Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vazavajayajI Tolkale P *lcloblld loillal313 eeC/heAd-7080 $ lpg 3004846 1/ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 CASHIONSKINESE unalaMgnaniSedha spRzyAspRzyaviveka. ane calA lakSmIzcalAH prANAzcale jIvitayauvane / calAcale ca saMsAre dharma eko hi nizcalaH // NIKKBOSSINAWANNO ITEDAADATTATRKETDADKI>Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 5 che tapanAmane namaH sanAtanadharmapravartamaMDaLa graMthamALA-aMka. 5 punarlagna niSedha ane - pRzyAspRzya viveka prakAzaka, zrIsanAtanadharmapravartakamaMDaLa, bhAvanagara che "yato dharmastato e che - - prata. 100 mUlya rU. 3 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSaya, lekhaka. punarlagnaniSedha - + saddharmabhAskara, zrIyuta lakSmIzaMkara narottama vaigharAja. spRzyAspRzyaviveka dharmAlaMkAra, svadharma dhuraMdhara, sanA tanadharma bhUSaNa, zrIyuta cunIlAla choTamalAla beharA. + jagagurU, pUjyapAda, zaMkarAcArya zrImAna rAjarAjezvarAzrama mahArAja taraphathI maLelI padavI * zrI bhAratadharma mahAmaMDaLa taraphathI maLelI padavI. >> jagaddagurU, pUjyapAda, zaMkarAcArya, zrImAna rAjarAjezvarazrama mahArAja taraphathI maLelI padavI. 4 bhAvanagaranI sanAtanadharmAbhimAnI prajA taraphathI maLelI padavI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhUmikA. dharma, artha, kAma ane mokSa, e purUSArtha catuSTaya che, temAM dharma e prathama ane mukhya purUSArthanI siddhithI ja avaziSTa purUSArthatrayaartha, kAma ane mokSa siddha thAya che, e ati mahatvane viSaya ApaNA prAcIna trikAlakSa RSimunioe ApaNuM AryadharmazAstromAM nirvivAdarIte ane nisaMdeharIte susiddha karela che, arthAta ke dharmanI unnatithIja artha, kAma ane mokSa unnata sthitimAM Ave che. A karAla tathA ghora kaliyuganA duSTa, dustara ane durghaTa samayamAM janasamUhamAM sanAtanavaidika dharmane hAsa ane avanata dazA temaja itara avaidikadharma, paMtha, matamatAMtara, samAja, sesAiTI AdinI abhivRddhi dinapratidina ApaNuM nayanagocara thatAM jAya che, tevA aMtyata dArUNa ane hadayavidAraka samayamAM janasamudAyamAM vaidika dharmanA te thatA hAsane satvara niSedha karavA temaja aMtyata vistArapUrvaka janamaMDaLamAM te dharmanA AcAravicArano pracura pracAra karavA vikrama saMvatsara. 1965nA mAghamAsanA kRSNapakSanI pratipadA khIstAbda. tA. 6-2-1909 maMdavAre A bhAvika ane dhArmika nagaramAM-brIsanAtanadharma prarvatakamaMDaLa"-- nAme eka vaidika saMsthAnI sthApanA karavAmAM AvI hatI. sarvazaktimAna paramAtmAnA paripUrNa anugrahavazAta temaja A nagaranI sanAtana dharmanuM abhimAna rAkhanArI cAturvarya prajA taraphathI dravyanI ucita Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 2 ) sahAyatAthI A "maMDaLane aDhAramuM varSa samApta thatAM hAlamAM ogaNIzamuM varSa cAle che. dharma tathA nIti Adine sabodha Ape evA apUrva eNthe maMDaLa taraphathI dharmapracAra tathA dharmanI jAgRti nimitte prasiddha karAvI maMDaLane vArSika lavAjama ApanArA sabhAsadane vinA mUlya bheTa ApavAmAM Ave che ane anya purUSone mUlya laI te pustakone lAbha ApavAmAM Ave che. A rIte maMDaLa taraphathI je cAra pustake-"janmathI jAtinirNaya", "sacana sudhA," "svadharmasarvasva " tathA " AtmanirUpaNuM" prasiddha karAvavAmAM AvyAM che, te paikI vijJAnazAstra (sAyansa ) nA atigUDha ane gahana rahasyothI paripUrNa-"svadharmasarvasva" nI prasiddhinA saMbaMdhamAM bhAratavarSanI cAre dizAomAM mudrAMti thatAM dainika samAcAra patra, sAptAhika patra, mAsikapatro tathA trimAsika patro samAlocanAthe A pustaka mokalatAM zrI bhAvanagara sanAtanadharmapravartakamaMDaLa" nI atistutipAtra kIrti mukatakaMThe cAre dizAomAM gajAvI rahyAM che. bhAratabhUmimAM sanAtana vaidika dharmane hAni pahoMcADanArI jAhera pravRttio sAme dharmanI rakSAnimite dharmopadezaka purUSapravarenA pramukhapadanIce samartha vidvAna vyA khyAtAo dvArA sanAtanadharmAvalaMbI prajAnI gaMjAvara sabhAo ekatrita karavAmAM Ave che; daSTAMta tarIke zAradApInI khAlI paDelI gAdI para sanAtanadharmanA sudaDha azvimAnI ane anurAgI purUSavaryanI yojanAne saMbaMdhamAM, mI. paTelanA varNasaMkaratAjanaka lagananA kharaDAnI virUddhatAnA saMbaMdhamAM, Arya samAjanI Arya pariSara sAme svAmI dayAnaMdanA tarkanuM samUla khaMDana karI sanAtanadharmanA acala siddhAMtanuM pratipAdana karavAnA saMbaMdhamAM tathA bhAvanagara-kAThIyAvADa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjakIya pariSadanA saMmelana prasaMge gAMdhIjInA aMtyajatparzanA zAstra virUddha kevala kalakalpita asata maMtavya sAme tIvra, utkaTa ane ugratama virodha darzAvI temane pUrNa parAjaya karavAmAM samarate bhAratavarSamAM A maMDaLe je prathama ane agresara pada lIdhuM hatuM, te mATe je atyaMta prasaMzApAtra pravRttio A maMDaLe karI hatI, te saMbaMdhe bhAratabhUmine asaMkhya samAcArapatro temaja suvikhyAta mAsikapatro" zrIbhAvanagarasanAtanadharmapravartakamaMDaLa"nuM mukatakaMThe yazagAna karI rahyAM che; A maMDaLa dvArA sthAnika temaja videzI vidvAna vaktAonAM vyAkhyAnAmRtene apUrva ane alabhya lAbha paNa A nagaranI prajAne apAya che. A maMDaLane aMge eka bhavya pustakAlayanI yejanA paNa karavAmAM AvI che, jene aneka popakArI sajIne pustake arpaNa kare che ane jenAM pustakone lAbha A nagaranI samagra prajA kaMIpaNa lavAjama ApyA sIvAya le che, ItyAdi sanAtanI prajAnI sevArUpa aneka prakAranI pravRttio dharmanA saMrakSaNArthe A maMDaLa yathAzakti kare che gAMdhIjInI sattAne prakharagrISmaRtunA madhyAnhane pracaMDa mArtaDa saMtapta thaI rahyo hato, tevA ati vikaTa samayamAM paNa-zrI"gujarAtI" patranA adhipati mahAzaya, sanAtanadharmamaMDapatrakAraziromaNi, rA. rA. zrIyuta maNilAla IcchArAma desAIe potAnA vizvavikhyAta "gujarAtI" samAcAra patramAM-"pRsthApUvaveka" Adi sanAtanadharmanA siddhAMtanuM ja pratipAdana karanArA amArA lekhene nIDarapaNe yogya sthAna ApI amArA ArthasiddhAMtane samagra hiMduprajAsamakSa nivedana karavA rU5 amane je asAdhAraNa Azraya Apyo hato ane aghAvadhi paNuM teja Azraya ApI rahyA che, te nimitte teozrI sarvAze dhanyavAda, prazaMsAvAda, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhuvAda tathA abhinaMdanavAdane pAtra che, ema atra sthale suspaSTa rIte lakhI darzAvavAmAM koIpaNa prakAranI atizayokti karI gaNAze nahiM temaja te nimitte ame temane anirvacanIya mahAna upakAra pradarzita karIe chIe. sAMprata samayamAM dharmavirodhI lene vinA vilabe tathA vinAsaMkoce sthAna ApavA mATe aharniza sarva samAcAra patro tatpara, sAvadhAna ane jAgrata ja hevAthI temaja je keTalAeka zAstrIya vivAdAspada viSayo pratyeka sthale carcAI rahyA che, te sarvaviSayone "gujarAtI" samAcAra patra sIvAya anya koIpaNa samAcAra patra sthAna nahi ApatuM hovAthI zrIkAryavAhakamaMDaLanI saMmati anusAra