________________
લોકો બહાર નીકળી ટીવી પર સમાચાર લઈ રહ્યા છે. ઉદ્ઘોષકે જ્યારે કહ્યું કે હવે નવા આંચકા - આફ્ટર શૉક્સ - આવવાની સંભાવના નથી, ત્યારે શ્રવણાતુર લોકો ફરી સભાગૃહમાં પ્રવેશ્યા.
ગુરુ શાન્ત ચિત્તે ત્યાં જ બેઠેલ હતા. તેઓએ સ્થાન છોડ્યું જ નહોતું. લોકો સ્થાન પર બેસી જતાં ગુરુએ પ્રવચન આગળ ધપાવ્યું. પ્રવચન પૂરું થયા પછી પત્રકારોએ ગુરુને પૂછ્યું : ભૂકંપના આંચકા આવ્યા. અમે બધા બહાર નીકળી ગયા. આપ વ્યાસપીઠ પર બેઠા જ રહ્યા. કઈ રીતે બન્યું આ ?
ગુરુએ હસતાં, હસતાં છાતી પર હાથ ફેરવતાં કહ્યું : ‘અહીં ક્યાંય કંપ નહોતો...’ ગુરુ અકંપ રહ્યા, કારણ કે તેઓ અભય હતા.
ભય એટલે પ્રકંપનોનું ચાલવું. અભય એટલે નિષ્મકંપતા. પૂજ્ય આનન્દઘનજીએ આપેલ ભયની વ્યાખ્યા યાદ આવે : ‘ભય ચંચળતા હો જે પરિણામની...’
ચંચળતા એટલે પ્રકંપન. મનગમતો પદાર્થ સામે આવે છે ત્યારે શરીર અને મન રતિનાં / ગમાનાં પ્રકંપનો છોડે છે. એથી વિરુદ્ધ. અણગમતો પદાર્થ સામે આવે ત્યારે શરીર અને મન અરતિનાં અણગમાનાં પ્રકંપનો છોડે છે.
હકીકતમાં, અહીં સાધકની ગેરહાજરી હોય છે અને તેથી જૂના કાર્યક્રમ પ્રમાણે શરીર અને મન પ્રતિભાવ આપ્યા કરે છે.
સમાધિ શતક
'
૫૨
