________________
૫૮
પૂજ્ય શ્રી ચિદાનંદજી મહારાજશ્રી કૃત બહાદૂર અને મજબૂત બળ વાળા માનતા માણસે) પણ ઘણા રાજરાજવીના ગઢ અને રાજ્યો તોડીને અગમ્ય (ન જાણી શકાય તેટલી) અને અપાર (જનો છેડો ન હોય તેટલી) રિદ્ધિ સિદ્ધિ મેળવી હોય. ભેગી કરી હોય તો પણ આ પુગલ દ્રવ્ય છે. તેનો સ્વભાવ જ ચંચળ છે. એક ઘરથી બીજા ધરે અને બીજા ઘરથી ત્રીજા ઘરે જવાનો સ્વભાવ હોવાથી ક્યાંય ક્યારે ય સ્થિર રહેતી નથી. તેથી વિણસતાં એટલે કે વિનાશ પામતાં વાર લાગતી નથી.
સંસારી એવા આપણા જીવને પુગલના સંયોગ અને વિયોગ કાલે હર્ષ અને શોકના વિચારો ચિત્તમાં થાય છે. કારણ કે, તે પૌગલિક પદાર્થોનો મોહ તીવ્રતમ છે. પરંતુ જે વસ્તુ પોતાના સ્વભાવથી જ અસ્થિર છે તે સ્થિર કેમ થાય? ઘર-ધન-યૌવન-શરીર શોભા આ બધી વસ્તુઓ અસ્થિર હોવાથી તેનો કાલ પાકે ત્યારે જવાની જ છે. તો પછી કાયમ રહેશે જ. એમ માનવાની શી જરૂર ! આવા મહેમાન કાયમ ક્યારેય રહેતા નથી. સંસારની તમામ વસ્તુઓ અસ્થિર હોવાથી કહો તો ખરા કે તે વસ્તુઓ સ્થિર (કાયમ રહેવાવાળી) કેમ થાય? પદાર્થના સ્વરૂપનો આવો સાચો અને યથાર્થ વિચાર આ જીવને ક્યારે ય આવતો નથી.
પૌગલિક પદાર્થો અસ્થિર છે અને અસ્થિર જ રહેવાના છે. આવું સમજીને તેનો જલ્દી જલ્દી સદુપયોગ કરી લેવો સારો છે. પાછળ રડવાથી કે પસ્તાવો કરવાથી કંઈ ફળ પ્રાપ્ત થતું નથી જ. I૮૧-૮રા જા તનકો મને ગર્વ ઘરત હે, છિન છિન રૂપ નિહાલા. તે તો પુદ્ગલપિડ પલકમેં, જલબલ હોવે છરાદા સંતો ઇણ વિધ જ્ઞાન હૈયે મેં ધારી, ગર્વ ન કીજે મિત્તા અથિર સ્વભાવ જાણ પુદ્ગલકો, તો અનાદિ રીત ૮૪
સંતો