Siddhanta Lakshan Tattvaloka

Author(s): Dharmadattasuri
Publisher: Vidya Vilas Yantralaya

Page 73

सिद्धान्तलक्षणतत्वालोकः।
६५
नापेक्षयातिरिक्ताधिकरणताकल्पनाया एव लघुत्वात् सामान्याभावा. तिरिक्तावयव्यादिस्वीकर्तृभिरपरिशमेव लाघवादिकमङ्गीकृतमन्यथा तत्तत्सिद्धिरपि तेषान स्याद्विशेषाभावकूटावगाहित्वस्य विलक्षणसंयोगवदवयविषयकस्वस्य च सामान्याभावप्रतीतिघटादिप्रती. त्योस्सम्भवात्प्रतिबध्यप्रतबन्धकभावादेस्तत्तद्धर्मातिरिक्तधर्मानव. च्छिन्नप्रतियोगित्वसम्बन्धावच्छिन्नप्रकारत्वादिघटितरूपादिभिरभा• ववत्ताबोधप्रमात्वस्य तद्धर्मावच्छिन्नप्रतियोगिताकाभाववत्त्वावच्छि. मानुयोगिताकपाप्तिकसङ्ख्यावच्छिन्नवद्विशेष्यताकप्रकारताकत्व. रूपत्वाश्च दोषासम्भवादित्यलम्पल्लवितेन ॥०॥ तथापि हेतुतावच्छेदकीभूतधर्भ इत्यादि अत्राधिकरणतात्रयं हेतुतावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नं हेतुतावच्छेदकाश्रयत्वमवच्छेदकताद्वयञ्च हेतुतावच्छे. दकताघटकसम्बन्धावच्छिन्नं ग्राह्यम् तेन कालिकेन धूमाश्रयहदनिष्ठाधिकरणतानवच्छदकत्वाधिकरणतावच्छेदकत्वोभयाभावस्य धूमस्वे सत्वेऽपि नदस्य हेत्वधिकरणस्वप्रसङ्गः नवा शानाभावविषयकज्ञानत्वसाध्यकज्ञानाभावहतुकसद्धेती हेतुतावच्छेदकशानाभावत्वस्य स्वाश्रयघटोभयविशयकशाननिष्ठप्रतियोगित्वसम्बन्धावच्छिन्त्राधिका रणतानवच्छेदकत्वघटितोभयाभावसत्त्वेनोक्तज्ञानस्य हेत्वधिकरणत्वेऽप्यन्याप्तिः नच विषयित्वसम्बन्धावच्छिन्नाधिकरणतावच्छेदक. वकल्पस्पभूमस्ये सरखेनोभयाभवस्य धूमत्वे विरहात्वधिकरणत्वा. प्रसिजा वहिमानधूमादित्यत्राव्याप्तिः एवङ्कालिकेन धूमत्वाश्रयाधिकरणत्वस्य हदे सत्त्वेऽपि न तस्य हेत्वधिकरणत्वप्रसङ्ग एवं विष. यितया वलिहेतुके कालिकेन वह्नित्वविशिष्टविषयकज्ञानस्य न तत्प्र. सङ्गः समवायेन धूमहेतुकस्थले विषयित्वसम्बन्धावच्छिन्नधूमत्वनि. शवच्छेदकताकनिरुपकत्वमादाय न हेत्वाधिकरणत्वप्रसङ्ग इति अथ वहिहानत्वसाध्यके वह्नौ सखेती हेतुतावच्छेदकवह्नित्वस्य स्वाश्रय. महानसीयवाहविषयकशाननिष्ठमहानसीयवह्नित्वावच्छिचाधिकरण• तानवच्छेदकत्वविरहेणोभयाभाववत्त्वेन तज्ज्ञानस्य हेत्वधिकरणत्वा. पत्या अव्याप्तिरितिचंदन कोचित् हेतुतावच्छदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपात्प्यनुयोगितावच्छेदकरूपे स्वावच्छिन्नाश्रयाधिकरणयनिष्ठाधिकरणतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नपर्याप्त्यनुयोगितानव. च्छेदकत्वाधिकरणतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नपर्याप्स्यनुयोगतावच्छे
"Aho Shrutgyanam"