________________
કિંવદન્તી... જેને અંગ્રેજીમાં Myth (મિથ) કહેવાય છે, તે પ્રાચીન સભ્યતાનું એક અનોખું અંગ છે. તત્ત્વજ્ઞ નિત્યેએ કહ્યું છે કે મિથ્ય પુરાણકથાઓ વિનાનો સમાજ એ મૂળિયાં-વિહોણો સમાજ છે.
રહસ્યના ધુમ્મસમાં વીંટળાયેલી પુરાણકથા / પરંપરામાં ચાલી આવતી માન્યતા એવી તો મોહક લાગતી હોય છે !
ઈલિકાભ્રમરી ન્યાયનો પરંપરિત અર્થ પણ મઝાનો છે, બીજો પણ એક અર્થ સૂઝે છે. પરંપરિત અર્થનો ઈશારો ઉપર જોયો. પરંપરિત અર્થના રહસ્યને વૈજ્ઞાનિકોએ આ રીતે ખોલ્યું : ભ્રમરી ઈંડાં મૂકવા માટે ઈયળને પોતાના ઘરમાં લઈ આવે છે. તેના મૃત દેહ પર ઈંડાં મૂકી પોતે બહાર નીકળે છે.ઈંડાં મોટાં થાય છે અને માટીના ઘરમાં રખાયેલ છિદ્રો વાટે બહાર નીકળે છે. ઈયળને માટીના ઘરમાં જોઈ હોય. બીજું કંઈ જ ત્યાં હોય નહિ, અને ભમરાં બહાર આવે ત્યારે, ઈયળ જ ભ્રમર બનેલ આવી દંતકથા પ્રચલિત બની.
ઈલિકા-ભ્રમરી ન્યાય.
સાધનાની બે ગતિઓ વર્ણવાઈ છે ઃ પિપીલિકા ગતિ, વિહંગમ ગતિ. પિપીલિકા એટલે કીડી. શરૂઆતમાં, કીડીની જેમ સાધના ધીરે ધીરે ચાલે. પછી વિહંગમ / પક્ષીની ગતિએ સાધના માર્ગ પર ઝડપથી દોડાય, ઉડાય તે વિહંગમ ગતિ.
ઈલિકા (ઇયળ) ગતિવાળો સાધક પોતાની સાધનાને ભ્રમર જેવી ઝડપી બનાવે તે ઈલિકા-ભ્રમરી ન્યાય આવો ઈશારો અહીં મળી શકે.
સમાધિ શતક
/**
