________________
૬૮
પૂજ્ય શ્રી ચિદાનંદજી મહારાજશ્રી કૃત અને જીવને ભવાંતરમાં જવાનું છે. - તથા વળી પુગલ દ્રવ્ય તે આત્માનું સ્વરૂપ ન હોવાથી તેનો સંબંધ વધારે પડતો કરવાથી રાગાદિ ભાવો થવા વડે તથા આસક્તિ ભાવ અને કષાયોની માત્રા વધવા વડે આ જીવ ગર્ભાદિક (ગર્ભાવસ્થા જન્માવસ્થા જરાવસ્થા મૃત્યુ અવસ્થા રોગ અને શોકવાળી અવસ્થા એમ) અનંત અનંત દુઃખો પ્રાપ્ત કરનાર બને છે ક્યારે ય શાન્તિ પ્રાપ્ત થતી નથી.
તથા જો આ પુદ્ગલ દ્રવ્યનો સંબંધ ત્યજી દેવામાં આવે. તેના પ્રત્યેનો મોહ-મમતા તથા વિકારી ભાવ જો ત્યજી દેવામાં આવે તો આ જીવ એક ક્ષણવારમાં (અર્થાત્ એક પલકમાં) જ્યાં ઘડપણ નથી તથા જ્યાં મરણ નથી. (ઉપલક્ષણથી જ્યાં જન્મ નથી, જ્યાં રોગ નથી તથા જ્યાં શોક નથી) એવું અજરામર (અર્થાત્ મુક્તિપદ) આ જીવ પ્રાપ્ત કરે છે. જો પર દ્રવ્ય એવા પુદ્ગલ દ્રવ્યનો મોહ ત્યજવામાં આવે તો એક ક્ષણવાર માત્રમાં આ જીવ મુક્તિ પદને પ્રાપ્ત કરે છે. ૫-૯૬ll રાગ ભાવ ધરત પુદ્ગલથી, જે અવિવેકી જીવા પાયવિવેક રાગ ત્યજી ચેતન, બંધનવિગત સદેવીછા સંતો કર્મબંધના હેતુ જીવકું, રાગ-દ્વેષજિન ભાખા તજી રાગ અરુ રોષહૈયેથી, અનુભવ રસ કોઉ ચાખેલા
સંતો - ગાથાર્થ : જે જીવ અવિવેકી છે. તે જ પુદ્ગલ દ્રવ્યની સાથે રાગભાવને ધારણ કરે છે. તે ચેતન ! જો તને વિવેકબુદ્ધિ થાય અને રાગભાવ ત્યજવામાં આવે તો સદાકાળને માટે કર્મનાં બંધનો ચાલ્યાં જાય. આ “રાગ અને દ્વેષ” એ બે જ કર્મબંધનાં મુખ્ય કારણો છે. એમ