zAstronAM prabala pramANapUrvaka te tene pustaka rUpe A maMDaLa taraphathI prativarSa prasiddhimAM lAvI samagra cAturvaNya hiMduprajA samakSa RSimunikata-akATaya ane akhaMDanIya siddhAMtane nivedana karavAnuM amane ucita ane parama Avazyaka lAgyuM che, jethI "punarlagnaniSedha" ane "spRzyAspRzyaviveka" nAme baMne lekho eka pustakarUpe prakaTa karI ame sanAtanI hiMduprajAnA karakamalamAM arpaNa karavA parama bhAgyazALI thayA chIe. te baMne lekho niSpakSapAta buddhithI Adhata vAMcI, tenuM saMpUrNa ane samyak manana karI tadanusAra vartana karavA karAvavA je pratyeka hiMduvyakita kaTibaddha thaze, te A maMDaLe pustakmasiddhinimitte lIdhela sarvazrama tathA tene aMge thayela sarva kharca sarvAMze sArthaka thaI cu, ema A maMDaLa svataH mAnIleze. A pustakane vizeSa vistAramAM pracAra kema thAya, tevA. atizubha udezathIja A pustakanuM mUlya kharca puratuM ja rAkhavAmAM AvyuM che, e hakIkta ame sanAtanI prajAne nivedana karI devAnI anujJA laIe chIe. maMDaLanI dravyasaMpatti atyaMta alpa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 5 ) hovAthI maMDaLa taraphathI AvAM pustakonI prasiddhi mATe eka "pustakaprasiddhiphaMDa" nIjanA karavAmAM AvI che te ame AzA rAkhIe chIe ke A nagaranA temaja paradezanA audAryazIla sanAtanI sajIne potapotAnI zakti anusAra AvAM paropakArI kAryomAM eka sArI dravyanI rakama arpaNa karavA jarUra kRpA karaze ane temanAM mubAraka nAme pustakamAM prasiddha karavAmAM aAvaze. saMyukata maMtrIo, vikrayAbda. 1984. ditIya ! rAjA che.akAla mAha. zrAvaNa zukalapakSa pratipadA che nAnAlAla kALIdAsa paMDayA. gurUvAra tA. 16-8-28 chaganalAla gArIzaMkara paMDayA. 5 chaganalAla mANekalAla bakSI. zrI sanAtanadharma pravartakamaMDaLa, bhAvanagara, | vijJAna dRSTaM kimapi loke'sminna nirdoSa na nirguNam / AvRNudhvamato doSAnvivRNudhvaM guNAnbudhAH // guNadoSau budho gRhanninduzveDAvivezvaraH / zirasA zvAghate pUrva paraM kaMThe niyacchati // nA - - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ // AzIrvacanam // sarve vai manujA bhavaMtu sukhino hyezvaryayuktAH sadA pUrNArAgyasamanvitA nayaparA dIrghAyuSaH zrIyutAH / saddharmAcaraNe sadaiva niratA dhairyAnukaMpAnvitAH satyakSAMtivivekadAnavimalAcAraprabhAsaMyutAH // artha -sarva manuSyo niraMtara sukhI, aizvaryayukta, pUrNa ArogyavAna, nItiparAyaNa, ciraMjIvI, dhanADhaya, saddharmanuM anuSThAna karavAmAM sarvadA tat52. dhairyadhara, dhyAgu, satyavAhI, kSamAvAna, vivI, vAnarAyaNa, zuddhaAcAranika tathA tejasvI thAo. shriisnaatndhrmsyprvRttikaarimNddl-| maMtriNadhunilAlasya choTAlAlAMgajasya vai // brahmavarNAbhijAtasya bohAvaTaMkadhAriNaH / evaM zubhAziSaH saMti samastapuruSAnprati // . artha -e pramANe zrIsanAtanadharmapravartaka maMDaLanA maMtrI, brAhmagavatpanna. cunIlAla choTamalAla beharAne sarva manuSyaprati zubha AzIrvAda che. OM bhadraM karNebhiH zRNuyAma devA bhadraM pshyemaakssbhiryjtraaH| sthirairaMgaistuSTuvA sastanUbhiyazema devahitaM ydaayuH| artha:- yajana karavA yogya deva ! kAna vaDe ame kalyANane sAMbhaLIe, netrovaDe ame kalyANane joIe ane daDha aMge tathA zarIre vaDe stavana karatA chatA ame deve nirmANa kareluM je AyuSa chatene pAbhIye. iti zivam. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ li , = da, LE EJh CC punarlagnaniSedha. nidhaye sarvavidyAnAM bhiSaje bhavarogiNAm / gurave sarvalokAnAM dakSiNAmUrtaye namaH / na jAtu kAmAnabhayAnalobhAdharmatyajejjIvitasyApi hetoH dharmo nityo sukhaduHkhe hyanitye jovonitystsyheturnityH|| artha kaI dIvasa sukhane mATe dharmane tyAga kare nahIM, temaja bhayathI lebhathI ane jIMdagIne bacAvavA khAtara paNa dharmane tyAga karavo nahIM. kema ke dharma nitya che eTale maravA pachI paNa ApaNI sAthe Ave che ane sukha tathA duHkha anitya che eTale Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAyama rahenArAM nathI, temaja jIva nitya che ane tenuM kAraNa ajJAna anitya che. mATe anitya evA sukhane meLavavA mATe ane duHkhane nivRtta karavA mATe nitya evA dharmane tyAga kare nahIM. kAraNake sukha ane duHkha te prArabdhayoge pitAnI meLe Ave che ane jAya che tene mATe dharmano tyAga kare e moTI mUrkhAI che. dareka dezanI prajA pitAnA dharmane anusarIne cAle che ane dareka dharmane mATe te te dharmanAM pustaka che, temAM kahyA pramANe te te dharmanAM anuyAyIo varte che, tema sanAtana vaidika dharmAnuyAyI prajA paNa Aja divasa sudhI veda ane dharmazAstrarUpa pitAnAM dharmazAstro pramANe vartatI AvI che to paNa te mATenA keTalAekane pazcimanI prajAnA saMsargane lIdhe ane tenA zikSaNanA kusaMskArane lIdhe potAnAM dharmazAstromAM kahelA dharmomAM saMdeha utpanna thaye che tethI teo pitAnA maMtavya pramANe dharmanA svarUpane pheravIne pitAnI sagavaDa sacavAya ane potAnA vyavahArakAryamAM, khAnapAnamAM temaja vivAhanA saMbaMdhamAM paNa koI pratibaMdha Ave nahIM tevo karavA mAge che ane tene mATe ThekANe ThekANe sabhAo bhare che, dareka dainika, sAptAhika ane mAsika chApAomAM lekha lakhe che, pustakadhArA ke nATakedvArA lekamAM te upadeza karavA aneka rIte prayatna kare che. pariNAmane ane dharmAdharmane nahIM jANIne leke tene anumodana ApatA jAya che paNa teo tenA pariNAmane ke hitAhitane jANatA nathI tema vicAra paNa karatA nathI e atyaMta zocanIya che. vadhAre khedanI vAta e che ke dharmazAstromAM kahelA dharmo ane AcaraNe dareka manuSyane hitakAraka ane sukhakAraka che tene ahitakAraka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) ane du:khakAraka mAnIne je dharmazAstrane, tenA marmane ane tenA pariNAmane nahIM jANanArAo ke jeo mAtra artha ane kAmanAja upAsakeA che tenAM vacanA ane tenA ADa MbarathI meAha pAmIne uparathI suMdara dekhAtA paNa piraNAme bhayaMkara pariNAmane pamADanArA banAvaTI ( kRtrima ) dharmane kharA dharUpa ane sukharUpa mAne che. jene Aje sudhArA kahevAmAM Ave che te sudhArAnA vicAre prAcIna samayamAM cArtAkamatanA lokeAja karatA hatA, ane kahetA hatA ke laoNkAnAM mukhAdika avayave samAna che. mATe sarva prajA samAna che, varNAzrama kRtrima che, strIpurUSonA sarakhA haka che mATe bannene pharI lagna karavAnI chuTa hovI joie, artha ane kAma eja purUSArtha che, svarga, narka nathI, izvara nathI, jIva nathI, tetA saMyeAgajanya mAdakaguNu jevA eka caitanya guNa che. A lokamAM mAtra kAmasukha bhogavavuM eja jIvananI sArthakatA che. dareka driyAne peAtAtAnA viSaya chuTathI bhogavavA de e kudaratI dharma che ane tene rAkavI e adhama che. e vicArA ghaNuM karIne leAkasvabhAvane anukuLa hAvAthI te tarapha sa` prajAnuM valaNa thAya e svAbhAvika che. para Mtu enuM AcaraNa te pazudha che ane te pazudhane aTakAvavA dIdarzI ane prajAnA hita cchanArA prAcIna maharSioe prajAne tethI aTakAvI che ane manuSyadhama zIkhavyo che ane teja ApaNane pariNAme