Book Title: Samaysara Part 01
Author(s): Bhagwandas Mansukhbhai Mehta
Publisher: Shrimad Rajchandra Ashram

View full book text
Previous | Next

Page 22
________________ ૩. હવે ત્રીજું મંગલ કળશકાવ્ય પ્રકાશતાં પરમર્ષિ અમૃતચંદ્રાચાર્યજી આ સમયસાર વ્યાખ્યાની શુદ્ધ આત્માર્થ ઉદેશે પરમાર્થગંભીર મહાપ્રતિજ્ઞા કરે છે - परपरिणतिहेतो र्मोहनाम्नोऽनुभावा - दविरतमनुभाव्यव्याप्तिकल्माषितायाः । मम परमविशुद्धिः शुद्धचिन्मात्रमूर्ते - भवतु समयसारव्याख्ययैवानुभूतेः ॥ પરપરિણતિ હેતુ એવા મોહ નામના અનુભાવથી (વિપાક રસથી) અવિરતપણે અનુભાવ્યની (અનુભવમાં આવવા યોગ્ય એવા રાગાદિથી) વ્યાતિથી જે કલુષિત થયેલ એવી હું શુદ્ધ ચિન્માત્રમૂર્તિની મમ પરમ વિશદ્ધિ સમયસાર વ્યાખ્યાથી જ અનુભૂતિ થકી હો અર્થાતુ સમયસાર-શુદ્ધ આત્મા પોતે શુદ્ધ ચૈતન્યમાત્ર મૂર્તિ અનુભૂતિ છે અને આ શુદ્ધ આત્માનું સંકીર્તન કરી આ સમયસાર શાસ્ત્ર પ્રતિસૂત્રે શુદ્ધ ચૈતન્યમૂર્તિ શુદ્ધ આત્માની અનુભૂતિ કરાવે છે, એટલે આવી પદે પદે શુદ્ધ આત્માની ખ્યાતિ કરતી આ “આત્મખ્યાતિ' વ્યાખ્યા થકી જ હું શુદ્ધ ચૈતન્યમાત્ર મૂર્તિ અનુભૂતિની એવી પરમ શુદ્ધિ હોજો - કે જ્યાં પછી કોઈ પણ પ્રકારની કિંચિત્ માત્ર પણ અશુદ્ધિ ન રહે અને ફરી વિશુદ્ધિ કરવાનું ન રહે, એવી આત્યંતિક છેલ્લામાં છેલ્લી (Once for all final) અને ઉંચામાં ઉંચી પરમ વિશુદ્ધિ હોય. 2 આત્માએ અપૂર્વ આત્મપુરુષાર્થ સ્કરાવવો યોગ્ય છે અને આત્મ પુરુષાર્થની જાગ્રતિને અર્થે, આત્મારૂપ ઉપાદાનને ઉપાદાન કારણપણે પ્રગટાવવા અર્થે, પરમ ઉપકારી જિન-સિદ્ધ ભગવાન રૂપ સાક્ષાતુ સમયસાર - શુદ્ધ આત્માના પુણાલંબનરૂપ પરમ શુદ્ધ નિમિત્તના અવલંબનની પરમ આવશ્યકતા છે, અને આ શુદ્ધ સ્વભાવ સાધન માટે જેણે તે શુદ્ધ સ્વભાવ સિદ્ધ કર્યો છે, એવા સાક્ષાતુ સમયસાર સ્વરૂપ જિન-સિદ્ધ ભગવાન અથવા શુદ્ધ આત્મ ભગવાન અને તેના સહાત્મસ્વરૂપનું સંકીર્તન કરતા આ સમયસાર શાસ્ત્ર કરતાં વધારે બળવાનું પુષ્ટ નિમિત્ત સાધન બીજું કયું હોઈ શકે? અને એટલા માટે જ શુદ્ધ આત્મા સમયસાર પ્રકાશતા આ સમયસાર શાસ્ત્રની વ્યાખ્યાથી જ શુદ્ધાત્મ અનુભૂતિ થકી હારી પરમ વિશુદ્ધિ હો - એ અર્થે હું સર્વાત્માથી – મહારી સમસ્ત શક્તિથી કટિબદ્ધ થયો છું. એવી શુદ્ધ આત્મભાવનાથી શુદ્ધ આત્મશુદ્ધિ અર્થે જ સત્ આગમ રૂપ શબ્દબ્રહ્મના દેઢ ઉપાસનથી, સતુ દર્શન નિરૂપક સતુ યુક્તિના પ્રબળ અવલંબનથી, સદ્ગુરુ પ્રસાદથી પ્રાપ્ત શુદ્ધ આત્મતત્ત્વના ઉત્તમ અનુશાસનથી અને સતુ-ચિતુ-આનંદમય આત્માનુભવ પ્રકાશરૂપ સ્વ સંવેદનથી જે કાંઈ નિજ આત્માની સ્વ સંપદ્’ હોય, તે સમસ્ત આત્મસંપદ્ આ પરમર્ષિએ સમયસાર વ્યાખ્યામાં સમર્પણ કરી છે, આ આત્માની સમસ્ત આત્મસંપત્તિરૂપ ક્ષાયોપથમિક શક્તિનો જે કાંઈ વિકાસ હોય, તે ઉત્તમોત્તમ તત્ત્વ પ્રકાશક આ ઉત્તમોત્તમ શાસ્ત્ર સમયસારનું વ્યાખ્યાન કરવામાં ઉત્તમોત્તમ શબ્દ, ઉત્તમોત્તમ અર્થ, ઉત્તમોત્તમ પરમાર્થ, ઉત્તમોત્તમ તત્ત્વ, ઉત્તમોત્તમ ભાવ, ઉત્તમોત્તમ આશય, ઉત્તમોત્તમ કવિત્વ, ઉત્તમોત્તમ અનુભવ, એ આદિ મ્હારૂં-મહારા આત્માનું સર્વ કાંઈ ઉત્તમોત્તમ (all the best of mine) યથાશક્તિ સમર્પે એવી ઉત્તમોત્તમ ભાવનાથી, સમયસારના ગુણ રસીયા બનેલા સ્વ આત્માના સર્વ જ્ઞાનાદિ ક્ષાયોપથમિક ગુણોને આ સમયસારની નિષ્કામ સેવા ભક્તિમાં હાર કર્યા છે, કે જેથી કરીને આ ઉત્તમોત્તમ સમયસારનો ઉત્તમોત્તમ મહિમા જગતુમાં પ્રદ્યોતમાન થાય ! અને જેથી કરીને પોતાના આત્માને ઉત્તમોત્તમ નિરારૂપ ઉત્તમોત્તમ વિશુદ્ધિથી ઉત્તમોત્તમ શુદ્ધ આત્મખ્યાતિની પ્રાપ્તિ થાય ! એટલે જ આ ભાવિતાત્મા આચાર્યજીએ ભાવ્યું છે કે - પદે પદે જ્યાં શુદ્ધ આત્માની ખ્યાતિ-પ્રસિદ્ધિ-જાહેર ઉદ્ઘોષણા (Proclamation) કરવામાં આવશે, એવી આ યથાર્થનામાં “આત્મખ્યાતિ' વ્યાખ્યાથી જ ઓર વિશિષ્ટ અનુભૂતિ થકી જ શુદ્ધ ચિન્માત્ર મૂર્તિ મ્હારી આત્માનુભૂતિની એવી તો પરમ વિશુદ્ધિ થાઓ કે તેમાં મોહજન્ય રાગાદિ વિભાવ દોષની સમયમાત્ર પણ પરમાણુ માત્ર પણ કણિકા મ હો ! ૧૯

Loading...

Page Navigation
1 ... 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 ... 1016