________________
અને પરોપકારવાસના વિશિષ્ટતાને આ વ્યાખ્યામાં ઉમેરીએ નહિ ત્યાં સુધી તેમાં ઊંડાણ શી રીતે મળત ?
કોઈપણ સાધનામાં ઊંડાણ લાવતાં સાધકને બે તત્ત્વો અવરોધી શકે છે :
પોતાનાથી નિમ્નકોટિના કહેવાતા સાધકો પર તિરસ્કાર અને સ્વાર્થવૃત્તિ. આ બે દૂર થતાં જ સાધકની સાધના ગન્તવ્ય સ્થાન ભણી દોટ મૂકે છે.
ક્ષમા આદિ કોઈ ચોક્કસ ગુણની પ્રાપ્તિ માટે સાધક મથી રહેલ હોય ત્યારે તે ક્ષમા આદિ ગુણની પ્રાપ્તિ અંગેના વિવિધ આયામો પ્રતિ સભાન હોય છે.
દર્દી જેમ નિષ્ણાત ડૉક્ટર મળે ત્યારે પોતાના રોગની મુક્તિ માટેના ઉપાયો વિશે પૂછ્યા જ કરે, તેમ સાધક તજ્ઞોને પોતાના ગુણો વિશે પૂછ્યા જ કરે. ને એમાં કોઈ ક્ષમાશ્રેષ્ઠ મુનિપ્રવર મળી જાય ત્યારે તો સાધક તેમનાં ચરણોમાં બેસી જ જાય. અને આપે આ ગુણને શી રીતે પુષ્ટ કર્યો તે પૂછ્યા જ કરે.
સમરાદિત્ય મહાકથા વાંચતાં તો અશ્રુપ્રવાહ ખાળ્યો ન ખળાય. ક્રોધ ઊઠે તેવાં નિમિત્તોની વચ્ચે એ મહાકથાના નાયકે પોતાના ક્ષમાદીપને કઈ રીતે પ્રોજ્જ્વલ રાખેલો !
એક રોમહર્ષક પ્રસંગ એ મહાકથાનો. મુનિરાજ કાયોત્સર્ગ ધ્યાને ઊભા છે. એક સ્ત્રી ત્યાં આવે છે. મુનિરાજને જોતાં જ જન્માન્તરીય વૈરની ધારા ઊભરી આવે છે. જંગલમાંથી એ બાઈ લાકડાં લાવી મુનિરાજની આસપાસ મૂકે છે. સળગાવે છે. આગમાં ઝૂલસી રહી છે મુનિરાજની કાયા. એ વખતે
સમાધિ શતક
| ૧૭૪
