________________
પુદ્ગલ ગીતા
૬ ૧ તીર્થંકર પ્રભુ પ્રત્યે પ્રેમ કરીને તેમની આજ્ઞાને અનુસરનારા ગુરુજીની પાસેથી સમ્યજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવા જેવું છે. જેનાથી મનની વિકારાત્મક દૂષિત ભાવનાઓ નાશ પામે અને આ આત્મા કેવળ જ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરે. પરમાત્માના શાસનના હાર્દિક સ્પર્શથી સમ્યજ્ઞાન રૂપી સૂર્ય હે જીવ ! તારા હૃદય રૂપી પૂર્ણ ઘટમાં ઝળહળી ઉઠે અર્થાત્ પૂર્ણ એવા આત્મ પ્રદેશોમાં સમ્યજ્ઞાનનો પ્રકાશ ફેલાશે અને આ પ્રકાશ ફેલાવાના કારણે આ આત્મામાં અનાદિકાળથી ઘર કરીને રહેલો મોહદશા રૂપી જે રાક્ષસ છે. તે આવા સમ્યજ્ઞાની આત્માનું તેજ દેખીને તુરત જ આ આત્મામાંથી ઉઠીને ઉદાસ થઈને (હવે મારે અહીં રહેવાય તેમ નથી. આવું સમજીને) નાસી જશે. તેથી હે ચેતન ! તું કંઈક સમજ. કંઈક વિચાર કર ! અનાદિકાળના વળગેલા ભૂત જેવી મોહદશાના રાક્ષસને મારનારા (હણનારા) એવા સમ્યજ્ઞાનનો તું આશ્રય કર. તેનો તું સ્વીકાર કર. ૧૮૫-૮૬ll ભેદજ્ઞાન અંતર હૃદયધારી, પરિહર પુદ્ગલ જાલા ખીર નીરકી ભિન્નતા જિમ, છિન મેં કરત મરાલોટશાસંતો એહવા ભેદ લખી પુદ્ગલકા, મને સંતોષ ધરીજા હાણ-લાભ. સુખ-દુઃખ અવસર મેં, હર્ષશોકનવિકીજે ૮૮.
સંતો ગાથાર્થઃ જીવ અને પુદ્ગલનો વાસ્તવિક ભેદ જ છે. બન્ને દ્રવ્યો ભિન્ન ભિન્ન જ છે. આવું ભેદજ્ઞાન અંદરના હૃદયમાં ધારણ કરીને આ પુદ્ગલોની જાળનો (પુગલોની મોહદશાનો) હે જીવ! તું પરિહાર કર. (ત્યાગકર) જેમ હંસ નામનું પ્રાણી ક્ષણ માત્રમાં દૂધ અને પાણીનો ભેદ કરે જ છે. તેમ તું પણ આત્મા અને શરીરનો ભેદ કર.
આત્માનો અને પુદ્ગલનો પણ આવો ભેદ જ છે. આમ સમજીને
