________________
પુદ્ગલ ગીતા તે જીવમાં કાળા-નીલા-પીળાપણું વિગેરે કોઈ આવા ગુણો નથી. આ જીવ કાયાના ગુણોને પોતાના માનીને હર્ષ-શોક કરે છે અને સંસારમાં દુઃખ પામે છે. || ૩-૪ ||
ભાવાર્થ :- ખરેખર ઊંડો વિચાર કરીએ તો પુદ્ગલ દ્રવ્ય વિના બીજુ કોઈ દ્રવ્ય કાળું નીલું રાતું અથવા પીળું નથી. અરે, ધોળું પણ પુદ્ગલ દ્રવ્ય વિના બીજું કોઈ દ્રવ્ય નથી. ઉપર કહેલા ગુણોમાંના કોઈ ગુણો ચેતન દ્રવ્યના નથી.આ જીવ તો વર્ણ-ગંધ-રસ-સ્પર્શ વિનાનો છે. હે જીવ! આ વર્ણાદિનો તને જે રસ લાગ્યો છે. પણ તે તારા ગુણો નથી. કાયાના એટલે કે પુદ્ગલ દ્રવ્યના તે ગુણો છે. તારા ગુણો ન હોવાથી પારકા દ્રવ્યના આ ગુણો છે. તેમાં તું કેમ અંજાયો છે ! તું તેમાં કેમ મોહબ્ધ બન્યો છે? સિદ્ધ પરમાત્મા જીવ દ્રવ્ય છે. તેમાં આ ગુણોમાંનો એક પણ ગુણ નથી. જો વર્ણાદિ ગુણો જીવના હોત તો સિદ્ધ પરમાત્મામાં પણ હોત. પરંતુ આમ નથી. માટે હે જીવ ! પર દ્રવ્યના ગુણોમાં તું આટલો બધો મોહબ્ધ અને વિકારી કેમ બન્યો છે ! હે જીવ! તું તારું સ્વરૂપ સંભાળ, પરમાં આસક્ત ન બન. //૪તી સુરભિ ગંધ દૂર ગંધતા એ, પુગલ હું મેં હોય પુગલકા પરસંગવિના તે, જીવમાંહેનવિહોયાપા સંતો પુગલ તીખા, કડવા પુદ્ગલ, ફનિ ફસાયેલ કહીએ ખાટા, મીઠા, પુદ્ગલ કેરા, રસ પાંચ સહીએાદી સંતો
ગાથાર્થ સારી ગંધ અને ખરાબ ગંધ આ પણ પુદ્ગલ દ્રવ્યમાં જ હોય છે. પુદ્ગલ દ્રવ્યના સંબંધ વિના કેવળ એકલા જીવદ્રવ્યમાં આ ગંધ ક્યારેય હોતી નથી. ૩.
પુદગલ દ્રવ્ય જ તીખું કડવું તથા પુદ્ગલ દ્રવ્ય જ ફાલ્યુ ફુલ્યુ . (મીઠાસવાળું-વિકાસ પામેલું) કહેવાય છે. ખાટું અને મીઠું આ સર્વ
