________________ પાટણની ચડતી કે પડતી ? 181 ઉભા રહે, સન્યાસી મહારાજ ! એમ તમારાથી જઇ શકાશે નહિ.”ગેવાળે જુદા પ્રકારના સત્તાવાહક અવાજે કહ્યું , ડીજ ક્ષણમાં એ પુરૂષ-એ ગોવાળ ચારે જણાની સન્મુખ જઈને ઉભો રહ્યો. પરંતુ તે ગોવાળ નહોતે. ચારે જણું તેને જોઈને આશ્ચર્યમાં પડી ગયા અને હવે શું કરવું અને શું બોલવું, તેને મનમાં વિચાર કરવા લાગ્યા. ત્યારે તે પુરુષ કોણ હતો ? મહામંત્રી વસ્તુપાલ. મહામંત્રીએ સન્યાસીના વેશમાં સજ્જ થયેલા જયંતસિંહને ઉદ્દેશીને કહ્યું. “યંતસિંહ ! અહીં ક્યાંથી ! શું તમે હજુ તમારા રાજદ્રોહી સ્વભાવનો ત્યાગ કર્યો નથી ! મેં જાણ્યું કે તમે હવે સુધરી ગયા હશો અને સંન્યાસને ઉત્તમ પ્રકારે પાળતા હશે, પરંતુ મારી એ માન્યતા તમારાં અત્યારનાં વત્ત નથી ખોટી ઠરે છે.” જ્યતસિ હે વિચાર કર્યો કે હવે છેલ્લે પાટલે બેડ્યા સિવાય અન્ય ઉપાય નથી. તેણે પોતાનાં વસ્ત્રમાં છુપાવી રાખેલી તલવારને બહાર ખેંચી કહાડતાં સાથી કહ્યું. “વસ્તુપાલ મહેતા ! તમે મારી સાથે જે વાત કરે, ને વિચારીને કરજે; નહિ તે તેનું પરિણામ સારું આવશે નહિ. તમે હજુ મારાં સામર્થ્યને જાણતા નથી એટલે મને અપમાનથી ભરેલા શબ્દો સંભળાવી રહ્યા છે; પરંતુ હું તમને સૂચના આપું છું કે તમારે તમારી વાચાળતને ઉપયોગ મારી પાસે કરવો નહિ.” તમારામાં કેટલું સામર્થ્ય છે, એ હું સારી રીતે જાણું છું.” એમ કહેતાંજ મહામંત્રીએ માનમાંથી પિતાની તલવારને ખેંચી કહાડી અને જયંતસિહના હાથ ઉપર એક ફટકો લગાવી દીધો. તુરતજ જયંતસિંહની તલવાર ખણખણાટ કરતી દૂર જઈને પડી. “આજ તમારું સામર્થ્યને?” વસ્તુપાલે કહ્યું : વંતસિંહ મૌન રહ્યો એટલે તેણે આગળ કહેવા માડયું. “યંતસિંહ ! તમારાં સામર્થ્યની પરીક્ષા થઈ ગઈ છે માટે હવે હું તમને આજ્ઞા કરું છું કે પુનઃ આ નગર કે તેની સીમામાં આવવાનું સાહસ કરશે નહિ અને જે કરશે, તે તે તમારાં જીવનનાં જોખમે છે, એમ સમજી લેજે. તમે રાજદ્રોહી હોવાથી મારો વિચાર તમને કેદ કરી લેવાનો હતો, પરંતુ તેમ કરવાનું મને યોગ્ય લાગતું નથી અને તેનું કારણ એ છે કે જે હું તમને કેદ કરીને અત્યારે લઈ જાઉં, તે LI 6.
