________________
પૂજ્ય શ્રી ચિદાનંદજી મહારાજશ્રી કૃત ગાથાર્થ : પૌદ્ગલિક પદાર્થોના રાગના કારણે તેમાં રાગી થયેલા આ જીવે જગતમાં ભટકતાં ભટકતાં અનંતો કાળ ગુમાવ્યો છે. જો આ રાગદશા ત્યજવામાં આવે તો કાચી ઘડીમાં આ જીવ પોતાના (કેવલજ્ઞાનાદિક) ગુણોને પ્રગટ કરનાર બને છે. ૧૯।
૧૪
પૌદ્ગલિક પદાર્થોના રાગના કારણે જ મોહદશા દ્વારા ચીકણાં કર્મો બાંધીને આ જીવ અનેકવાર પિતા-માતા-પુત્ર થયો છે. પરંતુ જ્યારે સાચો ભેદ જાણ્યો ત્યારે ખ્યાલ આવ્યો કે કોણ કોના બેટા છે અને કોણ કોનો બાબો છે ? (આ બધી માન્યતા તો માત્ર મોહદશા જ છે.) ૫૨વા
ભાવાર્થ : આ આત્મા અનાદિકાળથી મોહનીય કર્મને પરવશ બન્યો છે. દારૂડીયાની જેમ પોતાનું અસલી સ્વરૂપ ભૂલી ગયો છે. તેના કારણે ગાંડા માણસની જેમ આ સંસારની ચારે ગતિમાં ભટક્યા જ કરે છે. જેમ ગાંડો માણસ ગાંડપણના કારણે અહીં તહી ભટકે છે. વિવેકશૂન્ય બોલે છે. તેવી જ રીતે મોહાધીન થયેલો આ જીવ ચારે ગતિમાં અનંતાં અનંતાં જન્મ મરણમાં દુઃખો પામ્યો છે અને પામે છે. વિરહની વેદના, હુંસા તુંસી, રઘડા-ઝઘડા ઘણા પામ્યો છે. પરંતુ જ્ઞાનીનાં વચનો સાંભળીને તેનો આશ્રય લઈને જો ડાહ્યો થઈ જાય અર્થાત્ મોહને જિતનારો જો બની જાય તો કાચી બે ઘડી જેટલા કાળમાં એટલે કે ચપટી વગાડીએ તેટલી જ વારમાં પોતાના કેવળજ્ઞાનાદિ ગુણોને પ્રગટાવનારો બને છે અને સાદિ-અનંતકાળના માપવાળા મુક્તિ સુખને ભોગવનારો બને છે. ।।૧૯।
પૌદ્ગલિક સુખોના રાગના કારણે જ ભોગદશામાં આ જીવ જોડાય છે. તેથી જ કોઈ જીવ માતા બને છે. કોઈ જીવ પિતા બને છે. કોઈ જીવ પુત્ર બને છે. આમ મોહના કારણે સાંસારિક જુદાં જુદાં સગપણોવાળો આ જીવ બને છે. પરંતુ જ્યારે આ જીવને તત્ત્વજ્ઞાન
