Siddhanta Lakshan Tattvaloka

Author(s): Dharmadattasuri
Publisher: Vidya Vilas Yantralaya

Page 86

७८
सिद्धान्तलक्षणतत्वालोकः ।
म्वन्धावच्छिन्नस्वाश्रयाश्रयनिष्ठनिरूपकताकाधिकरणतावधनिष्ठहेत तावच्छेदकविषयित्वान्यतरसम्बन्धावच्छिन्नाधिकरणतावच्छेदकता त्वावच्छिन्नपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदकत्वं हेतुताच्छेदकगतरूपे वि वक्षणीयमुभायाभावा न निवश्यः विवायित्वसंयोगान्यतरसम्बन्धेन धूमवानितिप्रतीतेः पर्वतीयधूमादिक्षाने प्रमात्वेन पर्वतीयधूमत्वाह वच्छिन्नाधिकरणत्वविषयकत्वासंभवाद्वह्निमाम्धूमादित्यादावव्याप्तय. भावादिति चेन्न विषयितया घटसाध्यके घटज्ञानवृत्तित्वविशिष्ट ज्ञानत्वेऽव्याप्त्यापत्तेः समवायेन तादृशज्ञानत्वाभिन्नज्ञानत्वाधिक रणीभूतविशिष्टज्ञानत्वविषयकशाने प्रकृतहेतोर्विषयितया सत्त्वेन तस्य हेत्वधिकरणत्वस्य दुर्वारस्वात् स्वावच्छिन्नानुयोगिताकप र्याप्तिकावच्छेदकताकनिरूकताकाधिकरणत्वघटितकल्पे च घटक नत्वसाध्यके प्रतियोगितया घटशानाभावहेतुकेऽव्याप्तिः घटज्ञा नाभावत्वगतसमुदायत्वावच्छिन्नानुयोगिताकपर्याप्तिकावच्छेदकताकघटज्ञानाभावविषयकशानाभावत्वावच्छिन्ननिरूपकताकाधिकरणता वद्यपदार्थीभूतघटज्ञानाभावावविषयकज्ञाननिष्ठान्यतरसम्बन्धावच्छिन्नाधिकरणतानिरूपकतावच्छेदकतात्वावच्छिन्नपर्याप्त्यनुयोगित वच्छेदकत्वस्य घटझानाभावत्वगतसमुदायत्वे सत्त्वेन घटज्ञानाभाव विषयकशानस्य हेत्वधिकरणत्वायत्तेरिति ॥ वस्तुतोन्यतरत्वन्न सं सर्गतायामधिकरणतानिरूपितायामवच्छेदकं विषयित्वसंयोगान्य तरसम्बन्धेन धूमवान्यवंत इति शाने संयोगसम्बन्धावच्छिन्नत त्तमत्वावच्छिन्नाधिकरणत्वव्यक्तीनामेवविषयत्वात् तज्ज्ञानं ता. रशान्यतरसम्वन्धेन धूमवदिति शाने च विषयित्वस. नम्बधावच्छिन्नाधिकरणत्वस्यैव विवयत्वादिति वह्निमान्धूमादि. श्राव्याप्तिर्दुरूचरैवेति बोध्यम् एवं प्रतियोगित्वहेतुतावच्छे. दकान्यतरसम्बन्धावच्छिन्नाधिकरणत्वनिवेशोऽपि हेय इति ॥ अतएव स्वावच्छिन्न प्रतियोगितानिरूपितानुयोगितात्वहेतुतावच्छे. दकान्यतरसम्बन्धावच्छिन्नाधिकरणत्वनिवेशोऽपि निरस्तः । नन्व वंसंयोगस्वरूपान्यतरसम्बन्धेन धूमहेतुकस्धलेऽव्याप्तिः हेतुताव. च्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नाधिकरणत्वाप्रसिद्धम्मैवं हेतुतानिरूपितसंस. तावच्छेदकतात्वावच्छिन्नप्रतियोगिताकपर्याप्त्यनुयोगितावच्छेदक. रूपवृत्तिसंसर्गताया निवेश्यत्वात् रूपवृत्तित्वच स्वावच्छेदकता.
"Aho Shrutgyanam"