Gujarati Sahitya Kosh Part 02

Author(s): Chandrakant Topiwala, Raman Soni, Ramesh R Dave
Publisher: Gujrati Sahitya Parishad

Page 521

રણછોડજી અમરજી – રમણીયતાને વાગ્વિકલ્પ
માહાભ્ય' (૧૮૭૭), ‘સુધન્વા આખ્યાન' (૧૮૮૬) વગેરેના કર્તા. (૧૯૧૧), 'દેવદાસનું દેવાલય' (૧૯૧૭), ‘મહાત્મા મહિમા
નિ.. ' (૧૯૨૫) વગેરે શુદ્ધ ગુજરાતીમાં લખાયેલાં નાટકો એમને રણછોડજી અમરજી : ‘ચંડીપાઠના ગરબા' (૧૮૭૦) અને 'શિવરાત્રી
નામે છે.
ચં.ટી. મહાભ્ય' (૧૮૭૩)ના કર્તા.
રફીક : જુઓ, લંગડાના ડોસાભાઈ ફરામજી.
નિ... રબાડી પેસ્તનજી કાવસજી : નવલકથાઓ ‘મનોરંજક કથા' રણછોડદાસ હરિદાસ : પદ્યકૃતિ ‘વીરપસલી’ના કર્તા.
(૧૮૭૨) અને “મનુશ પરેમી' (૧૮૮૪) તેમ જ “કહેવતમૂળ” નિ.વા. (૧૮૮૬) ના કર્તા.
| નિ.વા. રણછોડભાઈ ઝીણાભાઈ: કથાકૃતિ “સુરતની જાણીતી માલતી અને
રબારી મફતલાલ ચેલાભાઈ, ‘મફત રણેલાકર' (૧-૫-૧૯૪૭) : છેલછબીલા ઇચ્છીને ઝઘડો' (૧૯૦૯)ના કર્તા.
નવલકથાકાર. જન્મ રણેલામાં. બી.એ. સુધીનો અભ્યાસ. નિવા.
એમની પાસેથી નવલકથાઓ ‘માથે લીધી માઝમગત' (૧૯૬૩), રણછોડરામ ઉદયરામ: જુઓ, દવે રણછોડરામ ઉદયરામ. ‘લેહી ભરેલી ચુંદડ’ (૧૯૭૧) અને ‘માર્ગ ભૂલ્યાં માનવી' (૧૯૭૪) રણછોડલાલ મતીરામ: ‘સુંદર સ્ત્રીવિલાસ મનહર ગરબાવળી’ મળી છે.
નિ.. (બી. આ. ૧૮૮૪) અને ચરિત્રલક્ષી પુસ્તક “ભકત સુરદાસ’- રબારી મોહનભાઈ ખુમાભાઈ, ‘માહન ખરવાકર (૧૬-૪-૧૯૪૦) : ભા. ૧-૨ના કર્તા.
નવલકથાકાર. જન્મ મહેસાણા જિલ્લાના ખવામાં. ૧૯૫૮માં
નિ.. એસ.એસ.સી. પ્રાથમિક શિક્ષક. રણજિતરામ: વ્યકિતગત સંવેદના અને સમાજગત પ્રતીતિમાંથી ‘માથે છત્તર આભનું' (૧૯૭૨) અને સાચી સોહાગણ' (૧૯૭૫) રણજિતરામના અવસાન નિમિત્તે, એમના મહત્ત્વપૂર્ણ વ્યકિતત્વને એમની નવલકથાઓ છે. “ગરવા ગુજરાતની ગરવી વાતા' (૧૯૭૭) ઉપસાવતે કનૈયાલાલ માણેકલાલ મુનશીને ચરિત્રનિબંધ. વાર્તાસંગ્રહ છે. ‘નારી નમણે રૂપ' (૧૯૭૭) ચરિત્રસંગ્રહ છે. ચ.ટા.
રાંટો. રણમાં પાછાં પગલાં ન કરવા વિશે: સુધારા અંગે ઉદ્યમ
રમણલાલ બાબુભાઈ : બાળપયોગી પ્રવાસપુસ્તક ‘કલાસ માનપડતો ન મૂકવા અંગે સમાજજનોને પ્રોત્સાહિત કરતે ઉધન
