________________
૧૭૦
પર્વવ્યપદેશ મંતવ્ય ભેદ
કોદા ઉપ ચતુર્ણશીર્વેન એ પાઠથી પર્વ તિથિના ક્ષયની બાબતના પ્રશ્નોત્તર પૂર્વક કરેલ છે. અને જે તે એ વગે આપેલા ઉપર મુજબના પાઠની જોડે જ છે તે છતાં તેને જાણું જોઈને એ વર્ગ તરફથી અહિં આપવામાં આવ્યું નથી. એિ વર્ગના પૂરાવા પાઠ-૧૨-૧૩–૧૪.
१२ अह जइ कहवि० १३ अथ यदि कथमपि०
૪ ર ર પ્રાણ તત્વ૦ પૃષ્ઠ ૩-૪ આ પુસ્તક પૃષ્ઠ ૮૩-૮૪] સ્પષ્ટીકરણ-૧૨-૧૩-૧૪
બારમા નંબરમાં અદ્દ કરુ વાદવિ એ ગાથા છે. તેરમા નંબરમાં એ ગાથા ઉપર ગ્રન્થકાર સિવાય અન્ય કોઈએ કરેલી થ ય થતા . દુષતિ :..થતિમાં વિગેરે વાવાળી ટીકા છે. ૧. તે ટીકામાં પિ શબ્દથી ઉભય તિથિની સંજ્ઞાની વ્યાખ્યા કરવા છતાં તે સ્થળે તેમાં તે ટીકાકાર વ્યતિરેક જણાવે છે તે કઈપણ પ્રકારે ગ્ય ગણાય નહિ કારણકે અન્વયંસિવાય વ્યતિરેક ઘટે કયાંથી? ૨. મૂળ ગાથામાં “રા' શબ્દ બહુવચન જ છે છતાં ટીકાકારે અહિં જાતવાત ગળે ઘાવન’ કર્ધાને એક વચનમાં ગણું લીધું. ૩. વળી સાક્ષી ગાથાની વ્યાખ્યા કરવાને તે ગ્રંથકારને રિવાજ નથી, ૪. તેમજ અતિ શબ્દથી શંકા ઉઠાવી પણ તેનું સમાધાન તે ગ્રન્થકાર પતે જુદું કરે જ છે. આમ છતાં આ ગાથાની વ્યાખ્યાને ઉપગ કેવળ જાણી જોઈને એ વગે અહિં જોડી દીધો છે. ૫. તે વ્યાખ્યાન ભાવ,
(ટીપણામાં આવતી પર્વતિથિની હાનિની વખતે પૂર્વની અપવ તિથિને વ્યવહાર થાય જ નહીં. અને પ્રાયશ્ચિત્ત લાયક “જે ન કરવાથી પ્રાયશ્ચિત્ત આવે એવા વિધાને પતિથિના નામે જ તે દિવસે કહેવાને સંઘમાં વ્યવહાર છે એમ તે વખત એટલે વિ. સં. ૧૬૧૫ ની વખત એ ગ્રન્થમાં જણુંવવામાં આવ્યું છે).
તે વચનની સાથે સખ્ત વિરોધ ધરાવે છે. ૬. કોઈપણ ગ્રન્થકાર પોતાના વક્તવ્યનો વિરોધ કરતી સાક્ષી ગાથા આપે છે તેવી વ્યાખ્યા આપે એ આકાશ કુસુમવત્ છે. શાસ્ત્રકારની આ વસ્તુ સ્પષ્ટ રીતે સમજાય તેથી તે ગાથા અને તેની આ ભાવ પૂરતી વ્યાખ્યા નીચે આપી છે.
તિથિપણે શિક્ષો પૂર્વે તિચિહ્યા અધિવા.....તથા....વિ7 प्रायश्चित्तादिविधौ चतुर्दश्येवेति व्यपदिश्यमानत्वात् ।
(તસ્વતરંગિણું મુદ્રિત પૃષ્ઠ. ૩)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
