________________
સાગર સમાલોચના સંગ્રહ યાને આગાદ્વારકની શાસનસેવા [૨૦]. સાચી વાત સ્થિરમગજવાળે જ સમજે પૂર્વની તિથિ કરે એટલે પ આદિ જ બીજ આદિ થાય એટલે પડવા આદિને ક્ષય ગણાયઃ અને વૃદ્ધિમાં બીજીને જ તિથિ કરવી, એટલે પહેલી તિથિ ન જ ગણાય એ ચેકનું સમજાય તે પૂર્વના અપર્વની હાનિ અને વૃદ્ધિ એ સહેજે સમજાય. પૂર્વમાં” અને “ઉત્તરમાં’ એવો અર્થ કહેનારા તે વ્યાકરણ ભણવા બેસે તે સારૂં. કે-જેથી ખોટા અર્થો કરી શાસ્ત્ર અને સાચી પરંપરાને ઉઠાવે નહિ. ૧૨૯૮
- ૬ લૌકિકટીપનામાં તિથિ અને પર્વતિથિની વૃદ્ધિ સ્પષ્ટ છે. પરંપરા અને ૧૮લ્પને લેખ બે પુનમે એ બે તેરસ ગણતા અને કહેતા હતા એમ જણાવે છે. ફલઘુ અને
ખાવાળી તે ખાખરામાં ખખડાવે છે. હજુ સુધી ભેળસેળ અને ખાપંથીઓથી એકપણ પુરાવે આરાધનામાં ભેળસેળ અને ઓખા માટે સીધે અપાયે નથી અને અપાશે પણ નહિ પરંપરા તે તેમને બેખું કરનારી જ છે હીનાતિથિએ સવારથી તે તિથિ માનવામાં અને વૃદ્ધિ તિથિએ પહેલાની ઉદય અને પૂર્ણ ભેગવટાવાળીને પણ ફગુ કે બેખું માનવામાં આરાધના માટે ઉચિત છે અને મૃષાવાદ નથી, તે પછી આરાધનાની નિયમિતતા માટે શ્રી ઉમાસ્વાતિવાચકજીના પ્રઘોષને અનુસારે પૂર્વની અપર્વની હાનિવૃદ્ધિ મનાય તેમાં દોષને સ્થાન જ કયાં છે ? ખરતને તે પુનમ માનવી છે અને પકખીનું કામ કરવું છે માટે સ્પષ્ટ મૃષાવાદ લાગે છે. ૧૨૯
૭ તત્વતરંગિણીમાં તેરસ ન કહેવી, ચઉદશ જ છે એમ કહેવું અને તેરસ કહેનારે મૂર્ખ શિરોમણિ છે એ વિગેરે જેવાથી અપર્વને ક્ષય કર એ જ શાસ્ત્રીય છે એમ જણાશે ૧૩૦૦
૮ ભાદરવા સુદ પાંચમની ક્ષયવૃદ્ધિએ ત્રીજની ક્ષય વૃદ્ધિ માની છે અને માનીએ છીએ અને એ જ સાચા ઠરે છે. ૧૩૧
૯ પુનમની ક્ષય વૃધિએ તેરસની ક્ષયવૃદ્ધિ કરવાની માફક જ ભાદરવા સુદ પાંચમની ક્ષયવૃધિએ ત્રીજની ક્ષયવૃદ્ધિ સ્વાભાવિક જ છે માટે ખોખા થી અને ભેળસેળ પંથીઓ તેને ન માને ૧૩૦૨
૧૦ ૧૮૫ને લેખ વગેરે અને પરંપરાથી અપર્વને ક્ષય અને વૃદ્ધિ સિધ્ધ છતાં ન માને તેની મરજી.
૧૧ ભાદરવા સુદ ચોથના ક્ષયે સ.ના નિયમથી ત્રીજને ચેાથ કરવી એટલે બીજાને ક્ષય થઈ જ જાય. ૧૩૦૩