સરોવરદર્શન' (૧૯૫૮)ના કર્તા.
નિ.વા. શૈલીને નર્મદને નિબંધ.
સં. રમણલાલ લલુભાઈ : પ્રવાસપુસ્તક “હિમાલય યાન ઉત્તરાખંડ'
(૧૯૫૦) તથા ચિંતનાત્મક નિબંધોનો સંગ્રહ ‘હું અને આત્મા’ રતનજી નસરવાનજી : નવલકથા 'કનકતારા' (૧૮૯૦)ના કર્તા.
(૧૯૪૮)ના કર્તા. નિ..
નિ.વા. રતનજી શામજી : પદ્યકૃતિ “સટ્ટા પરિણામદર્શક' (૧૮૬૬) અને રમણીયતાને વાગ્વિકલ૫(૧૯૭૯) : સિતાંશુ યશશ્ચન્દ્રના આ શોધ‘રત્નપંચશતી' (૧૮૬૭) ના કર્તા.
નિબંધમાં જગન્નાથના ‘રમણીયતા’ના વિભાવનું તથા કાન્ટના નિ..
‘સ્વરૂપ’ના વિભાવનું તુલનાત્મક અધ્યયન ભર્તુહરિના ભાષારતનબાઈ (૧૯૦૫,-): કાવ્યસંગ્રહ 'ટિયોનાં કર્તા.
દર્શનના સંદર્ભમાં કરવામાં આવ્યું છે. ભર્તુહરિ, ભરત, અભિનવ
ચં.ટો. ગુમ તથા શોપનહોર વગેરેના વિભાવોની તુલનાત્મક તપાસ દ્વારા રતનભદ્ર મણિભદ્ર: ચરિત્રલક્ષી લેખોનો રાંગ્રહ ‘ઉદ્યોગી પુરૂષનાં તેઓ અનુભવથી કાવ્યાનુસાર વચ્ચે રહેલી પ્રક્રિયાની સ્પષ્ટતા કરે જીવનવૃત્તાંત : જિંદગી અને ઉપયોગ ના કર્તા.
છે. એમના મતે અનુભવ પામવાની પ્રક્રિયા મનુષ્યના અસ્તિત્વની નિ.. સાથે સંકળાયેલી છે. આ પછી તેઓ અનુભવની જ્ઞાનમીમાંસા અને
અસ્તિત્વમીમાંસા રજૂ કરે છે. એમાં દર્શાવ્યું છે તેમ, માનવીય રતિલાલ અનિલ: જુઓ, રૂપાવાળા રતિલાલ મૂળચંદલાલ.
અનુભવ ત્રિ-પરિમાણી છે : કાર્યશીલતા, ચૈતન્યશીલતા અને રતીભાર : કથાકૃતિઓ પરણતાં દગો' (૧૯૪૫), ‘કિંમતી મદદ
સ્વપ્નશીલતા. એમની આ ભૂમિકાના તાત્ત્વિક સ્વરૂપને તેઓ (૧૯૪૬), બુરામાંથી ભલું' (૧૯૪૬), “પરમાર્થમાં પ્રવિણતા’
કાન્ટ અને જગન્નાથની અનુક્રમે ‘આકાર’ અને ‘રમણીયતાના (૧૯૪૬) વગેરેના કર્તા.
સંદર્ભમાં તપાસે છે; અને આ બેનાં તદ્દન ભિન્ન પરંપરાનાં
ચિંતનના તુલનાત્મક અધ્યયન દ્વારા એમણે જે ભૂમિકા પૂરી ચતુરા મહેરજી માણેકજી (૮-૪-૧૮૭૯,-): નાટકકાર. જન્મ પાડી છે તે તુલનાત્મક સૌન્દર્યમીમાંસાના ક્ષેત્રમાં એક મહત્ત્વનું અમદાવાદમાં. વતન સુરત. બી.એ. સુધીનો અભ્યાસ.
અર્પણ છે. વાનપ્રસ્થ'(૧૯૦૮), “ભગવદ્ભાવના' (૧૯૦૮), 'ગૃહસ્થ”
હત્રિ.
| નિવે.
પ૧૦: ગુજરાતી સાહિત્યકોશ - ૨
Jain Education Intemational