________________
પર
પૂજ્ય શ્રી ચિદાનંદજી મહારાજશ્રી કૃત કરીને મન-ગમતા એવા તે પુદ્ગલ દ્રવ્યોથી જ સુખનો અનુભવ કરે છે. //૭૫-૭૬ll
ભાવાર્થ ત્રણે ભુવનમાં કોઈ પણ એક જીવ બીજા જીવને જે કંઈ આપે અથવા બીજા જીવ પાસેથી કંઈ પણ લે. તો તે લેવડ-દેવડ પુદ્ગલ દ્રવ્યની જ થાય છે. કારણ કે, ધર્મ-અધર્મ-આકાશ અને કાળ આ ચાર દ્રવ્યો તો અરૂપી અને ઇન્દ્રિયોથી અગોચર હોવાથી લેવડ-દેવડને યોગ્ય જ નથી. જીવ દ્રવ્ય પણ પોત પોતાના કર્મોને આધીન હોવાથી લેવડદેવડ યોગ્ય પદાર્થ નથી. તેથી જગતના કોઈ પણ જીવો કોઈ પણ જીવને કંઈપણ આપે અથવા કોઈપણ બીજા જીવ પાસેથી કંઈ પણ લે તો તે પુદ્ગલ દ્રવ્ય જ હોય છે. જેમ કે, એક બીજાને પૈસા અપાય. સોનારૂપાના કે ઝવેરાતના દાગીનાની આપ – લે કરાય. કપડાંની આપ-લે કરાય, મકાન પણ આપી શકાય અને લઈ શકાય. પરંતુ આ સર્વ પુદ્ગલ દ્રવ્ય જ છે. છ દ્રવ્યોમાંથી આ એક જ દ્રવ્ય એવું છે કે બીજાને આપી શકાય છે અને બીજા પાસેથી લઈ શકાય પણ છે.
સિદ્ધિપદમાં ગયેલા સિદ્ધ ભગવંતોમાં આ પુદ્ગલ દ્રવ્યનું ગ્રહણ અને મોચન ન હોવાથી તથા કોઈપણ પ્રકારની પુગલોની લેવડ-દેવડ ન હોવાથી. તેના વિના તે ભગવંતોમાં હર્ષ કે શોકના તથા પ્રસન્નતા કે નાખુશીના કોઈ પણ આવા મોહના વિકારાત્મક ભાવો દેખાતા નથી. સદાકાળ પોતાના સમસ્વભાવમાં જ વર્તનારા હોય છે.
મોટા મોટા મહેલો, મોટાં મોટાં માળીયા તથા સુખાકારી શય્યા વિગેરે સર્વે પણ સાંસારિક સુખ સામગ્રી પણ પુગલોની જ બનેલી છે તથા પુદ્ગલોના પિંડાત્મક શરીર વાળા નારકીના જીવો પણ તેમના ક્ષેત્રમાં ખાણી-પીણી રૂપે જે વૈક્રિયવર્ગણાનાં પુગલો મેળવે છે. તેને જ સ્વીકારીને હૈયામાં હેતધરીને આરોગે છે. ખાય છે. પીએ છે અને ભલે ગંદાં પુદ્ગલો હોય તો પણ તેનાથી જ સુખનો વિલાસ કરે છે. આ સઘળી પુદ્ગલની બાજી છે. લેવડ-દેવડમાં, દુઃખ-સુખમાં, અનુકૂળ