hitakAraka che. prAcIna cAjaeNkamatane anusaranArA navIna sudhArA karIthI cArvAnAja zabdomAM prajAne upadeza kare che ke " purUSo jyAre khIjI, trIjIvAra paraNI Uche tyAre strIo paNa bIjI trIjIvAra zAmATe na Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) paraNe ? teno paNa purUSanA jeTalAja haka havA joie ". A kahevuM upalaka dRSTie teA dharma rUpa jaNAya paNa vicAravAthI dharma parAyaNa ane nyAyI purUSone te te avazya adharUpa ane anyAya yukata jaNAze. vedadharmAnuyAyI saghaLI prajA peAtAnAM dharmazAstro ane gRhyasUtrA pramANe lagna vidhi kare che te saune saMmata che temAM keAie kAMi pheraphAra karyA nathI. ane karavA mAMgatA paNa nathI. punarlagnanA himAyatI paNa eja lagna vidhithI lagna kare che. te vaidika vidhithI thatA lagna vidhimAM kanyAnuM dAna che eTale varane kanyAnuM dAna karavAmAM Ave che tethI kanyAnA pitAnA ane kanyAne peAtAnA adhikAra (sattA) uThI jAya che tethI kanyAnA pitA te kanyA vidhavA thAya tepaNa tenuM pharIthI dAna karI zakatA nathI temaja kanyA pAte paNa dAna vastu rUpa hAvAthI potAnI svata MtratAthI khIje paraNI zakatI nathI jemake eka mANasa eka gAyanuM dAna khIjA purUSane Ape te tethI gAya ApanAranI gAya uparathI sattA uDI jAya che ane te gAyanu te dAtA khIje dAna karI zakatA nathI. temaja gAya paNa duvALA hAIne potAnA prathamanA dhaNIne ghera athavA anyane tyAM jatI rahe te te dhaNI tene rAkhI zakatA nathI kAraNa ke dAna vastu upara tenA grahaNa karanAranIja sattA rahe che. e sane vidita che. eja pramANe dAnamAM apAelA gAma, garAsa, dhara ke khetara AjaparyaMta pratigrahakaranAra brAhmaNAnAja adhikAramAM che ane te tenA bhAgavaTA kare che. briTiza sarakAre paNa tene pheraphAra nahIM karatAM tene kAyama jALavI rAkhela che. mAtra peAtAnA dharmane ane nyAyane nahIM samajanArA keTalAeka rajavADAoe te dhanA anAdara karyo. hAyatA .. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ teonI moTI bhUla che te atyaMta zocanIya che, ane nyAyathI virUddha che. vaLI ghara, kSetra ke gAya vagere vastunuM dAna lIdhA pachI te vastune pratigrahakAra bIjAne dAna ApI zake che paNa kanyAnuM dAna lenAra te kanyAnuM bIjAne dAna karI zakyuM nathI, e adharma che ema zAstrakAra yAjJavalkaya kahe che. sata rIte caritAM cokamANA mA.dhAphi. . dA ! kanyAnuM dAna ekaja vakhata thAya che tenuM haraNa karanAra coranAra daMDane pAtra che. mane bhagavAna paNa adhyAya 9 nA ka 7 mAM kahe che ke mArI sAjA kanyAnuM ekaja vakhata dAna karAya che. mATe kanyAnuM dAna lenAra tene pati paNa tenuM pharIthI dAna karI zakato nathI ane kanyA te dAna vastu hovAthI potAnI jAte bIjAne paraNI zakatI nathI eTaluM ja nahi paNa bhagavAna manu navamA adhyAyanA zleka 46 mAM kahe che ke na nivina martarbhaaryaa vimucyate / evaM dharma vijAnImaH prajApativinirmitam // vecavAthI tathA kADhI mukavAthI strI potAnA patithI chuTI thaI zakatI nathI (paNa tenI ja strI rahe che ane bIje paraNI zakatI nathI) ema brahmAe nirmANa karelA dharmane ame jANIe chIe. A vacana ane yAjJavalyanA vacanathI e paNa siddha thAya che ke koI hiMdu strI ke jeno vivAha hiMdu zAstra pramANe thayo che te pote potAnI jAtathI, pitAnA pitAnI AjJAthI ke patinA kADhI mukavAthI ke koI jora julamathI tene vaTalAve ke paraNe to paNa te potAnA pUrvanA patinI strI maTI zakatI nathI. hAlamAM keTalAeka julamI ane dhamaSI purUSo hiMda strIone vaTalAvIne paraNyA che te dIlagIrI bharyuM ane anyAya yukta thayuM che. paNa mAtra bhAvanagaranA nyAya rAjyamAM tevA duSTone zikSAe pahoMcADyA che, e dAkhala noMdhavA jevo che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) saMsAra sudhArAnA himAyatIonA kahevA pramANe strIone paNa purUSo pramANe paraNavAnA haka hAvA bee ema te vagara sAce mAnatA hoya temaNe purUSaSa jema eka strI hayAta chatAM khI" athavA trIjI strI paraNI zake che temaja strIone paNa eka purUSa hayAta hAvAchatAM khIjo ane trIjo pati paNa karavAnI chuTa ApavI oie ane dareka purUSane tyAM javA vakhata mukarara karavA oie, ane temAM doSa mAnavA joie nahIM, kAraNa ke te strIone purUSanA jevIja hakadAra gaNe che. "> strIone keTalI ummara sudhImAM punarlagnanI chuTa ApavI te paNa vicAravA jevuM che. sudhArA kahe che ke-" jyAMsudhI purUSa saMbaMdha thayA na hAya athavA kAMI paNa prA thai na heAya tyAMsudhI punarlagna karI zakAya ema chuTa ApavI. paraMtu ema karavAthI meTA anyAya thAya che ke teo ema mAne che ke- purUSo ne tyAMsudhI eka strI mare athavA jIvatI hAya tApaNu bIjI strI paraNI saMsAra sukha bhogave tyAre strIone te sukha bhogavavAne pratibaMdha zAmATe hAvA joie ?'' eTale e sudhArAnu mAnavuM evu che ke lagna karavAne hetu saMsAra sukha che ane te pati zivAya maLI zakyuM nathI mATe purUSonI peThe strIene paNa saMsAra sukha maLavu joIe eja nyAya che, ema kehenArAone ame puchIe chIe ke purUSAne jema saMsAra sukhanI vAsanA jIMdagI sudhI nivRtta thatI nathI tethI te eka strI mare tyAre khIjI ane khIjI mare tyAre trIjI ema jIMdagI sudhI paraNyA kare che te pachI strIo paNa saMsAra sukhanI vAsanA jyAMsudhI thAya tyAMsudhI tene parahuvAnI chuTa na ApavI e paNa anyAya che kAraNu ke saMsAra sukhanI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ (7) vAsanA tRpta karavA mATe je punarlagna karavAmAM Ave che to pachI jyAM sudhI tenI vAsanA tRpta na thAya tyAMsudhI tene paraNavAnI chuTa ApavI joIe. strIone cAlIza 40 varSa sudhI prajA thayA kare che e uparathI e siddha thAya che ke tyAM sudhI paNa saMsAra sukhanI vAsanA strIone nivRtta thatI nathI ane te uparAMtanA varSo paNa te vAsanA rahetI haze, paNa tene pratyakSa purAvo na hovAthI ame kahI zakatA nathI. mATe eka prajA thAya tyAMsudhI punarlagnanI chuTa ApavI athavA ekajavAra chuTa ApavI e paNa sudhArakAnA mata pramANe moTo anyAya che. mATe punarlagnanI hada kaplAM varSa sudhI rAkhavI nyAyayukata che ema teone nakkI karavuM e kaThina che vaLI punarlagna karavAM e eka jAhera vyabhicAra che. kAraNa ke dharmazAstronuM maMtavya evuM che je eka purUSanA jIvatAM athavA maraNa pachI paNa je strI bIjA purUSa pAse jAya te vyabhicAra rUpa hovAthI te adharma rUpa che pachI te gupta hoya ke jAhera hoya mATe tema nahIM karanAra strInI prazaMsA yAjJalthakya muni kare che ane kahe che ke je jIvati vA patyau yA nAnyamupagacchati / seha kIrtimavApnoti mere romA sa + je strI pitAne pati maravA pachI athavA javatAM anya purUSa pAse jatI nathI te strI A lemAM kIrti pAme che ane mRtyu pachI umAnI sAthe kailAsamAM AnaMda pAme che. vaLI yAjJavalkaya smRtimAM vivAha prakaraNanA prAraMbhamAM para mAlekamAM 3nAVvi vattAmAjiphA alIyA prathama bIjA purUSane Apela na haya, rUpALI hoya, asapiMDa hAya temaja pitAnAthI nAnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ hoya tevI kanyAne paraNavI ema kahe che. koI