________________
પોતાનાથી ચઢિયાતી વ્યક્તિમાં થતું દોષદર્શન તો આપણા માટે બહુ જ નુકસાનકારક સાબિત થઈ શકે. સાધકને થાય કે આવા મોટા સાધકમાંય ક્રોધ છે, તો મારામાં હોય તો શો વાંધો ?
પોતાના દોષને સારો માનવા સુધી સાધક નીચે ઊતરે તે કેટલું ખોટું?
મારા દાદાગુરુદેવે મને એકવાર કહેલું : દીકરા ! વેપારીનો દીકરો ક્યારેય ખોટનો ધંધો કરે ખરો ? મેં કહેલું : નાજી, ના કરે. તેઓશ્રીએ હળવેથી ઉમેર્યું : બીજાના દોષને જોવા એ કેવો ધંધો કહેવાય ? ખોટનો જ ને ? એથી મળે શું ?
:
કડી કહે છે : ‘ચિંતે ન પ૨ ગુણ દોષ.' પરદોષદર્શન તો નથી કરવું. પરગુણદર્શન પણ, સાધનાની એક ભૂમિકાએ, કરવાનું નથી હોતું.
પરગુણદર્શન મઝાની સાધના છે. બીજાના દોષો દેખાવા શરૂ થાય એ જ ક્ષણે એ જ વ્યક્તિમાં રહેલ ગુણો દેખાઈ આવે તો...? તો, દોષદર્શન અટકી જશે.
તો, પરગુણદર્શનની સાધના થઈ સકારણ સાધના. દોષદર્શન થાય ત્યારે ગુણદર્શન કરવાનું. એ જ રીતે, પ્રમોદભાવનાના લયમાં ગુણદર્શન કરવાનું.
પણ પછી, સાધનાની એવી એક ઊંચી ભૂમિકા આવે છે, જ્યારે સાધક માત્ર પોતામાં ડૂબેલ હોય છે. સ્વરૂપમાં તન્મયતા. સ્વગુણમાં તન્મયતા. આ ક્ષણોમાં ૫૨ગુણદર્શન નથી રહેતું.
સમાધિ શતક ૧૩૪