________________
પુદ્ગલ ગીતા અને રહ્યાં સહ્યાં કર્મો ખપાવીને શુદ્ધ-બુદ્ધ થયેલો આ જીવ નિવમેવ = પોતાના આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ પ્રાપ્ત કરનારો થાય છે.
આત્મ કલ્યાણનો આ જ સાચો માર્ગ છે કે પુદ્ગલના સંગનો ત્યાગ કરવો. તેના અભ્યાસ અને પ્રેક્ટીસ માટે જ (૧) વ્રતધારી ગૃહસ્થ જીવન, (૨) દીક્ષિત જીવન તથા (૩) તપસ્વી જીવન છે. ૧૩-૧૪ પુગલ પિંડ થકી ઉપજાવે, ભલા ભયંકર રૂપા પુગલકી પરિહાર ક્રિયાથી, હોવે આપ અરૂપાલપોસંતો પુદ્ગલ રાગી થઈ ધરતનિજ દેહ ગેહથી નેહા પુદ્ગલ રાગ ભાવ તજ દિલથી, છિનમેં હોત વિદેહ /૧૬
સંતો ગાથાર્થ ઃ આ જીવ પુદ્ગલોના પિંડોને ગ્રહણ કરીને તેનું જ સુંદર રૂપાળું અને ભયંકર એવું પોતાનું રૂપ ઉત્પન્ન કરે છે અને તે જ પુગલોના પિંડોનો ત્યાગ કરવાની પ્રક્રિયાથી આજ જીવ સ્વાભાવિક એવા પોતાના “અરૂપી” સ્વરૂપનો અનુભવ કરનાર બને છે. ૧પના
પૌગલિક ભાવોનો રાગ કરીને આ જીવ નવા નવા ભવો પામવા દ્વારા શરીર અને નવા નવા ઘરોનો સ્નેહ કરે છે. પરંતુ તે જીવ! પુદ્ગલભાવોનો આ રાગભાવ તું દિલથી (એટલે આન્તરિકપણે) ત્યાગ કર, જેનાથી ક્ષણમાત્રમાં તું વિદેહ (શરીર વિનાનો પરમાત્મા) થઈ શકે છે. |૧૬ની
ભાવાર્થ: આ જીવ પરભવથી મૃત્યુ પામીને વિવક્ષિત ભવમાં આવ્યો છતો શુક્ર અને રૂધિર આદિ ગુગલ પિંડોને ગ્રહણ કરીને કોઈકવાર ભલુ (એટલે સુંદર શોભાયમાન) રૂપ ધારણ કરે છે. ભલ ભલા માણસો અંજાઈ જાય એવું દેદીપ્યમાન રૂપવાળું શરીર ધારણ કરે છે અને કોઈકવાર રાક્ષસ જેવું ભયંકર ભય ઉપજાવે તેવું પણ શરીર ધારણ કરે છે. પરંતુ પુગલ ભાવોને તજવાની ક્રિયા કરવાથી અર્થાત
