________________ બંધુ-ભગિની. 115 કરવાને માટે જ તમારી પાસે આવી છું. હું જાણું છું કે તમારે મારા પતિની સાથે વેર છે; તમે તેમને ગુજરાતના યુવરાજ માનતા નથી અને બની શકે તે તમે તેમને નાશ કરવાને પણ ઈચ્છો છો અને તેથી તમે તેના તાબે થવાનું પસંદ કરે નહિ; પરંતુ તમે મારા ભાઈઓ હોવાથી તમારું અહિત ન થવા દેવું, એ હેતુથી હું તમને સમજાવવાને આવી છું કે તમે કાંઈ નહિ તે તમારી બહેનનાં વચનની ખાતર પણ પાટણની પ્રભુતાને સ્વીકાર કરે. તમે મારા પતિને નિંદે છે, તેમને તમારા શત્રુ ગણે છો અને તેમની સાથેનાં વેરની વસુલાત કરવાને ઇચ્છે છે; પરંતુ વડિલ બંધુઓ ! જરા વિચાર કરે. ગમે તેવા તે પણ તેઓ તમારી બહેનના પતિ છે, તમારા બનેવી છે અને ગુજરાતનાં રાજ્યતંત્રના ચાલક શાસક છે. તેમની પાસે અસંખ્ય સૈન્ય છે અને તમારા જેવા દશ રાજાઓને મહાત કરવાની તેનામાં શક્તિ છે; માટે ઉદ્ધતપણાનો ત્યાગ કરે. અને તમારી બહેનનાં વચનને માન્ય કરો; નહિ તો પાછળથી પસ્તાશો; જરૂર પરતાશે.” જયલતાનું આ કથન સાંભળીને ચામુંડ એકદમ ઓલી ઉઠે. “જયલના ! તારા પતિમાં કેટલી શક્તિ છે, એ અમારી જાણ બહાર નથી. વસ્તુપાલ અને તેજપાલ નામના બે નિર્માલ્ય વણિકનાં બળથી મદોન્મત થયેલા તારા પતિના બળને અમે સારી રીતે જાણીએ છીએ. નિર્બળ જનોને દંડીને તથા કપટથી પાટણનો યુવરાજ બનીને તે બહુજ ઉદ્ધત બની ગયા છેપરંતુ અમે તેની ઉદ્ધતાઈને ઠેકાણે લાવી મૂકશું. વીરધવલ તારે પતિ હય, તે ભલે હોય, પરંતુ અમે તેને અમારે બનેવી માનતા નથી. અમે તેની સાથે તારું પાણિગ્રહણ કરાવ્યું નથી; તો પછી એ અમારા બનેવી શાથી થાય ? અમે ગમે તેવા તે પણ શુદ્ધ ક્ષત્રિય છીએ અને એ તો ભીમદેવને નિર્માલ્ય અને શુદ્ધ સેવક છે. શું અમે તેને નમશું–તેની તાબેદારી સ્વીકારશું ? અમે શુદ્ધ ક્ષત્રિય | હાઈને રણભૂમિની રજમાં આળેટીશું; પરંતુ એ અધમની તાબેદારી તે કદિ પણ સ્વીકારીશું નહિજ, એ તું તારા મનથી ચોક્કસ માનજે. હજી પણ અમે તને વખતસર ચેતવણી આપીએ છીએ કે તું જઈને તારા પતિને અહીંથી વિના વિલંબે ચાલ્યા જવાનું કહે અને નહિ તે ઘનઘોર યુદ્ધ થશે અને વિના કારણે અમારે ગુજરાતીઓના લેહીથી આ ભૂમિને તૃપ્ત કરવી પડશે.” જ લતા સ્ત્રી હતી, પણ તે સામાન્ય સ્ત્રી નહોતી. તે વીરતનયા અને વીરાંગના હતી. તે ચામુંડનાં જુસ્સા ભરેલાં કથનથી ડરી નહિ.