________________
અને ત્યારે સામાન્ય લાગતા શબ્દો શ્રેષ્ઠ મંત્ર બની જાય છે!
૧૭ ગાથાવાળા પ્રાકૃત મંત્રીગર્ભિત શ્રી અજિત શાંતિની રચના કરી છે. ઉપાધ્યાય મેરૂનંદન ગણિ અને શ્રી જયશેખરસૂરીએ પણ અજિતશાંતિ સ્તવનની રચના કરી છે. આના ઉપરથી આપણને સ્તોત્રની પ્રભાવકારી શક્તિ, તેની મહત્તા અને લોકપ્રિયતાનો અંદાજ આવે છે. અજિતશાંતિ સ્તોત્રની જેમ બીજા બધા પ્રભાવકારી સ્તોત્રો જૈનધર્મના ભક્તિસાહિત્યના ગહન રહસ્યો છતા કરે છે. દરેક સ્તોત્રોની રચના પૂર્ણરૂપે વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિથી પૂર્વયોજિત લક્ષ સાથે મંત્ર, છંદ, લય અને અલંકારોથી ગર્ભિત ઇષ્ટફળની પ્રાપ્તિના ઉદ્દેશ્ય સાથે કરવામાં આવે છે, જેમાં સાધકની ભાવ અને ધ્યાન આરાધના મનોવાંછિત ફળદાતા બને છે.
(શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર આત્મતત્ત્વ રીસર્ચ સેન્ટર સાથે સંકળાયેલા ચંદ્રકાન્તા લાઠીયા વ્યવસાયે ચાર્ટર્ડ એન્જિનીયર છે. તેમણે M.A. (Philosophy) મુંબઇ યુનિવર્સિટીમાં કર્યું છે અને તેઓ જૈનદર્શનના અભ્યાસુ અને જિજ્ઞાસુ છે.) સંદર્ભગ્રંથઃ(૧) સંસ્કૃત કાવ્ય કે વિકાસ મેં જૈન કવિયાંકા યોગદાન - ડૉ. નેમિચંદ શાસ્ત્રી - ભારતીય જ્ઞાનપીઠ (૨) ભક્તામર સ્તોત્ર (ગાથા-૭) (૩) કલ્યાણમંદિર સ્તોત્ર (૪) ઉત્તરાધ્યયનસૂત્ર (૫) સ્તુતિવિધા (૬) પ્રબુદ્ધજીવન - ૨૦૧૫ - ડૉ. અભય દોશી (પા-૧૦)
- હેમાંગ અજમેરા
આચાર્યશ્રી રત્નાકરસૂરી મહારાજ સાહેબ એ રત્નાકર પચીસીમાં મનને ‘મરકટ’ ની ઉપમા આપી છે. મન વાનર જેવું છે, તેને સ્થિર કરવું અત્યંત કઠિન છે.
જ્ઞાની પુરુષોએ સમજાવ્યું છે કે મન અત્યંત ચંચળ છે અને આપણે પણ તે અનુભવ્યું છે. મનને ભટકવાથી રોકવાનો કોઇ શ્રેષ્ઠ ઉપાય જો પૂછવામાં આવે તો જવાબ મળે.... મંત્રસાધના ! મંત્ર એ જ હોય જે મનનું નિયંત્રણ કરી શકે. જ્યારે મંત્રનું વારંવાર રટણ થાય ત્યારે તે મંત્ર મનના વિકલ્પને દૂર કરી મનને એકાગ્ર થવામાં સહાયરૂપ બને છે. મંત્રમાં તાકાત હોય છે ભાવોને Positive કરવાની ! મંત્રમાં સામર્થ્ય છે કે મનની પરિણતિઓને અશુભમાંથી શુભ અને શુભમાંથી શુદ્ધ તરફ ગતિ કરાવી શકે ! અને જ્યારે મંત્રમાં ભાવ અને શ્રદ્ધા ભળી જાય છે ત્યારે તેની effect અનેક ગણી થઇ જાય છે અને એક વિશિષ્ટ ક્ષમતા પ્રગટ થાય છે.
જૈન દર્શનના સુવર્ણ ઇતિહાસમાં એવી અનેક ઘટનાઓ જોવા મળે છે, જેમાં ગુરુભગવંતોના શ્રી મુખેથી સરેલું એક વાક્ય, એક નાનકડો બોધ, તે શિષ્ય માટે ‘ગુરુમંત્ર’ બની જાય છે. અન્યો માટે સામાન્ય લાગતા એ અલ્પ શબ્દો, એક શિષ્યના જૈન મંત્ર, સ્તોત્ર અને ચંદ્ર
૨૪૯
જ્ઞાનધારા - ૨૦
