________________
છે અને કર્મોનું ચક્ર ત્યારેજ બ્રેક થઇ જાય છે. જયારે જયારે પાપ થાય ત્યારે “મિચ્છામિ દુક્કડમ'...
અચિજ્ય કરુણાથી જગતના સર્વ જીવોનાહિત, શ્રેય અને કલ્યાણ અર્થે સર્વજ્ઞ વીતરાગ પરમાત્માએ કેટલાય સત્ય અને તથ્ય સ્વયંના કેવળજ્ઞાનમાં પ્રગટ કરી દીધા. ભવોભવના પાપોથી disconnect કરી દે એવું સૂત્ર ‘અપ્પાણે વોસિરામિ‘ રૂપે એક Master Key આપણને અર્પણ કરી. જૈનદર્શન માને છે, જગતભરના લાખો, કરોડો, અબજો અને અનંતા પદાર્થો, જેનો આપણે ભોગવટો કરતાં નથી, જે કાર્યો આપણે કરતાં નથી, જેનો વિચાર માત્ર પણ આવતો નથી, તે પદાર્થ, તે કાર્યો સાથેના connection ના તાંતણા આપણા આત્મા પર સંસ્કાર રૂપે પડેલ હોય છે, સંસ્કારને કારણે આપણને આજે પણ એનું પાપ લાગતું હોય છે. આશ્ચર્ય થાય છે ને?
માનો કે, કોઇએ સીમલામા હોટલમાં ફેમિલી માટે પાંચ રૂમ બુક કરાવ્યાં છે, પણ કોઇ કારણસર તેઓ સીમલા જઇ શકતા નથી અને બુકીંગ પણ કેન્સલ કર્યું નથી તો તેમણે બિલનું પેમેન્ટ કરવું પડે કે નહીં? હા!કરવું જ પડે છે. રૂમ્સ ન વાપરવા છતાં બિલ ભરવું પડે છે. એમ જેણે સંસારના પદાર્થો અને પાપોનું કનેકશન કટ કરાવ્યું નથી, તેના પાપો આજ સુધી આત્મા સાથે જોડાયેલા હોવાના કારણે, આજે પણ એનું પાપ લાગે છે.
આખા દિવસમાં જયારે પણ સમય મળે ત્યારે ‘અપ્રાણં વોસિરામિ' નું સ્મરણ અને રટણ કરવું. સવારે ઉઠીને washroom માં ગયાં, ત્યાંથી ક્રિયા પતાવીને આવ્યા પછી તરત ‘અપ્રાણં વોસિરામિ’ કહેવું. કેમકે અશુચિને ભલે flush કરી દીધી પણ તેની સાથે જોડાયેલા પાપ અધ્ધાણં વોસિરામિ' વગર flush થતા નથી. જો વોસિરાવીએ નહીં તો તે અશુચિના કારણે થતી હિંસાના પાપનું connection ચાલુ જ રહે છે. તેમજ રોજની ક્રિયા, જેમકે શાક સુધારીને કચરો dustbin માં નાખીએ કે નકામું પેપર ફેકીએ કે પછી ice-cream કે chocolate ખાઇને wrapper ને ફેંફીએ, તે બધાને જો વોસિરાવીએ નહિ તો તce-cream ના wrapper ઉપર આવતી કીડીઓ
જો મૃત્યુ પામે તો તે સર્વેના મૃત્યુના પાપના ભાગીદાર આત્મા બની જતો હોય છે. શાસ્ત્રોક્ત સૂત્ર ‘અપ્પાણે વોસિરામિ' દ્વારા કોઈ પણ વસ્તુનો પરિત્યાગ કરીએ છીએ, ત્યારથી તે આત્મા અનંતા અનંતા કર્મોના ભારથી disconnect થઇને હળવો થઇ જાય છે. પ્રભુનો સાધક પળે પળ સાવધાન હોય!
આખા દિવસમાં ‘અખાણું વોસિરામિ' વારંવાર વારંવાર બોલવાથી શું લાભ મળે? પરમાત્મા કહે કે જે શબ્દનું ઘૂંટણ આખા જીવન કર્યું હોય તે શબ્દો હૃદયસ્થ થઇ જાય છે અને જીવનનો અંત નજીક હોય ત્યારે પણ સહજતાથી આ નાનકડો સૂત્ર મિત્ર બનીને અંદરમાંથી ફુરે છે અને અંત ઘડીએ ‘અપ્પાણે વોસિરામિ' નું સ્મરણ અને ઉચ્ચારણ કરીને તો આખાય ભવના તમામ પાપોથી આપણે નિવૃત્ત અને disconnect થઇ જઇએ છીએ.
શ્રાવકો માટે પરમાત્માની આજ્ઞા ઉભયકાળ પ્રતિક્રમણ કરવાની છે. પરંતુ આજની ફાસ્ટ લાઇફમાં બધાને કદાચ પરમાત્માની આજ્ઞા મુજબ સવારે અને સાંજે પ્રતિક્રમણની આરાધના કરવાનો સમય ન મળે, તો દરરોજ રાતના સૂતા પહેલા અને સવારે ઉઠીને ‘ખામેમિ - મિચ્છામિ - વંદામિ’ આ ત્રણ મંત્રોનું ઉચ્ચારણ કરવાથી કંઇક અંશે ભાવવિશુદ્ધિ અને દિવસ દરમ્યાન કરેલા પાપોથી હળવાશ મળે છે.
ખામેમિ - જગતના સર્વ જીવોને ખમાવું છું.
મિચ્છામિ - આખા દિવસમાં જેટલા પાપ કર્યા છે તેનું મિચ્છામિ દુક્કડું આપું છું. વંદામિ - સર્વે ઉપકારી ગુરુભગવંતોને વંદન નમસ્કાર કરું છું.
આ ત્રણ શબ્દોમાં આખા પ્રતિક્રમણનો ભાવાર્થ સમાયેલો છે. નાના બાળકો, યુવાનો કે વડીલોને જો સંપૂર્ણ પ્રતિક્રમણ કંઠસ્થ ન હોય અને કદાચવિધિવત્ પ્રતિક્રમણની આરાધના કરવાનો સમય કે અનુકૂળતા ન હોય તો તેઓ at least આ ત્રણ Powerful શબ્દોના સ્મરણથી સ્વયંના પાપોનું પ્રાયશ્ચિત્ત કરી શકે છે. જૈન મંત્ર, સ્તોત્ર અને ચંદ્ર
૨૩
૨૩૬
જ્ઞાનધારા - ૨૦