bhUlathI thavIya padane artha yuvAvasthAvALI ema kahe che te bhUle che kemake tene artha - nAnI evoja thAya che. kaI ema mAne ke vidhithI parahyA sivAya bIjA purUSa pAse javAmAM vyabhicAra deva gaNAya paNa paraNela pati pAse javAmAM doSa nathI paraMtu ema mAnavAmAM te bhUla kare che kAraNa ke je zAstrakAroe paraNavA mATe vidhiyukta paraNavAnI AjJA karI che teja dharmazAstrakAra che 4 nodvAhikeSu maMtreSu niyogaH kIrtyate kcacit |n vivAha vidhALu vidha g / vivAdanA maMtromAM kayAMI paNa bIjA purUSa sAthe joDAvAnuM kahyuM nathI tema vivAhanA vidhimAM paNa vidhavAne pharIthI dAna ApavAnuM kahyuM nathI ema kahIne pachI manu bhagavAna manusmatinA adhyAya 9 nA zloka 66, 67, 68, zlokathI tenI niMdA karatA kahe che ke A pharIthI lagna karavA rUpa pazudharma vidvAna brAhmaNoe vakhoDI kADhela che paNa venarAjAnA rAjaya samayamAM teNe manuSyane mATe e dharma pravartAvyo hato. te moTo cakravarti rAjA hatA. paraMtu te atyaMta kAmI hovAthI A pazudharmavaDe prajAmAM vaNasaMkaratA utpanna karI hatI. mATe mehathI jeo e pazudharma AcaraNa kare tene sahurUSa dhikakAre che. kAraNa ke eka purUSane choDIne bIjA pAse javuM e pazudharma che kAraNa ke pazuomAM te svAbhAvika dharma che paraMtu manuSya ke je uttama kaTInuM che tene tema karavuM yogya nathI. pazuo game te vakhata pitAnI IcchA pramANe game te khAya che eTale tene koI abhakSya padArtha nathI. game te strImAM prajA utpanna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 9 ) &) kare che temAM tene kAI natane pratibaMdha nathI ane vakhatane paNa pratibaMdha nathI. e svacchaMdatA rUpa pazudhane aTakAvavA manuSyAne temanA hitane mATeja trikAlajJa ane dIdI maharSioe AhAramAM ane vivAhamAM pratibaMdha mukayA che. je manuSyAe eka dIvasamAM kheja vakhata bhojana karavuM vadhAre vakhata jamavu nahI ane temAM paNa lasaNu, palAMDu, gAjara, madya, mAMsa vagere dharmane hAni karanArA padArtho kadI khAvA nahIM temaja paraNavAmAM paNa peAtAnA kuTuMbanI gAtrInI, mAmAnI mAzInI, knI temaja tridhunI kanyA paraNavI nahIM kAraNa ke te adha rUpa che. vaLI sarva padArthonu bhakSaNa karavu ane game te strI paraNI temAM prajA utpanna karavI te pazu dharma che, mATe te dhikkAravA yogya che. satpurUSo tenI niMdA kare che. A lekamAM paNa pariNAme ahitakAraka che. jeonI jAtimAM dharagaraNuM ( punarlagna ) karavAnA rivAja paDayA che temAM paNa sArA mANasA ane dhArmika strIe tema karatAM nathI ane je kare che teo paNa gharagaraNuM nahIM karanAra jAtinA karatAM sukhI nathI. temaja te adharmI hovAthI paralokamAM sadgatine pAmatA nathI. manuSya janmanuM mukhya kartavya . A janma maraNurUpa du:khamaya saMsArathI mukata thaI avicala, nitya sukhamaya prabhupadane pAmavu eja che ane tenA mukhya upAya A saMsAranA viSaya sukhane tyAga karI prabhunu bhajana karI temAM tanmayatA karavI eja che. viSaya sukhatA pazu pakSIone paNa anAyAsa prAptaja che, tene mATe ratna tulya manuSyajIMdagIne vRthA kheAi nAMkhavI e meTAmAM meTI bhUla che, ane eja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ (+) mATe zrImad bhAgavatamAM rAjaprivara RSabhadevajIe pAtAnA putrone uddezIne peAtAnI cAturthya prajAne upadeza karyA hatA je nAya pheo phemAnAM gRho, rAAmAnnAhate vidyunAM ye // A manuSya lAkamAM manuSyane deha kaSTa ApanArA viSayA bhAgavavAne yeAgya nathI ke je viSayA viSTA khAnAra kAgaDA, kutarA, ane gIdha vagere prANIone paNa vagara zrame prApta thAya che. mATe he putro! iMdriyanigraharUpa tapa karA ke jethI aMtaHkaraNa zuddha thAya ane anatakALa sudhI nitya sukha maLe. kAkA! mANasA punarlagna karavAnA kAraNamAM eka evuM kAraNa batAve che ke punarlagna nahIM karavAthI keTalIeka strIo durAcAra karI garbha hatyA kare che ane te mATe punaHgnanI jarUra che, tema kahenArAone amArUM ema kahevu che je dhaNI vidhavAomAMthI kAieka evuM pApAcaraNa karatI hoya teneja mATe tenA pratibaMdhaka upAyA ceAjavA athavA tene dharmanuM tatva samajAvavuM ke tene sArI strIenA sahavAsamAM rAkhavI ke jethI tenA mananI viSayAsakita dura thai jAya ane dharmaparAyaNa thai prahmacarya pALI prabhu bhakitamAMja pAtAnI jIMdagI gujAre ema karavuM e DahApaNa bhareluM ane pariNAme hitakArI che. paNa krAi ekAda pApAcaraNa karanArI dekhAya tethI strIone punarlagnanI chuTa ApavI e dharmathI ane nyAyathI virUddha che ane pariNAme ahitakAraka paNa che. dunIAMnI saMprajAmAM cArI, luTa, vyabhicAra, khuna, vagere gunhA nahIM thavA devA mATe ane sa prajAnuM rakSaNa karavA mATe peAlIsa rAkhavAmAM Ave che ane tevA gunhA karanArane mATe sakhata zikSA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa TharAvavAmAM AvI che te paNa AvA sudhArAnA samayamAM paNa ane sudharelA dezamAM paNa teja gunhAo thayA kare che te prasiddha che. tethI koIpaNa buddhimAna purUSa ema kaheze nahIM ke prajAmAM cerI, luTa, vagere gunhA thayA kare che mATe pilIse rAkhI tenuM kharca rAkhavuM e boTuM che. paNa ema kaheze ke haju paNa polIsamAM vadhAre kare ane gunhAne mATe sakhata zikSA karAvavI ke je zikSAnA trAsathI leke gunhA karatAM aTake ane evI ja rIte hAlamAM briTiza sarakAra paNa ucakhala gunhegArane dAbI devA mATe kAyadAvaDe sakhata zikSA karI tevA gunhA karanArAone aTakAve che. paNa gunhAo thAya che mATe temane tema karavAnI chUTa ApavI e bhUlabharele vicAra paNa sarakArane AvatA nathI te ja pramANe dharmazAstra pramANe nyAyathI strIone punarlagna karavAnI chuTa maLI zakatI nathI mATe vidhavA thayela strIone mATe sArAmAM sAre upAya eja che ke temane hiMdudharmazAstra pramANe vidhavA strIone brahmacarya pALI IzvarArAdhana karavuM ane A nitya temaja duHkhamaya saMsAra pharIthI prApta na thAya eTale janmamaraNarUpa du;kha prApta na thAya te mATe A durlabha manuSya zarIra vaDe Izvarane meLavI kRtArtha thavuM eja atyaMta hitakAraka che mATe dharmane Upadeza kare ane durAcArI ke viSayAsakta manuSyothI dura rahevuM. vidhyAsakti vadhAre evAM koIpaNa vAMcana vAMcavA nahIM, tevAM nATake paNa jovA nahIM ane jethI A saMsAranuM duHkhamaya bhAna thAya evAM ane jJAna, vairAgya ane bhakita utpanna thAya tevAM ja bhASaNe sAMbhaLavAM chatAM jeo tene nahIM svIkArIne gupta rIte paNa anAcAra karatI jaNAya tene tiraskAra kare. sArAM maMDaLamAMthI tene dura rAkhavI ane zikSA paNa karAvavI jethI tene anAcAra baMdha thaI jaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ (ra) nAnI bAra varSanI vayanI ummaramAM kanyAne paraNAvavAthI vize vidhavAo thAya che evA vicArathI 18-20 varSe kanyAonAM lagna karanArAo vidhavAonI saMkhyAmAM koIpaNa ghaTADo joI zakyA nathI kAMI paNa vadhAre joyo che. temaja je prajAmAM gharagaNuM thAya che, temAM paNa vidhavAonI saMkhyA te teTalIja che. yuropa amerIkA vagere dezamAM jyAM chuTAcheDA karavAne paNa rIvAja che te dezamAM paNa kuMvArI