________________ 154 વિરશિરામણ વસ્તુપા. આધિન થવાની નથી. મારો પ્રાણુ મારા શરીરમાં રહેવાને નથી; પરંતુ તે તેમાંથી ચાલ્યા જાય, તે પહેલાં મારે તને થોડાક શબ્દ સંભળાવી દેવા જોઈએ. માનવ જાતિમાં ઉત્પન્ન થયેલા નરપિશાચ ! સતી નારીને છંછેડવાનું અને તેનાં સતીત્વ ઉપર હુમલે કરવાનું કેવું ભયંકર પરિ ણામ આવે છે, એને તને ખ્યાલ હશે નહિ અને જે હેત તે તું પરસ્ત્રીનાં સૌંદર્ય ઉપર મોહ પામીને આવા નિંધ કાર્યો કરવામાં તત્પર રહેતા નહિ. ઠીક, પણ ભાવિ આગળ તારો કે મારો કોઈને કશે પણ ઉપાય | ચાલતું નથી. દુષ્ટ રાજા ! હવે હું તારા અત્યાચારથી અને મારાં સતી ત્વના રક્ષણની ખાતર અત્યારે આત્મઘાત કરું છું અને જે મેં મન, વચન અને શરીરથી મારા પતિને પરમેશ્વર તુલ્ય ગણીને તેમની સેવા કરી હશે, તે તારું મૃત્યુ પણ મારી પેઠે આત્મઘાતથીજ થશે, એવું મારો અંતરઆત્મા પોકારી રહ્યો છે. આ નરાધમ ! મારા આત્મઘાતની ઘટનાથી તને જે કાંઈ અસર થાય અને તારા હદયમાં દયાનો આવિર્ભાવ થાય, તે તું ભવિષ્યમાં આવા નિંઘ અત્યાચારોથી દૂર રહેજે, એવી મારી તને છેલ્લી ભલામણ છે.” - ઘધુલે ચતુરાનાં કથનની દરકાર નહિ કરતાં તેને પિતાની બાથમાં લીધી; પણ એટલામાં તે તે બેશુદ્ધ બનીને પૃથ્વી ઉપર ઢળી પડી અને તેનાં મુખમાંથી લોહીની ધારા વહેવા લાગી. ઘઘુલે નીચા નમીને જોયું કે તેના મુખમાંથી લોહી શાથી નીકળે છે? તપાસ કરતાં તેને જણાયું કે ચતુરા પિતાની જીભ કરડીને મૃત્યુવશ બની હતી. પાષાણહદયી વૃધુલ નષ્ટપ્રાણુ બનીને પડેલી એ રૂપસુંદરીને આશ્ચર્યથી જોઈ રહ્યો; પરંતુ એના હૃદયમાં એથી કોઈ અસર થવા પામી નહિ. અલબત, તેને જરા ભય તે થયે; પણ તેની અવગણના કરીને તે ત્યાંથી તત્કાળ ચાલ્યો ગયે. તે ગયા પછી થોડીવારમાં બે પુરૂષે આવ્યા અને મૃત તરૂણીની લાશને કપડામાં બાંધી તેને ઉપાડીને ચાલતા થયા. સંપૂર્ણ કળાથી ખીલેલું એક માનવપુષ્પ અધમ જનના હાથથી કરમાઈને આ રીતે મૃત્યુ પામ્યું !