________________
પુગલ ગીતા શીત ઉષ્ણ અરુ કાઠા કોમલ, હલુવા ભારી હોય ચિકણા રુખા આઠ ફરસ એ, પુદ્ગલહું હોયlણા સંતો પુગલથી ન્યારા સદા છે, જાણ અફરસી જીવા તાકા અનુભવ ભેદજ્ઞાનથી, ગુરુગમ કરો સવાટા સંતો
ગાથાર્થ શીતળતા, ઉષ્ણતા અથવા કર્કશતા અને કોમળતા હળવાપણું (લઘુતા), અને ભારે પણું (ગુરુતા) તથા ચિકણાપણું (સ્નિગ્ધતા) લુખાપણું (રૂક્ષતા) આ આઠ જોકે સ્પર્શના ભેદો છે. પરંતુ આ આઠે સ્પર્શે માત્ર પુદ્ગલ દ્રવ્યોમાં જ હોય છે. (એકે સ્પર્શ જીવદ્રવ્યમાં હોતો નથી.) (જીવ દ્રવ્ય તો સ્પર્શ વિનાનો અરૂપી પદાર્થ છે.) IIળા
આ જીવ તો સદાકાલ પુદ્ગલ દ્રવ્યથી જુદો જ છે. તેથી તે દ્રવ્ય તો સ્પર્શ વિનાનું (અફરસી) જ છે. તેનો અનુભવ ભેદજ્ઞાનથી થાય છે. તે ભેદજ્ઞાન મેળવવા માટે હંમેશાં ગુરુગમ કરો. ગુરુજીની વધારે વધારે સોબત કરો. IIટા.
ભાવાર્થ શીતળતા, ઉષ્ણતા, કર્કશતા, કોમળતા, લઘુતા, ગુરુતા સ્નિગ્ધતા અને રૂક્ષતા. આ આઠે સ્પર્શના ભેદો છે. જેને જૈન શાસ્ત્રોમાં શીત-ઉષ્ણ-કર્કશ-મૂદુ, લઘુ, ગુરુ સ્નિગ્ધ અને રૂક્ષ આવાં સંસ્કૃત નામોથી બોલાવાય છે. કહેવાય છે. આ સર્વે પણ સ્પર્શી પુદ્ગલ દ્રવ્યના જ છે. પુદ્ગલ દ્રવ્યમાં જ હોય છે. જીવ દ્રવ્યના નથી. જીવ તો સ્પર્શ વિનાનો પદાર્થ છે. હે જીવ! જે તારા ગુણો નથી. પરદ્રવ્યના ગુણો છે. તેમાં તું કેમ અંજાયો છે? જેમ પરસ્ત્રી કે પરપુરૂષમાં અંજાવું જોઈએ નહિ. કારણ કે, તે વ્યભિચાર અને દુરાચારનું જ કારણ બને. તેનાથી જીવનું પતન જ થાય. તેની જેમ હે જીવ! તારે પરદ્રવ્યના એટલે કે પુદ્ગલ દ્રવ્યના ગુણોમાં અંજાવું જોઈએ નહિ. તેમાં આસક્તિ કરવી તે દૂરાચારના માર્ગે જ લઈ જાય તો પછી આટલો બધો સ્પર્શનો પ્રેમ કેમ છે ? ઠંડાં પીણાના શોખ, એરકન્ડીશનનો શોખ. તાપણે તાપવાનો શોખ, હીરાનો