rahenArI ane vidhavA rahenArI strIo ghaNI che eTaluM ja nahIM paNa tevI strIone paNa prA utpanna thAya che ane te paNa ApaNuM deza karatAM ghaNuM pramANamAM thAya che ema vartamAna patra parathI jaNAvAmAM Avela che. mATe punarlagnathI durAcAra baMdha thaI jaze ane durAcAra baMdha karavA mATe punarlagna e khAsa upAya che ema mAnavuM e paNa meTI bhUla che. vaLI paraNelI strI ane paraNelA purUSo e doSathI mukata ja rahe che teo durAcAra karatA nathI ema kahevAmAM zuM AdhAra che ? kAMija nahIM. mATe kharekharI rIte pApAcaraNa aTakAvavuM hoya ane sadAcaraNa paLAvavuM hoya te dareka strI ane purUSone ane vizeSa karIne vidhavA strIone dharmanI aMdara bhakti jJAna ane vairAgyanuM zikSaNa ApavuM ane te AcaraNamAM utarAvavAne koziza karavI paNa pADa mAtra karatAM zikhavavuM nahIM. mAtra vAcikajJAnathI kAMI phaLa thavAnuM nathI ema vicArazIla dIrghadazI purUSone jaNAyA vinA raheze nahIM. vidhavA vivAha vaidika che ema TharAvavA mATe apAtA maMtrane satyArtha - ema vicArIkhavavAmAM utarAyana ane vairAgala karIne udIrgha nArthabhi jIvalokaM gatAsumetamupazeSaehi, hastagrAbhasya liyora vyunitamirabhUtha . 0 | | 20 a0 2 sU0 18 me0 8 / svAmI dayAnaMde karela artha / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ he vidhavA strI! tuM ghad tAluM A marI gaelA patinI AzA choDIne je bAkI purUSamAMthI manavA jIvatA bIjA patine 3di prApta kara ane phIrtha e vAtane vicAra ane nizcaya rAkhya ke je grAma vijo nuM vidhavAnuM punaH pANagrahaNa karavAvALA niyukta patinA saMbaMdhane mATe niga thaze to huM vanityaM A janma pAmela bALaka e niyukta pratyu: patine thaze ane je te pitAne mATe niga karaze te saMtAna tava tAre thaze. evI nirbhayavALI thaze. uparanA maMtrano kharo artha--he mRtaka purUSanI strI je te pataytamu prANarahita A tArA patinI samIpamAM zayana karyuM che. tyAMthI sarva UThIne ubhIthA ane vo mi di eTale jIvatA putrAdIkanuM je sthAna je ghara tenA sanmukha mukha karI tuM A sthAnathI Agamana kara je hetuthI phutAmartha viSa: tAruM ,pANI grahaNa karavAvALA ane garbhAdhAna karavAvALo je pati che tenA saMbaMdhathI prApta thayeluM je pura niyaM strItva tene mi manamAM vicAra karIne tuM mUtha A patinA maravA pachI potAnA maravAno nizcaya kare te hetuthI huM kahuM chuM ke tuM A sthAnathI uThI gharamAM jA. A maMtranI kahevAnI matalaba e che ke jyAre strI rUdana karatI mRtapatinI samIpamAM sutI hoya tyAre tene kahevuM ke gharamAM jaI chokaraenI rakSA kare ane A sthAnane chADa ane e ja pramANe lekamAM paNa vidhavA strIne AzvAsana ApavAmAM Ave che, paraMtu svAmi dayAnaMde ajJa purUSone khoTuM samajAvI katAraNa karyuM che. vaLI e kahyuM kupula heya ke je pitAnI vidhavA mAtAne tuM nAtare jA tema kahevA taiyAra thAya ane veda paNa evo upadeza kema kare! najakare. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) imAM tvamindramodaH suputrAM subhagAM kRNu, dazAsyAM putrAnA vaMdu pratimAtro dhi / t meM 20 6. 7 mU. 8, maiM. . svAmI yAnadIya ardha-zvara AnA Ape che ke huM vivAhita purUSa! tuM A strImAM daza satAna utpanna kara ane huM strI tu paNa A patinA bharAMse na rahe kiMtu dara vivAha bIjA karI gayAra sudhI pahoMca. AvA dhikkAravA yogya artha kApaNu buddhimAna ane prajAno hiadhi purUSa kareja nahIM paNa praznane pApAcaraNamAM preranAra maMdata purUSaja evA khATA artha kare. uparanA matre sAcA artha haiM taMdu paaizvaryayukata paramezvara A strIne zuddha putravALI Apa karI de mIH sarva purUSArthanu sevana karavAvALA jagadIzvara rava tame mAM sumAM nu A strIne saubhAgyavatI kare. ane aaN AstrImAM trA putrAnAdi daza putrane dhAraNa karo. arthAt evuM bhAgya karo ke ene daza putro thAya. ane hAAM teM dhi agiyAramA patine paNa saubhAgyavAna karo. arthAt daza putrAne ane agiyAramA patine jIvIta karI A strIne saubhAgyavatI kare. e pramANe sAyaNa bhASya pramANe kharA arthache. tene khATI rIte artha karIne svAmiyAna de prajAne khoTe raste dorI che. somaH prathamo vivide gandharvo vivida uttaraH tRtIyo' mmiSTe patiH turIyaste manuSyajAH R. me. 10 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) svAmIdayAnaMda kRta artha --have patinI sattA kare che. emAM je prathama vivAhita pati hoya che. enI sAma sattA kAraNa ke te sukumAra hAvAthI mRdu vagere guNa yukata che ane je bIjo pati hoya che te gadha sajJaka arthAta bhAgamAM abhinna ane trIje je niyeAgavALA pati hoya che. te agnisajJaka arthAta tejasvI adhika umaravALeA ane cothAthI daza panta je niyukata pati hoya che te sarve manuSya sataka kahevAya che kemake teo madhyama che. have A sthaLe prathama e vicAravAnu che ke cothAthI daza sudhI' e kayA padanA artha che ? kemake tuIyaH e patra ekavacanAMtanI sAthe samAnAdhikaraNa thavAthI manuSyajJAH e paNa ekavacanaja che. pachI bahu kevI rIte thai zake ? have utamaMtrano artha nirkatamAM kahyo che te pramANe kahIye chIe. devajAvyutpanna sUryAnAmanI sUnI bhAryo A matranA RSi che ane vivAhamAM A maMtranA viniye!ga che. tethI vivAha vakhata A maMtra bhaNavAne che. he kanye prathama saumyakumArAvasthAmAM tamane sAma nAmanA devatA prApta thayA jayAre manehara aMga pratyaMga thayAM ane madhura svara thayA tathA yatkiMcita anaMgathI citta ArliMgita thayuM tyAre te avasthAmAM vizvAvasu nAmanA gadha prApta thayA ane hamaNAM A vivAha karmomAM tArA trIna pati agni che ane vivAdga pachI manuSya tArA ceAtheA pata che. A maMtra pachInA maMtrane artha jANavAthI spaSTa jaNuAze ke svAmi dhyAna danA karela artha kevaLa asatya che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ somo dadavaMdharvAya gaMdharvo dadadagnaye / rayiJca putrAzcAdA dagnirmAmathA imAm / R0 ma0 10 nirakatamAM A maMtrano artha e che ke saumyAkhya devatA A kanyAne prathama kumArAvasthAthI jua sarvathA suMdara aMgavALI karIne vizvAvasu gaMdharvane Apate he. ane vizvAvasu gaMdharva paNa ene yauvanAdhikArathI sarvathA saMpanna karI agnine Apato have, have agni devatA paNa A vivAha karmamAM ene saMsAra yukta karI mane e strI ApatA havA, ane e agni devatA mane pula tathA dhanapaNa Ape. ahIM vicAra kare je sema nAmane pati pate jIvatA chatAM pitAnI strIne bIjA gaMdharva nAmanA patine kema Ape temaja bIje pati paNa trIjA patine kema Ape? na ja Ape. ebadho artha asaMgata ane kapita ane asatya che mATe nirUkatamAMja kahelajaartha baMne maMtra che ane teja satya che. eja maMtrArthane anusarIne yAjJavalkaya muni kahe che ke somaH zaucaM dadAvAsAM gandharvazca zubhAM giraM / pAvakaH sarvamedhyatvaM medhyA vai yoSito hytH|| soma devatA A strIone pavitratA Ape che. gadharva devatA suMdaravANI Ape che. agnidevatA sarvathA zuddhi Ape che mATe strIo pavitraja che. vaLI svAmI dayAnaMde lekene buddhipUrvaka asata mArga de che. temaNe maMtrane ekaja pAda Apyo che sAcaritra ane patiM matA jyAre saMtAnotpatti karavAmAM pati asamartha thAya tyAre pitAnI strIne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ AjJA ApavI ke he subhage tuM mArAthI anya bIjA patinI IcchA kara. ahiM cAlAka svAmie pure maMtra A nathI eja temanI caturAI che. paraMtu saMpUrNa maMtra nIce pramANe che ane tene artha tadana ulaTa ja che. maMtra:- AghAtA gacchAn uttarA yugAni yatra jAmayaH kRNvan ajAmi, upabahi bRSabhAya bAhumanyamicchasva tumane rti mattA . . 