________________
મહોપાધ્યાયજી શું કહે હવે ? ધન્ય બની ગયા આ પ્રથમ દર્શને જ તેઓ. ‘જસવિજય કહે સુનો હો આનંદધન ! હમ તુમ મિલે હજૂર...' હજૂર શબ્દ અહીં નિકટતાનો, એકાકારતાનો ભાવ લઈને આવે છે.
યશોવિજયજી મળ્યા આનંદઘનજીને. નિશ્ચયમાં / પોતાના અતલ ઊંડાણમાં મસ્ત આનંદઘનજીને. વ્યવહારમાં, લોકોની તરફ ખૂલતા પોતાના બાહ્ય જીવનમાં વ્યવહારને પૂરો ન્યાય આપતા આનન્દઘનજીને.
પણ નિશ્ચયમાં સ્થિર થયેલા આવા સાધક પુરુષનો વ્યવહાર પણ અભ્યાસ કરવા જેવો હોય છે. ‘દેખે ભાખે ઓર કરે, જ્ઞાની સબ હિ અચંભ; વ્યવહારે વ્યવહારસ્યું, નિશ્ચયમેં થિર થંભ...' તેમનું જોવાનું, તેમનું બોલવાનું, શારીરિક ક્રિયાઓ - ભોજન આદિ કરવાનું આપણને - સામાન્ય દર્શકને આભા બનાવે તેવું હોય છે. તેઓ કંઈક જોતા પણ હોય, કંઈક કરતા પણ હોય, કોઈની સામે બોલતા પણ હોય; પણ આ બધી ક્રિયાઓને સમાન્તર બોધ દશા પણ ચાલ્યા કરતી હોય છે.
મેં એક સાધકને જોયેલ. ભીતરમાં ડૂબેલ... કો'કે કહ્યું કે લોકો તમારા દર્શને આવે ત્યારે શિષ્ટાચાર પૂરતી વાતચીત - થોડી પણ - તમારે કરવી જોઈએ. મૌનની દશામાં સ્થિત એ મહાપુરુષ કહેતા : અચ્છા, આવું હોય ! લોકોની જોડે આ રીતે બોલવું પડે ? ‘હા.’ ‘તો ચાલો, થોડુંક બોલી દઈશું.’ બોલે પણ ખરા તેઓ.
સમાધિ શતક
|
૨ ૨
