________________ 158 વિરશિરોમણું વસ્તુપાલ ઘુઘુલ એવો તે ઘમંડી અને દુરાગ્રહી છે, કે તે માત્ર મહેડાની ધમકીઓથી તમારી પુત્રવધૂને સોંપી દે તેવું નથી. તેને યુદ્ધમાં પરાજય થયા સિવાય તમારી પુત્રવધૂ મુક્ત થઈ શકે તેમ નથી અને તેથી તમારે યુદ્ધનાં પરિણામની રાહ જોવી પડશે. તેમ છતાં એટલું ચોકસ છે કે તમારી પુત્રવધૂનાં શિયળ અને પ્રાણનાં રક્ષણની ખાતર અમે ઘૂઘુલ ઉપર વિના વિલબે ચઢાઈ લઈ જશું.” મંત્રીશ્વરે કહ્યું. વૃદ્ધ કરમચદે ગદ્દગદિત કંઠે કહ્યું “મંત્રીશ્વર ! આપને જેમ ઠીક લાગે તેમ કરે. એ સંબંધમાં મારે કોઈ પણ પ્રકારનો આગ્રહ નથી, પરંતુ મારી પુત્રવધ અમને પાછી મળે, તે ઉપાય કરવા મારી ખાસ વિનંતિ છે. અહા ! ચતુરા તે ચતુરાજ છે. તેના નામ પ્રમાણે જ તેનામાં ગુણ છે અને રાજરાણી જેવી તે સુંદર છે. મંત્રીશ્વર ! હું તમને તેની શી વાત કહું! મારી પુત્રી કરતાં પણ મારી પુત્રવધુ અધિક છે.” વસ્તુપાલે પુનઃ શાંત્વન પમાડતા કહ્યું. “કરમચંદ શેઠ! તમે નચિંત રહે અને પરમાત્માનું સ્મરણ કરો કે જેથી તમારી પુત્રવધૂ ઉપરનું સંકષ્ટ દૂર થાય અને તે તમને પુનઃ પ્રાપ્ત થાય. તમે બધાં હાલ અમારા આવાસે જ રહે; કારણ કે ચડાઈની તૈયારી કરતાં અને ત્યાર. પછી યુદ્ધમાં કેટલાક સમય પસાર થઈ જશે. અમારા આવાસે રહેવામાં તમારે કોઈ પણ પ્રકારનો સંકેચ ધરવાનો નથી. તમે અને અમે ધર્મબંધુઓ છીએ અને એક બીજાના દુઃખમાં ભાગ લેવો એ આપણું કર્તવ્ય છે, માટે મનમાં સંકોચ નહિ લાવતા અત્યારથી જ અમારી સાથે રહેવા આવે અને યુદ્ધનાં પરિણામ સુધી સુખે ધર્મધ્યાન કરી સમયને વ્યતિત કરે. તમારાં સ્ત્રી અને પુત્રને અત્રે તેડી લાવવાને માટે હું મારા સેવકને હમણુંજ ધર્મશાળાએ મોકલું છું.” વસ્તુપાલના આશ્વાસનના વચનથી કરમચંદ શાંત થયો અને તેના આગ્રહથી તેના આવાસે રહેવાનો તેણે સ્વીકાર કર્યો. વસ્તુપાલે તેનાં સ્ત્રી તથા પુત્રને ધર્મશાળામાંથી તેડાવી લીધા અને તેમના માટે રહેવા વગેરેની બધી સગવડતા તુરતજ કરાવી આપી. તે પછી મંત્રીશ્વર વસ્તપાલ તથા સેનાનાયક તેજપાલ કરમચંદને પિતાની સાથે લઈને વિરધવલની પાસે જવાને રવાના થયા. - તેઓ ત્રણે રાજગઢમાં વીરધવલની બેઠકના ખંડમાં પહોંચ્યા, ત્યારે વિરધવલ ખુશ મિજાજમાં આસન ઉપર બેઠે હતો. તેની બને બાજુએ મંત્રી નાગડ તથા ચાચિંગ બેઠેલા હતા અને તેઓ રાજાને ખુશી રાખવાને માટે આનંદી વાર્તાવિલાસ કરી રહ્યા હતા. કરમચંદને ખંડની