20 rU. 20 me. 20 nirakata ane durgAcAyaya bhASyamAM A maMtrano artha e che keyamarAja ane yamarAjanI bhaginInA saMvAdano A maMtra che jyAre yamIe yamane kahyuM ke " ApaNe banne maithunane mATe saMgama karIe" tyAre dharmarAja yama, e saMgamane kukarma jANIne yamIne kahevA lAgyA ke yatra jAmayaH kuNvan ajAmi tA utarA yugAni Agacchan / ahIM pA e nipAta anartha che; he bhaginI je yugamAM bhaginIo ayogya bhAtRsaMgama karaze te yuga AgaLa Avaze arthAta kaliyuganA aMtamAM evA kukarmano pracAra thaze hamaNAM te kaliyugane AraMbha paNa nathI. kemake hamaNAM sudhI prajA pitapotAnA varNAzrama dharmapara ArUDha che. tethI huM kahuM chuM ke anya je phUSama anya tpanna gya samartha purUSa tene mATe tu bAhunuM upadhAna kara, pati thavA mATe game teTalI tuM mArI prArthanA karaze te paNa e kukarmane svIkAra kadI paNa huM karIza nahIM mATe kahuchuM ke jamiTachA kuma pati ma-he subhage bhaginI matamArAthI bhinna koIpaNa yogya patinuM anveSaNa kara. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) me prabhA proSito dharmakAryArtham pratikSyo'STau naraH samAH A manu vacanathI svAmI dayAnaMde niyoga siddha karyAM che tepaNa vacanAja karI che kAraNa ke te pahelAnA vidhAyaka vRtti mArnayAH vagere vacaneAthI siddha thAyache ke svAmi yAnadai lAkeAnI vacanAja karI che. vidhAya vRtiM bhAryAyAH pravaset kAryavAnnaraH / avRttitAkarSitA hi strI praduSyet sthitimatyapi // manu a. 9 / 74 vidhAya proSite vRttiM jIvenniyamamAsthitA / proSite tvavi - dhAyaiva jIvecchilpairagarhitaiH // 75 // proSito dharmakAryArtha pratiyo'STau naraH samAH / vidyArthI SaDyazo'rthe vA kAmArtha trIMstu vaijJanuM 76 || a---kAIpaNa kAma mATe videza javuM hoyate purUSa potAnI patnInA anna, vastra mATe tajavIja karIne javuM. nahIM te zIlavALI paNa zrI kSudhAthI pIDAine vyabhicAriNI thaze. 74. bhAjanAdInA prabaMdha karI patinA videza javA pachI strIne cita che ke niyamamAM rahevu ane bheAjanAdinI vyavasthA kadAca na karI hAya to paNa sutara kAMtavA vagerenA anidya dhaMdhAkarIne jIvavuM 75. dharmArthe jo pati videza gayA hAyatA zrI ATha varSa sudhI tenI vATa jIve ane tyAra pachI jo na Ave te mAtA pitA gurUnI AjJAthI patinI pAse cAlI jAya temaja vidyA mATe athavA kIrtinAM kArya mATe paradeza gayeA hAya tA cha va ane anya kAI kArya mATe gayA hAyatA traNa varSa vAra jIve ane pachI pati pAse cAlI jAya. joke patinI pAse cAlI jAya e padanu Adhakapada A zlokamAM nathI tathApi jJAtipatnI zabdo varSAvyuvA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ (19) tirtha visara ena ItyAdi vasai vacananA anurodhathI A sthaLe paNa patinI samIpa javuM e artha kare. have juve ke svAmi dayAnaMde evo artha karyo che ke ATha varSa vATa joyA pachI strIe bIje pati karI le ane jyAre pahele pati videzathI Ave tyAre tene choDI prathamanA pati pAse javuM. A artha svAmie kayA padano karyo che ? basa svAmi emaja samajayA che ke saMskRta vidyArca mane jema samajAvazuM tema teo bhulaja karavAnA ane mArA arthane AkAzavANuM tulya samajI mArA matane ja anusaranArA che. upara pramANe svAmi dayAnaMde je je vedamaMtranA artho punarvivAhanA pramANa rUpe athavA niganA pramANa rUpe Apela che te badhA arthe pitAnA manaHkalpita asatyaja che e jaNAvavA mATe uparanAM DAM udAharaNe lakhyA che. uparanAM kahelAM sarva pramANe uparathI nizcaya thAya che ke sanAtana vaidika dharma pramANe strIone punarlagna thaI zakatuM nathI kAraNa ke lagna vakhata belAtA maMtromAM tathA lagna vidhimAM keI ThekANe strIene pharIthI lagna karavA kahela nathI ema manu bhagavAna spaSTa jaNAve che tyAre koIne ema zaMkA thAya che ke tyAre purUSone paNa eja vakhata lagna karavAM joIe tene pharIthI lagna karavAnI chuTa zA mATe hevI joIe temAM dharmazAstrakAre zuM kahe che ? e zaMkAnA samAdhAna mATe manu bhagavAna adhyAya 6. leka 35 mAM kahe che ke duni rIcA mano mokSe nivezayet / anaprAkRtya mokSaM tu sevamAno vrjtydhH|| Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ (20) dija vaNe traNa RNa (RSiANa, devaRNa, pitRNuM) nivRtta karyo pachI mekSa mArgamAM manane lagADavuM e traNa RNa nivRtta kyAM zivAya mokSa mArgane sevanAra purUSanuM adha:patana thAya che. arthAta tene me maLato nathI e vacanathI temaja zruti paNa kahe che ke jJAthamAne vai brAhmaNastribhirRNavAn jAyate brahmacaryeNa RSibhyo yajJena deveca: prayA picaH | tai. saM. 6. rU. 2.5. utpanna thatAM ja brAhmaNa traNa kaNavALo janme che ane te brahmacarya pALavAthI RSiyonA RNathI yajJa karavAthI devAnA bANathI ane prajA utpanna karavAthI pitRRNathI mukta thAya che. ane eTalA mATe putra praja utpanna karI pitR RNathI mukata thavA mATe purUSane zAstranI AjJA hovAthI jyAM sudhI putra na hoya tyAM sudhI pharI paraNavAnI gharmazAstra purUSane chUTa Ape che. paNa jeone putra prajA hevA chatAM pharIthI kevaLa viSaya vAsanA tRpta karavA lagna kare che teone mATe dharma zAstra lagna karavAnI chUTa ApatuM nathI. jene mATe ApastaMba muni kahe che ke dharmaprajAsaMpanne nAnyAM kurvItAnyatarAbhAve kAryA // dharma saMpatti eTale zrata smArta karmAnuSThAna ane prajA saMpatti eTale putravatva e be vastu eka strIvaDe siddha hoya te bIjI strI paraNavI nahIM paNa be mAMthI ekanI khAmI hoya te bIjI strI paraNavI ane e pramANe yAjJavayamuni paNa AcAra prakaraNanA vivAha prakaraNamAM DhoronAM tri tiH e vAkaya vaDe jaNAve che. e pramANe vaMzane uccheda na thavA devA mATe purUSane bIjI vakhata lagna karavAnI chuTa dharmazAstrakAroe ApI che paNa strIne bIjI vakhata lagna karavAnI chUTa ApI nathI kAraNake putravaDe purUSane ja vaMza kaheShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com cheda na thavA . che paNa strIyone che.