________________
૧૦
પૂજ્ય શ્રી ચિદાનંદજી મહારાજશ્રી કૃત પુદ્ગલોની સાથે સંગ રાખવાથી નિત્ય (સદાકાળ) આ જીવ . મન-વચન અને કાયાના યોગવાળો બને છે પરંતુ પુગલોના સંગ વિનાનો થયેલો આ જીવ અયોગી થયો છતો પોતાના સ્વરૂપને પ્રાપ્ત કરનારો બને છે. ૧૩-૧૪
ભાવાર્થ અનાદિકાળથી આ જીવને પૌદ્ગલિક પદાર્થોની માયા લાગેલી છે અને તેના જ કારણે આ જીવ પૌદ્ગલિક સુખનો તથા પૌદ્ગલિક સુખનાં સાધનોનો ઘણો જ ઘણો રાગી બન્યો છે. પૌદ્ગલિક તમામ પદાર્થો પરપદાર્થ હોવાથી તેનો રાગ કરવાના કારણે આપણો આ જીવ સમયે સમયે કર્મનો બંધ કરે છે. “વિભાવ દશામાં જવું એ જ કર્મબંધનું કારણ છે અને આ વિભાવદશાને આ જીવ હોંશે હોંશે સેવે છે. જેથી મોહમાં સપડાય છે. અને કર્મથી બંધાય છે.
જ્યારે આ જીવ સાચું સમજે છે કે પુદ્ગલ એ પરદ્રવ્ય છે એમ માનીને મનથી તેનો સંગ, અર્થાત્ તેની સોબત વિસારે છે. તેની મિત્રતા જતી કરે છે. તેમ તેમ આ જીવ નિરાગી એટલે કે રાગ વિનાનો અર્થાત્ વીતરાગ થાય છે અને વીતરાગ થવાથી જ નિબંધ એટલે કે કર્મોના બંધન વિનાનો થાય છે. અને નિત્ય મુક્ત બને છે.
આ જીવ જેમ જેમ મન-વચન અને કાયાના શુભ કે અશુભ યોગને સેવે છે. તેમ તેમ પુણ્ય કે પાપ કર્મોના બંધો જ નિત્ય ઉપજાવે છે. શુભાશુભ યોગના કારણે પુણ્ય કે પાપ, પણ કર્મના બંધનો જ બાંધે છે. સોનાની કે લોખંડની, પણ બેડીમાં જ જકડાય છે. તેમાંથી નીકળી શકતો નથી.
જ્યારે આ જીવ આ પુગલના સંગનો ત્યાગી બને છે. પુગલના સુખોની મમતા છોડે છે. ત્યારે જ ધીરે ધીરે પુગલના સંગ વિનાનો થયો છતો આ જીવ અયોગી બને છે અને અયોગી બનવાના કારણે આ સર્વ આંધી અટકી જવાના કારણે નવો નવો કર્મનો બંધ થતો નથી
