________________
તાત્ત્વિક ધર્મસંન્યાસ (આઠમાં ગુણસ્થાનકે ઘટતી ઘટના)ને ચન્દનની સુગંધની ઉપમા આપી છે. અસંગ અનુષ્ઠાનની ઝલક અહીં છે ને !
ઉત્તરાર્ધ પૂર્વાર્ધના અનુસંધાનમાં આ રીતે આગળ વધે છે : જો ક્ષયોપશમભાવના ક્ષમા વગેરે ધર્મોને પણ છોડવાના હોય છે; ને સાધક તે સમયે તે છોડે છે. તો પછી સંસારને / સંસારભાવને / વિભાવને છોડવામાં હીકિચાટ કેવી ? ‘તો કલ્પિત ભવભાવ મેં, ક્યું નહિ હોત ઉદાસ ?’
સંસારભાવને | વિભાવને મઝાનું વિશેષણ અપાયું છે : કલ્પિત...
દોરડાને સાપ માનેલ હોય, ને એથી અંધારામાં યાત્રી ગભરાતો પણ હોય; પરંતુ પ્રકાશ આવવાને કારણે જ્યારે લાગે કે આ તો દોરડું જ છે ત્યારે.. ! કેવું હસવું આવે ? આનાથી હું ગભરાયેલો ?
સંસારભાવ... રાગ, દ્વેષ, મોહ... શું છે આ બધું ? પદાર્થોમાં કે વ્યક્તિઓમાં રાગ. તેને પરિણામે નીપજતો દ્વેષ. ને તે બેઉના મૂળમાં મોહ : સ્વરૂપનું અજ્ઞાન. મૂળ વ્યક્તિની (આત્માની) તો ખબર સુદ્ધાં લીધી નહિ અને પડછાયા જોડે કરી ધમાચકડી.
સમાધિ શતક
*|*