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ (21) vAya che. paNa strIne vaMza kahevAtuM nathI teja kAraNathI pitAne vArasa putrane ja maLe che paNa strI te mAtra khorAkI pozAkInI ja hakadAra rahe che ema dharmazAstrakAre kahe che ane e ja pramANe Aje paNa nyAya maMdIramAM nyAya apAya che. ApaNA dezamAM nahIM paNa badhA dezamAM prajA pitAnI ja gaNAya che paNa mAtAnI gaNAtI nathI te te mAtra poSaka che ane tethI dareka dezamAM pita, pitAmaha vagere nAma uparaja vaMza vistAra kahevAya che paNa mAtA, mAtAmahI upara vaMza gaNAto nathI. e praNe strIone putra utpanna karavAnI AjJA zAstrakAroe ApI nathI tethI tene bIjI vakhata paraNavAnI chuTa paNa dharmathI thatI nathI ane eTalA mATe je zudra vargamAM pharIthI paraNe che tyAM paNa pharIthI lagna vidhi thatuM nathI paNa nAtarAnI rIte ghIne dave karIne paraspara meM joIne tene cuDale pahere che ane cuMdaDI oDhe che. mATe jemane kAmanI vAsanA hoya temaNe nAtaruM karavuM e ja yogya che ke je lagna vidhinA maMtromAM pharIthI maMtro bhaNavAnuM kahyuM nathI temaja kanyAnuM dAna pharIthI thaI zakatuM nathI. e pramANe kahI AvyA chIe tethIja zUdra varNamAM nAtare javAno rIvAja paDe che, ane te paNa eka jAhera vyabhicAra che. bhagavAna manu manusmRtinA adhyAya trIjAnA kaleka 174mAM kahe che ke paradAreSu jAyete dvau sutau kuMDagolako / patyau jIvati kuMDaH tti martari trAH | parastrImAM be prakAranA putra utpanna thAya che. eka "kuMDa" ane bIjo "gelaka." temAM pati jIvato hovA chatAM bIjA purUSathI utpanna thanAra putra "kuMDa" jAtine kahevAya che ane pati marI javA pachI bIjA purUSathI utpana thanAra "golaka" kahevAya che ane e bane putro adharmajanya che. te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ (22) bane savarNajanya hoya te paNa adharmajanya hovAthI anyAnna che temaja paMkitamAM besavA lAyaka nathI temaja havya kavyane nAza karanAra che. ema manubhagavAna kahe che. tethI punarjana adharmarUpa che ane tethI utpanna thanAra prajA paNa adharmarUpa che paNazuddha dharma rUpa nathI. hiMdu zivAyanI bIjI prajAnI paraNavAnI rItI judI hovAthI ne jAtImAM kadAca strIone pharIthI lagna karavAmAM doSa jAte nahIM hoya, paraMtu hiMduone te kanyAdAna vidhithI lagna thAya che tethI dAnavidhithI paraNela koIpaNa strI pharIthI lagna karI zake nahIM eja sanAtana dharmanuM rahasya che ane tethI ja Aja paryata koIpaNa kija varNanI strI pharIthI lagna nahIM karatAM vaidhavya dharma pALIne potAnI jIMdagI pUrNa kare che ane temAMja hiMdu prajAnuM kalyANa ane gaurava samAyuM che. ema sarva dharmaniSTha purUSone saddavicArathI jaNAyA vinA raheze nahI. kAraNa ke Arya maharSio ema mAne che ke sarvathA viSaya vAsanA tyAga karIne Izvara parAyaNa rahevuM eja manuSya janmanuM mukhya kartavya che. mATe pazcimanI viSayabhogekapradhAna prajAnuM anukaraNa karavuM athavA anya anArya prajAnuM anukaraNa karavuM e Arya prajAne yogya nathI ema kahIne mAre lekha samApta karuM chuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ spRsyAspRzya-viveka !! zrImaMgalAcaraNam // // zArdUlavikrIDitam // yasmAdvizvamidaM prajAtamakhilaM nityaM svayaMjyotiSaH yenaivaM nitarAM surakSitama ho hyAnaMdarUpeNa vai / yasminneva vilInatAmupagataM saJcitsvarUpe vibhau matvA taM jagadIzvaraM savinayaM lekho mayA likhyate | artha:2e nitya svayaMceAti jagadIzvaramAMthI A akhila vizva utpanna thayu che, je Ana MdasvarUpa jagadIzvaravaDe are ! A akhila . vizva A rIte sadA surakSita thai rahyuM che, je vibhu ane saccisvarUpa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) jagadIzvaramAMja A akhila vizva laya pAmI jAya che, te jagadIzvarane sASTAMga praNipatana karIne huM A lekha lakhuM chuM. spRzyApRzyavicArAya bhakSyAbhakSyasvarUpiNe / namo lagnavivekAya dharma trayavibhUSiNe // | RtikAra zrI chAgaleyamuni pote zaktinA upAsaka hovA chatAM pitAnI smRtinA uparanA maMgalAcaraNanA zlokamAM ISTadevI zrI jagadaMbAnI stuti nahiM karatAM teoe dharma bhagavAnanI ja stuti karI che. AnuM kAraNa mAtra eTaluM ja che ke dharmabhAvanA surakSita rahetAM ISTadeva pratyenI temaja viciAra ane sadAcAranI bhAvanA paNa jevIne tevI ja surakSita rahevAnI. vaLI A maMgala stavananA lekamAM temaNe e paNa bhAva ANyo che ke dharma aneka prakAranAM AbhUSaNethI alaMkRta thayela che, kiMtu dharmanAM traNa AbhUSaNe-"spRsyAspRzya vicAra", "bhakSyAbhaDhyasvarUpa" tathA "lagnaviveka"--mukhya hevAthI teonI ja A lekamAM janA karI che, arthAt "A spRzya che ke aspRzya che," e saMbaMdhI vistArapUrvaka jemAM vicAre karavAmAM AvyA che, " A zakya che ke abhakSya che" -e che svarUpa jenuM temaja "lagna saMbaMdhI jemAM vistAra pUrvaka vivecana karyuM che, evAM traNa viziSTa AbhUSaNathI sumaMDita evA he dharma ! tane namaskAra che; arthAt "pRsyAspRzya" e dharmane mahAna ane mukhya setu che, mATe tene A lekamAM prathama sthAna ApyuM che. A mukhya hetu tuTI javAthI arthAta ke aspRzyane sparza karavAthI jAti are vijAH AcArabhraSTa thayelAne vicArazakti hatI nathI. e nyAye abhakSyanuM bhakSaNa apayanuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pAna Adi aneka anAcArAmAM pravRtti thavAnIja ane AthI ''bhaThyAlakSya " te A zlokamAM dvitIya sthAna Apelu che. A rIte saMpUrNa prakAre AcArabhraSTatAthI paTelakhIla tathA gaurIlanA varSAMtara lamaThArA ApaNA alaukika " lagnavidhi " ne pariNAme avazya mahAna hAni pahoMcavAnI ane pavasAne prajAmAM varNasaMkaratAnI vRddhi thavAnI, e vAta nirvivAda che. A rIte uparanA klAkanu bhAvapravacana A pustakanA sujJa vAcakavrudasamakSa nivedana karI huM A lekha lakhavAne AraMbha kahyuM. bhAratavarSanI samasta sudRDha sanAtanadharmAbhimAnI hiMduprajA taraphathI " spRsyAspRzya ' saMbaMdhI zAstramAM praznala pramANeApUrvaka eka lekha lakhavAnI mane sUcanA thayAthI dharmanI apasevA bajAvavAnu je kArya meM hastagata karyuM che, te kArya-namaH tatyAtmasama patri[": A vizvamAM aneka prakAranI uDavAnI zakti dharAvanArAM pakSIo che. paraMtu jenI jevI zakti te zaktinA pramANamAM te pakSI AkAzamAM uDI zake che--e bhAvA anusAra mArI yathAmati temaja yathAzakti ajAvavA huM atyaMta utsAhapUrvaka prastuta thayA chuM. temAM jo kaSTapaNu prakArane doSa nayanagAcara thAya tA zrImavedavyAsajInA kathanAnusAraH-- prAzo hi jalpatAM puMsAM zrutvA vAcaH zubhAzubhAH / guNavadvAkyamAdatte haMsaH kSIramivAMbhasaH // tathA yukata vANIne zravaNa mizraNamAMthI nIranA parityAga karI kSI-nuja grahaNa kare che, tema sujJa purUSoe A lekhamAMnI doSa artha :-purUSAthI kheAlAtI guNu karIne, haMsa jema nIra ane kSIranA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ (26) yukta vANune parityAga karI guNayuktavANInuM ja grahaNa karavuM, vaLI mukhya viSaya prAraMbha kyapUrve vAcakavarga samakSa mAre spaSTa kahI devuM joIe ke pratipAdya vastunI stuti karatAM je kaMI niMdAtmaka kahevAmAM Ave te TheSabuddhi, IrSyA athavA vidhithI kahevAmAM AvyuM che, ema nahiM mAnI levA mAruM sarvane namra nivedana che kAraNa ken hi niMdA nidyaM nivituM pravartate api tu vidheya stotum // A nyAya anusAra niMdA niMdita vastunI niMdA karavA pravRttithatI nathI, kiMtu vidheya vastu-arthAt ApaNuM zuddha sanAtana vaidika dharmanuM maMDana arthAta ke stuti karavAmAM pravRtta thAya che. prathama sanAtanavaidikadharmanI vyAkhyA, tenuM lakSaNa tathA svarUpa vAcakavRMdanI sevAmAM nivedana karavAnI huM AjJA lau chuM. pUrva-- mImAMsAkAra