________________ 108 વિશિરોમણી વસ્તુપાલસાથે યુદ્ધ કરવું અને એ રીતે તેમને આપણા તાબેદાર બનાવવા, એવે છે. બધી પરિસ્થિતિને વિચાર કરતાં મને પણ તેમનો વિચાર યોગ્ય લાગે છે અને તેથી હું પણ તેમના વિચારની સાથે મળતો થયો. છું; કારણ કે એમ કર્યા વિના આપણે જે હેતુથી ધવલપુરનું રાજ્યતંત્ર સ્થાપ્યું છે, તે પરિપૂર્ણ થઇ શકશે નહિ. મહારાજ ભીમદેવની છેલ્લી હાર પછી પાટણની અને સમસ્ત ગુજરાતની જે પડતી દશા થઈ છે, તેમાં પાટણને બધા માંડલિકે અને ઉદ્ધત ઠાકરેને તાબે કરીને ગુજરાતનાં રાજ્યને સુવ્યવસ્થિત કર્યા વિના સુધારે થઈ શકશે નહિ. હવે આ સંબંધમાં તમારે શે વિચાર છે, એ જાણવાની અગત્ય છે; કારણ કે જે તમે આ વિચાર સાથે મળતા થતા હે, તે કાર્યને તુરતજ હાથમાં લેવામાં આવે.” વસ્તુપાળ બોલી રહ્યો કે તુરતજ સામંત જેહુલે સર્વની સામે જોયું અને બધાનાં મુખને ભાવ કળી જઈને તેણે કહ્યું. “મંત્રીશ્વર! મહા મંડલેશ્વર અને રાણાશ્રોને જે વિચાર તમે જણવ્યો, તે સર્વથા એચજ છે. ગુજરાતનાં ગૌરવને માટે અને પાટણની પડતીમાંથી ચડતી કરવાને માટે સ્વતંત્ર બની બેઠેલા માંડલિકો અને ઠાકોરોને વિના વિલંબે તાબે કરવાની અગત્ય છે. અમે એ વિચારની સાથે સર્વથા સંમતજ છીએ. આ સંબંધમાં તમે અમારે વિચાર જાણવાને માગ્યો, એ રાણાશ્રીની તથા તમારી પોતાની કાર્ય કુશળતાની ખુબી છે; પરંતુ કદાચ અમારે વિચાર જાણ્યા વિના પણ રાણાશ્રીએ અમને યુદ્ધમાં જવાની આજ્ઞા કરી હોત, તે અમે વિના વિલંબે તેને સહર્ષ સ્વીકાર કરત. માતૃભૂમિની સેવા અને સ્વદેશની ઉન્નતિ કરવાનાં કાર્યો કેને ન ગમે? અમે તે એવાં કાર્યો બજાવવાને અમને તક મળે છે, એ માટે ઘણુંજ ખુશી છીએ અને તે કારણથી અમે રાણાશ્રીના વિચારની સાથે મળતા થઈએ છીએ અને યુદ્ધમાં ભાગ લેવાને અમને પ્રસંગ આપશેજ, એ આગ્રહ પણ કરીએ છીએ.” - જેહુલનું કથન પૂરું થયું એટલે વસ્તુપાળ નાગડ તરફ જોયું અને તેણે પણ એ વિષયમાં અનુમોદન આપ્યું, એટલે મંત્રીએ વીરધવલની સામે એક વખત જોઈને કહ્યું. “મંત્રીઓ! સામત ! અને સરદાર! કેઇપણ વિષયમાં તમારો અભિપ્રાય જાણ્યા વિના તમને ચોકસ આજ્ઞા આપવામાં આવે, તો તે પ્રમાણે વર્તવાને તમે બધા તૈયાર છે, એવી રાણાશ્રીને તમારી સંપૂર્ણ ખાતરી છે; પરંતુ ડાલા માતે ધર્યકુ * 1 .