________________ પાટણની ચડતી કે પડતી ? 173 ના, તેમ પણ તમારાથી ઈ શકશે નહિ.” ચાચિંગ મહેતાએ દઢતાથી વાબ આપો. “અલબન અહીંના મંત્રીમંડલમાં કુસંપ છે; પરંતુ તેથી રાજ શાસનને કાઈ હરક્ત આવવાની નથી.”. એનું કારણ?” જયંતસંહ કારણ જાણવા માગ્યું. પ્રથમ તે વસ્તુપાલ અને તેજપાલ એ ઉભય બધુએજ એવા તો દક્ષ અને બહેશ છે કે તેઓ બીજા કોઈ પણ મંત્રી કે રાજકર્મચારીને ફાવા દેશે નહિ અને કદાચ દેવની સહાયથી નાગક મહેતા કે બીજો કોઈ તેમને મહાત કરીને ફાવી જાય, તો પણ તે મહાસામત ત્રિભુવનપાલને પક્ષ લેવાં કરતાં રાજા વિરધવલનાજ પક્ષ લેવાનું પસંદ કરશેકારણ કે ત્રિભુવનપાલ અને વરધવલની તુલનામાં વિરોધવલ ચડે તેમ છે.” ચાચંગે જવાબ આપે. - “મને લાગે છે કે ધવલદ્ધપુરમાં આવ્યા પછી તમારી બુદ્ધિ ભ્રમિત બની ગઈ છે અને તમને અહીંના મંત્રીઓએ જાદુ કર્યું જણાય છે. તમારા કથન ઉપરથી તમે પણ વસ્તુપાલના પક્ષમાં જવાનું પસંદ કરતા લાગો છો.” જયંતસિંહે કહ્યું. સરદાર જયંતસિંહ! એ તમારી ભૂલ છે. તમે મત બાંધવામાં બહુ ઉતાવળા છો; પણ તેમાં તમારે દોષ નથી. એ દોષ તો તમારી જાતિને છે. ક્ષત્રિય હંમેશાં ઉતાવળ હોય છે, જ્યારે અમે મુત્સદીઓ હંમેશાં ધીમા હોઈએ છીએ. સાહસ અને ધીરજ એ ઉભયમાંથી છેવટે ધીરજ વિજયને અપાવે છે, એ તમારે યાદ રાખવું જોઈએ; પરંતુ એ વાતને જવા દઈએ; કારણ કે હું તમને અત્યારે ઉપદેશ આપવાને માંગતો નથી.” એમ કહીને ચાચિંગે આગળ ચલાવ્યું. “ખરી હકીકત એવી છે કે હું વસ્તુપાલના પક્ષનો હતો નહિ અત્યારે છું નહિ અને ભવિષ્યમાં થઈશ પણ નહિ; પરંતુ મને જે સત્ય ભાસે છે, તે મારે તને મને કહેવું જોઈએ.” ત્યારે તમારી શી સલાહ છે?” જયંતસિંહે ધીમેથી પૂછ્યું. મારી સલાહ !" ચાચિંગે જરા વાર વિચાર કરીને કહ્યું. મારી સલાહ તે એજ છે કે અહીંના મંત્રીમંડલમાં ભંગાણ પડાવી ધવલક્કપુરનાં રાજ્યતંત્રને નિષ્ફળ બનાવીને આપણે લાભ મેળવવાની જે આશા રાખીએ છીએ, તે નિરર્થક છે. તે આશામાં આપણે નિરાશ થશે.” ત્યારે આપણે શું કરવું ?" જયંતસિંહે પુનઃ ધીમેથી પૂછ્યું. કાંઈજ નહિ. પાટણની પ્રભુતા અને ગુજરાતનાં ગૌરવની ખાતર
