subodhikabai Mahasati
Publisher: Guru Pran Prakashan Mumbai
View full book text
________________
શતક–૧૩: ઉદ્દેશક-૪
|
૯
|
કદાચિત્(અલોકની અપેક્ષાએ) ન હોય. લોકાકાશના એક પ્રદેશ પર ધર્માસ્તિકાય અને અધર્માસ્તિકાય, આ બે દ્રવ્યોના એક-એક પ્રદેશ અવગાઢ હોય છે અને એક આકાશ પ્રદેશ ઉપર આકાશાસ્તિકાયનો અન્ય પ્રદેશ અવગાઢ થઈ શકતો નથી. અંતિમ ત્રણ દ્રવ્યોના અનંત પ્રદેશો અવગાઢ હોય છે. કાલ દ્રવ્ય માત્ર અઢીદ્વીપમાં જ હોય છે. ૫ગલાસ્તિકાયના પ્રદેશોની અવગાઢતા – પુદ્ગલાસ્તિકાયનો એક પ્રદેશ અવગાઢ હોય ત્યાં ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, આકાશાસ્તિકાયનો એક પ્રદેશ અને પગલાસ્તિકાય, જીવાસ્તિકાયના અનંત પ્રદેશ, અદ્ધા-સમય અઢીદ્વીપની અપેક્ષાએ અવગાઢ હોય તો તેના અનંત પ્રદેશ અવગાઢ હોય છે.
જ્યારે પગલાસ્તિકાયનો દ્ધિપ્રદેશી અંધ આકાશાસ્તિકાયના એક પ્રદેશ પર અવગાઢ હોય ત્યારે ત્યાં ધર્માસ્તિકાયનો એક પ્રદેશ અવગાઢ હોય છે અને જ્યારે તે આકાશાસ્તિકાયના બે પ્રદેશ પર અવગાઢ હોય ત્યારે ત્યાં ધર્માસ્તિકાયના બે પ્રદેશ અવગાઢ હોય છે. અધર્માસ્તિકાય અને આકાશાસ્તિકાયના પણ એક અથવા બે પ્રદેશો અવગાઢ હોય છે. શેષ ત્રણ દ્રવ્યની અવગાઢતા અનંત પ્રદેશની હોય છે.
જ્યારે પગલાસ્તિકાયના ત્રણ પ્રદેશ, આકાશાસ્તિકાયના એક પ્રદેશ પર અવગાહિત હોય ત્યારે ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, આકાશાસ્તિકાયનો એક પ્રદેશ અવગાઢ હોય છે. જ્યારે તે આકાશાસ્તિકાયના બે પ્રદેશ અવગાઢ હોય ત્યારે ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, આકાશાસ્તિકાયના બે પ્રદેશ અવગાઢ હોય છે અને જ્યારે તે ત્રણ પ્રદેશ પર અવગાહિત હોય, ત્યારે ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, આકાશાસ્તિકાયના ત્રણ પ્રદેશ અવગાઢ હોય. શેષ ત્રણ દ્રવ્યની અવગાઢતા અનંતપ્રદેશની હોય છે.
પુલાસ્તિકાયના ત્રણ પ્રદેશોની જેમ પ્રદેશની વૃદ્ધિ કરીને પુદ્ગલાસ્તિકાયના ચાર, પાંચ, છ, સાત, આઠ, નવ, દશ, સંખ્યાત અને અસંખ્યાત પ્રદેશની અવગાહનાનું કથન કરવું જોઈએ. તેમાં ક્રમશઃ એક-એક પ્રદેશની વૃદ્ધિ કરવી જોઈએ.
જ્યાં પુલાસ્તિકાયના અનંત પ્રદેશ અવગાઢ હોય છે, ત્યાં ધર્માસ્તિકાયના કદાચિત્ એક, બે, થાવત્ અસંખ્ય પ્રદેશ અવગાઢ હોય છે; અનંત નહીં. કારણ કે ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય અને લોકાકાશના અસંખ્યાત પ્રદેશ જ છે. અસ્તિકાયના પ્રદેશોની પરસ્પર અવગાઢતા :અસ્તિકાય પ્રદેશ ધર્મા. | અધર્મા. | આકાશા. જીવા-પુદ્ગલાતિ. કાલ પ્રદેશ | પ્રદેશ પ્રદેશ
પ્રદેશ ધર્માસ્તિકાયનો એક પ્રદેશ
અનંત x/અનંત અધર્માસ્તિકાયનો એક પ્રદેશ
અનંત x/અનંત આકાશાસ્તિકાયનો એક પ્રદેશ
x/અનંત x/અનંત જીવાસ્તિકાયનો એક પ્રદેશ
અનંત x/અનંત પુદ્ગલાસ્તિકાયનો એક પ્રદેશ
અનંત x/અનંત કાલ દ્રવ્યનો એક પ્રદેશ
અનંત
અનંત ધમસ્તિકાય દ્રવ્ય પર અન્ય દ્રવ્યોના પ્રદેશોની અવગાઢતા :- જ્યાં સમસ્ત ધર્માસ્તિકાય દ્રવ્ય અવગાઢ હોય, ત્યાં તેનો અન્ય એક પણ પ્રદેશ અવગાઢ નથી, કારણ કે દ્રવ્યથી તેના પ્રદેશ ભિન્ન નથી.
| T
=
=
=
=
=
