________________ વિરશિરોમણી વસ્તુપાલ લની આયાથી મંત્રીશ્વર વસ્તુપાલે મને આપની સમક્ષ મોકલે છે અને તે એવી સલાહ આપવાનું કે આપે પ્રાપીડનનાં નિંદનીય કાર્યોને. ત્યાગ કરે અને ધવલપુરની રાજસત્તાને સ્વીકાર કરે. જે આ પ્રમાણે આપ નહિ કરે, તો સાંગણ, ચામુંડ, ભીમસિંહ વગેરે ઉહત રાજાઓના જે હાલ થયા છે તે આપના થશે એ નિશ્ચયથી માનજો.” રેવંત બોલતે બંધ થયો અને પોતાનાં કથનની ઘુઘુલ ઉપર શી અસર થઈ છે, તે જાણું લેવાને માટે તેના મુખ તરફ સ્થિર દષ્ટિએ જોઈ રહ્યો. - ઘડ્યુલ તેનું સ્પષ્ટ કથન સાંભળીને ક્રોધાતુર બની ગયે. તેની વિશા ળ અને લાલ આંખમાંથી અગ્નિ વરસવા લાગ્યું. તેણે રોષભરેલા સ્વરે કહ્યું. “રેવંત! તું દૂત બનીને આવ્યો છું એટલે તારૂં અપ્રિય કથન સાંભળવા છતાં પણ હું તને કાંઈ કરી શકતો નથી. તારી જગ્યાએ જે બીજો કોઈ હેત અને તેણે મને વીરધવલની આજ્ઞા માનવાની સલાહ આપી હત, તે હું તત્કાલ તેને શિરચ્છેદજ કરાવત. તારા રાણુઓ અને પેલા વણિક પ્રધાને મને પાટણનો માંડલિક ગણુને જે સંદેશો કહાવ્ય છે, તેનું કેવું ભયંકર પરિણામ આવશે, તેને તેમણે વિચાર કર્યો જણાતા નથી અને જે કર્યો હેત તે તેઓ આવું સાહસ્ર કદિ પણ કરત નહિ. વિરધવલને તું રાજાધિરાજની ઉપમા આપે છે અને મને માંડલીક કહીને સંબોધે છે, એ તારી ધૃષ્ટતા છે –તારે પ્રમાદ છે. તું મને સ્પષ્ટ કહે કે વીરધવલને રાજાધિરાજનું પદ કોણે આપ્યું છે? રાજનાં મહાલયનું રક્ષણ કરનાર અને પાટણને એક સામાન્ય સરદાર શું મને તાબે થવાને અને ધવલક્કપુરનાં રાજ્યતંત્રની સત્તા કબુલ કરવાને આઝા ફરમાવવાનું સાહસ કરે છે અને તેલ-મરચું વેચીને પેટને ખાડે પૂરનારાની જાતિના પેલા બે વણિકે શું એટલા બધા મદાંધ બની ગયા છે કે ગોધાના મહિપતિને શરણે આવવાનું કહેવરાવે છે શું નિર્માલ્ય શિયાળ સબળ સિંહને નમાવવાને ઇચ્છે છે?” ઘુઘેલ એટલું કહીને બંધ થયું કે તુરતજ રેવ તે બોલવાની શરૂઆત કરી. “રાજન ! ગુજરાતના મહારાજા ભીમદેવે શ્રીમન વીરધવલને યુવરાજ બનાવ્યા છે; તેથી તથા પાટણના માંડલિક રાજાઓને અને સૌરાષ્ટ્રના ઠાકોરોને તેમણે પોતાને વશ કરી લીધા છે; તેથી તેમને રાજાધિરાજનું પદ સ્વતઃ મળી ગયું છે, એમ સર્વ કઈ માને છે, તે છતાં આપ તે સંબધી શંકા ધરાવો છો, એ કેવળ આશ્ચર્યજનક છે. રાજાધિરાજ વિરધવલની સત્તા, તેમનું ઐશ્વય, તેમનું બાહુબળ અને તેમનાં
