________________
૪૮
પૂજ્ય શ્રી ચિદાનંદજી મહારાજશ્રી કૃત પુગલ દ્રવ્યનો ધર્મ છે. પુદ્ગલ દ્રવ્યના સ્કંધો ભાંગે તુટે ફુટે અને સન્હાય માટે જ તેનું નામ પુદ્ગલ રાખવામાં આવ્યું છે. આમ અનંત ઉપકારી એવા શ્રી જિનેશ્વર ભગવંતો કહે છે. સર્વે પણ દ્રવ્યો અનંતા છે અને તે એક એક દ્રવ્યના પર્યાયો પણ અનંતા અનંતા છે તે સર્વ વિષયો કેવળજ્ઞાન વિના પ્રથમનાં ચાર જ્ઞાનો વડે જાણી શકાતા નથી. ચાર જ્ઞાનો ક્ષયોપશમ ભાવનાં છે. તેથી તેના વડે સર્વ વસ્તુઓ જણાતી નથી. જયારે કેવળજ્ઞાન ક્ષાયિક ભાવનું છે. તેનાથી આ સર્વ ભાવો જાણી શકાય છે.//૬૯-૭૦ગા. શુભથી અશુભ અશુભથી જે શુભ, મૂળ સ્વભાવે થાય ધર્મપાલટણ પુગલનો ઇમ, સદ્ગુરુ દયો બતાયા૭િના
સંતો અષ્ટ વર્ગણા પુદ્ગલ કેરી, પામી તાસ સંયોગા ભયો જીવકું એમ અનાદિ, બંધન રૂપી રોગારા સંતો
ગાથાર્થ શુભ પુદ્ગલો કાળાન્તરે અશુભ થાય અને અશુભ પુદ્ગલો કાળાન્તરે શુભ થાય. આમ શુભાશુભ ધર્મનો પલટો થવો તે જ પગલાસ્તિકાયનો ધર્મ છે. આમ સદ્ગુરુ પુરૂષો કહે છે. ઔદારિક વિગેરે કુલ આઠ વર્ગણાઓ પુદ્ગલાસ્તિકાયની જૈન શાસ્ત્રોમાં કહી છે. તે પુગલોનો સંયોગ થવાથી જ આ જીવને અનાદિકાળથી કર્મોના બંધન રૂપી રોગ લાગુ પડ્યો છે. ll૭૧-૭રા | ભાવાર્થઃ શુભ પુદ્ગલો પણ પડ્યાં પડ્યાં હવામાનના સંયોગથી અશુભ થાય છે. ઘર સડી જાય છે. ઉધઈ લાગે છે. બાવા બાજી જાય છે. પાણી વિગેરેમાં પડ્યા રહેલા કાગળો તથા લાકડાં વિગેરે સડી જાય છે. આમ શુભ કે અશુભ થાય છે તથા જે પુદ્ગલો અશુભ હોય તે શુભ થાય છે. ખાતર દ્વારા અનાજ ઉગે છે. ફેક્ટરીઓ દ્વારા પુદ્ગલોનું