________________
(ખબર આપે છે પછી) બધા સુરેન્દ્રો અને અસુરેન્દ્રો (જવાને તૈયાર થાય છે તેમ) ની સાથે અર્હતના (જન્મસ્થાને) આવીને વિનયપૂર્વક શ્રી અરિહંત ભગવંતને હાથમાં ગ્રહણ કરીને મેરુ પર્વતના શૃંગ પર લઈ જાય છે. જ્યાં જન્માભિષેક કર્યા પછી શાંતિની ઉદ્ઘોષણા કરે છે તેમ હું (પણ) કરેલાનું અનુકરણ કરવું એમ માનીને ‘મહાજનો જે માર્ગે જાય તે જ માર્ગ' એમ જાણીને ભવ્યજનો સાથે આવીને, સ્નાત્ર પીઠે સ્નાત્ર કરીને, શાંતિની ઉદ્ઘોષણા કરું છું, તો તમે બધા પૂજા મહોત્સવ, (રથ) યાત્રા મહોત્સવ, સ્નાત્ર મહોત્સવ વગેરેની પૂર્ણાહુતિ કરીને કાન દઈને સાંભળો ! સાંભળો ! સ્વાહા. અનેક પ્રકારના અનુષ્ઠાનોમાં મોટી શાંતિના નીચેના મંત્રો અવારનવાર ઉદ્ઘોષણાપૂર્વક બોલાય છે.
ૐ પુણ્યાહં પુણ્યાહ પ્રીયતાં પ્રીયતાં
ૐ પદથી ઉચ્ચારણ કરીને જાહેર કરવામાં આવે છે.
આજ ઉત્તમ દિવસ છે. આજનો દિવસ ધન્ય છે. મોટી શાંતિમાં ૨૪ તીર્થંકરોના નામ દઈને સ્તુતિ કરવામાં આવી છે. ૧૬ વિધિ દેવીઓના નામોલ્લેખ કરી અમારી રક્ષા કરો એવી પ્રાર્થના જોવા મળે છે.
નવ ગ્રહો, ચાર લોકપાલ, તમામ નગરના, ગામના ક્ષેત્રના અધિષ્ઠાયક દેવતાઓ વગેરે પ્રસન્ન થાઓ એવી પ્રાર્થના છે.
સર્વ મિત્ર, પુત્ર, સહોદર, સ્ત્રી, દોસ્ત, જ્ઞાતિજન, સગાસંબંધીઓ નિરંતર આનંદપ્રમોદમાં રહે એવી ભાવના રજૂ થઈ છે. સમસ્ત ચતુર્વિધ સંઘ, સાધુ-સાધ્વી, શ્રાવક-શ્રાવિકા સંગ ઉપદ્રવ આધિ-વ્યાધિ, દુઃખ, દુષ્કાળ, ચિત્તની અસ્વસ્થતા વગેરે શાંતિ થાઓ, ઉપશમ પામો.
ચિત્તને સંતોષ, પુષ્ટિ, દોલત, વંશવૃદ્ધિ, કલ્યાણ અને ઉત્સવ થાઓ, ઉદયમાં આવેલ પાપો નિરંતર શાંત થાઓ (નાશ પામો), અશુભકર્મો શાંત થાઓ, શત્રુઓ અવળા મુખવાળા થાઓ.
૧૫૮
જ્ઞાનધારા - ૨૦
શ્રી શાંતિજિન શ્રીમાન, ત્રણ લોકને શાંતિના કરનારા, દેવેન્દ્રોના મુકુટો વડે પૂજાયેલા છે ચરણકમળ જેમના એવા શ્રી શાંતિનાથને નમસ્કાર થાઓ.
શાંતિને કરનારા, તત્ત્વોપદેષ્ટા અને શ્રીમાન એવા શાંતિનાથ પ્રભુ મને શાંતિ આપો. જેઓના ઘરને વિષે શાંતિનાથ પ્રભુ પૂજાય છે તેઓના ઘરે નિરંતર શાંતિ જ થાય છે.
દૂર કર્યા છે ઉપદ્રવ, દુષ્ટ ગ્રહની ગતિ (ખરાબ સ્થાને ગ્રહનું સંક્રમવું), ખરાબ સ્વપ્ન (ઊંટ, મહિષનું આરોહણ વગેરેનું સ્વપ્નમાં દેખવું) અને દુષ્ટ નિમિત્ત (ખરાબ અંગનું ફરકવું) વગેરે જેણે અને સંપાદન કરી છે શુભલક્ષ્મી જેણે એવું શાંતિનાથ પ્રભુનું નામગ્રહણ (નામોચ્ચારણ) જયવંત વર્તે છે, અર્થાત્ ભક્તજનોને સુખ અને શ્રેયને કરનારું છે.
આ શાંતિપાઠ તીર્થંકરોની પ્રતિષ્ઠા, યાત્રા અને સ્નાત્રાદિને અંતે ભણવો. આ શાંતિની ઉદ્ઘોષણા કેવી રીતે કરવી તે કહે છે. કોઈ વિશિષ્ટ ગુણવાન શ્રાવક ઊભો થઈને શાંતિકળશ (શાંતિને માટે શુદ્ધ જળથી ભરેલ કળશ) ને ગ્રહણ કરીને (ડાબા હાથમાં ધારણ કરી જમણો હાથ તેના ઉપર ઢાંકી) કેસર, સુખડ, બરાશ, અગર, ધૂપવાસ (અગ્નિમાં ધૂપ નાખવાથી નીકળતી સુગંધી અથવા કેસર ચંદનાદિના ઘસવાથી નીકળતો સુગંધી પરિમલ) અને કુસુમાંજલિ (પુષ્પથી ભરેલ અંજલિ - ખોબો) સહિત છતો, સ્નાત્ર મંડપને વિષે શ્રીસંઘ સહિત છતો; પવિત્ર છે શરીર જેનું એવો, પુષ્પ, વસ્ત્ર,ચંદન અને અલંકાર (ઘરેણાં) વડે, સુશોભિત છતો; પુષ્પની માળાને ગળામાં ધારણ કરીને શાંતિપાઠની ઉદ્ઘોષણા કરીને શાંતિકળશનું પાણી (સર્વજનોએ પોતાના) મસ્તકે નાખવું.
સર્વ જગતનું કલ્યાણ થાઓ, પ્રાણી સમુદાય પારકાનું હિત કરવામાં તત્પર થાઓ, દોષો (વ્યાધિ, દુઃખ અને દમનપણું વગેરે) વિશેષ નાશ પામો અને જીવલોક સર્વ ઠેકાણે (સર્વ કાર્યમાં) સુખી થાઓ.
જૈન મંત્ર, સ્તોત્ર અને યંત્ર
૧૫૯
