________________
(૩) સ્વસંવેદન સહિતની ઉપરોક્ત શ્રદ્ધા (નિશ્ચય સમ્યગદર્શન):
વીતરાગસ્તોત્ર જેવા સ્તોત્રનું અવલંબન લઈને કોઈપણ ભક્ત જ્યારે વારંવાર ભગવાનની ભક્તિમાં લીન થાય છે ત્યારે દર્શન મોહનીયની સ્થિતિ અંતઃ કોડાકોડી થાય છે. પાંચેય સમવાય કારણ મળતાં એક વખત જ્યારે તે ભક્તિમાં અથવા ભગવાનના ગુણચિંતવનમાં લીન હોય છે ત્યારે ભગવાન જ તેને અંદરથી કહે છે કે મારી ભક્તિ હવે બહુ થઈ. તું પણ મારા જેવો જ છું. હવે તું તારા સ્વરૂપમાં, તારા જ્ઞાયકભાવમાં સ્થિર થા. તેમ થતાં તે ભક્ત થોડા સમય માટે આત્માનો આનંદ ચાખે છે. તેનું જ નામ છે નિશ્ચય સમ્યગુદર્શન અથવા સ્વસંવેદન સહિત આત્માની પ્રતીતિ. સમયાંતરે તે ચારિત્રમોહને ક્ષીણ કરીને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરે છે. પછી તેને કંઈ કરવાપણું રહેતું નથી. અન્ય વિશેષતાઓ :* પ્રકાશ - ૬, ૭, ૮, ૧૩ ના આશ્રયે ૩ મૂઢતા અને ૬ અનાયતનથી પણ બચી જવાય છે. * સમ્યગદર્શનની પાત્રતા લાવનારી ચાર ભાવના પણ તેમાંથી શીખી શકાય છે. * અન્ય ક્યાંય ન જોવા મળતી એવી એક વિશેષતા આ સ્તોત્રમાં જોવા મળે છે. તે છે પ્રકાશ - ૯. જેમાં આચાર્યશ્રીએ આ પંચમકાળની પ્રશંસા કરી છે. તેઓશ્રીએ કહ્યું છે કે આ કાળમાં થોડી મહેનતથી વધુ ફળ મેળવી શકાય છે. જેમ મેરુ પર્વત કરતાં પણ મરૂભૂમિમાં કલ્પવૃક્ષ વધુ ઈષ્ટ છે તેમ બીજા બધા કાળ કરતાં અમારા માટે આ પંચમકાળ શ્રેષ્ઠ છે કે જે કાળમાં મને આપનો આ અદ્ભુત ધર્મ મળ્યો. માટે આ કાળને હું નમસ્કાર કરું છું. આવા કાળમાં યોગ્ય ગુરુ-શિષ્યનો સંયોગ થાય તો ભગવાનનું શાસન સર્વત્ર પ્રસરે છે.
હે પ્રભુ! રાત્રિમાં દીપક, સમુદ્રમાં દ્વીપ, મરુદેશમાં વૃક્ષ અને શીતકાળમાં અગ્નિની જેમ આ કળિકાળમાં આપના ચરણ અમને પ્રાપ્ત થયેલાં છે.”
શ્રી યશોવિજયજી મહારાજે આ જ ભાવનું ૧૯ માં મલ્લિનાથ ભગવાનનું સ્તવન લખ્યું છે. “મલ્લિ જિનેસર મુજને તમે મિલ્યા...” * દૃષ્ટિરાગ - કામરાગ અને સ્નેહરાગ ત્યજવા હજી સહેલાં છે, પરંતુ દૃષ્ટિરાગ ત્યજવો સપુરુષોને પણ કઠિન છે.
જે માન્યતા જીવ પકડે છે તે પછી કેમે કરીને છૂટતી નથી. એટલે જ કહ્યું છે કે, રદ્ધા પરમ દુત્તા તેના કારણે છેક સુધી પહોચેલો જીવ પણ સમ્યગુદર્શન વગર પાછો ફરી જાય છે.
કોઈપણ સાધનમાં અટકી ન જતાં સાધ્ય તરફ કેવી રીતે આગળ વધવું તેને લક્ષમાં રાખીને સમ્યગુદર્શનની પ્રાપ્તિ રૂપ સાધ્યમાં આ વીતરાગ સ્તોત્ર કેવી રીતે સહાય કરી શકે તે સમજાવવાનો એક બાલસહજ પ્રયાસ કર્યો છે. વિદ્રવર્ગ કંઈપણ ભૂલ હોય તો જરૂર અંગુલિનિર્દેશ કરે એ જ અભ્યર્થના સહ....
(અમદાવાદ સ્થિત જૈન દર્શનના અભ્યાસુ રીનાબહેન રવાધ્યાય સત્સંગમાં ખૂબ રસ ધરાવે છે તથા ગુજરાત વિધાપીઠ, અમદાવાદમાં જૈનદર્શન ભણાવે છે.) સંદર્ભ સૂચિ:(૧) શ્રી વીતરાગ સ્તોત્ર - પૂ.પં.પ્ર. ભદ્રાનંદ વિજયજી (૨) શ્રી વીતરાગસ્તવ - શ્રી વિજયશીલચંદ્રસૂરિ (૩) શ્રી વીતરાગસ્તવ - ડૉ. ભગવાનદાસ મનસુખભાઈ મહેતા (૪) હેંમપ્રપા
જૈન મંત્ર, સ્તોત્ર અને યંત્ર
જ્ઞાનધારા - ૨૦
જન મંત્ર, સ્તોત્ર અને મંત્ર