zrI jemini munie eka sUtramAM kahyuM che ke | nonasTiyAgoLe pat artha-je vedanAM vidhivacanothI bhAgApavargasAdhanasamUhanI preraNa kare che, eja dharmane hetu hovAthI dharma kahevAya che. vaizeSika darzanakAre paNa kahyuM che ke __ yato'bhyudaniHzreyasasiddhiH sa dhrmH| artha: jenuM AcaraNa karavAthI aihika tathA pAralaukika ubhaya prakAranuM zreya saMpAdana karAya che, tenuM nAma ghamaM. dharmanI vyAkhyA karatAM vRddha parAzara muni paNa kahe che keShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ (27) dhAryate yatprabhAveNa brahmAMDeM sacarAcaram / niyamyate yatastasmAddharma ityabhidhIyate // a:-je dharmanA prabhAvathakI A sacarAcara brahmAMDa dhAraNa thai rahyu che, ane jenA prabhAvathIja te niyamamAM rahyuM che, tethI teneja dharma kahevAmAM Ave che. A smRtivacananA samarthanamAM bhagavatI zruti paNa kaheche keH-- bhISAsmAtpavate vAyurbhISodeti divAkaraH / bhISAsmAdagniriMdrazca mRtyurdhAvati paMcamaH // arthAt sU, nakSatro, graheA, tArAgaNu, caMdramA, brahmA, viSNu, maheza, iMdra, mRtyu Adi devatAgaNa, paMcamahAbhUtA tathA anya sa sthAvarajaMgamAtmaka padArthA jaganniyatAthI bhayaMtrasta anI sRSTinA AraMbhathI mAMDI adyApi paryaMta pAtapAtAnAM kAryAM, temane mAtra ekajavakhata darzAvI dIdhelI dha maryAdA pramANeja karI rahyAM che, eTale ke teoe Aja divasa sudhI te te dhamaryAdAonu leza mAtra ullaMdhana karyuM nathI. atra sthale sAthesAtha e paNa darzAvI devAnI AvazyakatA pratIta thAya che ke paramezvaranI samagra sRSTimAM manuSyavyakita eka ati svacchaMdI, vilakSaNa, niraMkuza temaja ucchva khala prANI hovAthI temanA parama kalyANane arthe temane yAgya dhamaryAdAmAM rAkhavA mATe zrutismRtI mamaivAjJe yaste ullaMghya vartate / AjJAcchedI mama dveSI na sa bhakto na vaiSNavaH // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ (28) artha-kRti ane smRti-A baMne mArI ja AjJA che, je purUSa te baMnemAM darzAvelI dharmamaryAdAonuM ullaMghana karI varte che, te purUva mArI AjJAne bhaMga karanAra che, mAre dveSI che, mAre bhakata nathI temaja te vaiSNava paNa nathI-paramAtmAnA sAkSAta kAyadA kAnunarUpa kRtio, smRtio, purANe Adi aneka sazAstronI yojanA ApaNuM parama kArUNika pavitra trikAladarzI RSimunione karavI paDI che, chatAM teo kAyadA kAnunane toDI temaja dharma modAono bhaMga karI AgaLa ane AgaLa dhacce jAya che. dharmanA lakSaNasaMbaMdhe maharSi zrImanabhagavAne lakhyuM che ke -- vedaH smRtiH sadAcAraH svasya ca priyamAtmanaH / etaccaturvidhaM prAhuH sAkSAddharmasya lakSaNam // arthaveda, smRti, sapurUSane sadAcAra ane je sadAcAra karavAthI pitAnuM mana prasanna thAya te, Ama cAra prakAranuM dharmanuM sAkSAta lakSaNa kaheluM che dhRtiH kSamA damo'steyaM zaucamidriyanigrahaH / dhIvidhA satyamakrodho dazakaM dharmalakSaNam / / artha-bRti, kSamA, dama, asteya, zAca, Idriyanigraha, vijJAna, brahmavidyA, satya ane akrodha, A daza dharmanAM lakSaNa che. gharmanA svarUpasaMbaMdhe zrImanabhagavAna lakhe che ke - vRSo hi bhagavAndharmastasya yaH kurute halam / vRSalaM taM vidurdevAstasmAddharma na lopayet // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ (29) artha sarva prakAranI kAmanAone ApavAvALe dharma sAkSAta bhagavAnanuM svarUpa che ane je purUSa dharma bhagavAnane nAza kare che. tene deve "vRSabha" nAme kahe che, mATe manuSya dharmane nAza karavA nahiM kAraNa ke dharma eva hato haMti dharmo rakSati rakSitaH // artha -dharmane je ApaNe haNIe te te ApaNane jarUra haNe che ane dharmanuM je ApaNe rakSaNa karIe to te ApaNuM rakSaNa kare che, mATe dharmane nAza nahiM thavA detAM dharmanI rakSA mATe samasta cAturvaNya hiMduprajAne kaTibaddha thavuM joIe, kAraNake zrIvizvAmitra munie karyuM che ke dharmAdvai prApyate hyarthaH kAmo mokSazca sarvadA / etasmAtkAraNAnityaM dharmAsatto bhavennaraH // artha:-dharmathIja nitya artha, kAma, ane mekSavArAjya prApta thAya che, te ja kAraNathI manuSya sadA dharmAsakta rahevuM joIe, vartamAna samaya " nA uo pa". e sUtranA miSathI bauddhamatanA pAkhaMDa ane nAstika samayano ApaNane yathArtha sAkSAtkAra karAvI rahyo che. zrImAna Adya zaMkarAcAryanA samayamAM dharmavyucchittimicchato ye'dharmasya prvrtkaaH| haMtavyAste durAtmAno devadaityA IvolbaNAH // artha jeo, dharmane yucheda karavAnI IcchA rAkhI adharmanI pravRtti kare che, teo, dethI madonmata dainI jema vadha karavA yogya che; e zrImaddavyAsajInI AjJA anusAra temaja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ (30) "zastraM dvijAtibhihya dharmo yatropahadhyate "R artha:"dharmaupara jyAM dhADa AvatI hoya tyAM die paNa zastro grahaNa karavAM "---e zrImanabhagavAnanI AjJA anusAra AcAyazrIe brAhmaNe AdidvArA zastrovaDe boddha sAdhuone tathA temanA asaMkhya anuyAyIono ziraccheda karAvI behamatane temaja anya nAstika matamatAMtarene bhAratavarSamAMthI samUla pradhvaMsa karyo hato, te pachI hAlanA duSTa, durghaTa ane dustara kaliyuganA atitrAsajanaka ane hRdayavidAraka samayamAM dharmane te nAza aTakAvI dharmarakSAmATe ame sAkSAt zastravinAnA hovA chatAM vAya jai brAhmI tenA zuddhiAH " e maharSi zrImatumahArAjanI AjJA anusAra amArI vANIrUpI zastrovaDe cAlatA dharmavidhI anAcArane vidhvaMsa karavA atra sthale ame baddhaparakara thaIe, te te asthAne gaNAze nahi. vaLI amArUe ISTa kartavya che ke dharma zAstranI daSTie prajAjananuM paramapita zemAM raheluM che, te zAstra pramANe dvArA temane darzAvI ApavuM tathA " vanAM grAhA gura" "cAturvaNya prajAnA gurU brAhmaNa che. " brAhmaNo jAyamAno hi pRthivyAmadhijAyate / IzvaraH sarvabhUtAnAM dharmakoSasya guptaye // artha-brAhmaNa dharmanA bhaMDAranI rakSA karavAmATe janmathIja pRthvIne adhipati thaIne janme che ane sarva prANIone te prabhu che. tapastapravAsRjabrahmA brAhmaNAnvedaguptaye / tRptyartha pitRdevAnAM dharma sarakSaNAya ca // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) artha -brahmAe vedanI rakSA mATe, pitR tathA devanI tRpti mATe temaja dharmanI rakSA mATe tapa karIne brAhmaNone utpanna karyA hatA. e zAstravacane anusAra ame brAhmaNe cAre varNanA gurU hovAthI temaja brAhmaNo ja dharmapI khajAnAnA saMrakSake banI A mRtyulekamAM janma dhAraNa karanArA hovAthI dharmanI rakSA nimitte tathA adharmanA praasAthe mANebhramaNarcata dharmadrohI purUSone taDIpADavA, e amAruM mukhya ane uttama rtavya samajI jIvitaparyata ame amArI A pravRtti cAluja rAkhIzuM, e viSaya A pustakanA vAcakavarga samakSa nivedana karavAnI huM enujJA lauM chuM. bhAratavAsI samagra hiMduprajAne unnatinA ucca zikhara para pahoMcADI devAne kula dAvo dharAvanArA hAlanA sudhArakamoe tathA temanA zAstrasaMskArahIna anugAmIoe varNAzramadharmocita potapotAnAM zAstravihita karmo karavAno te ati dIrghasamayathayAM parityAga karI dIdho che eTaluM ja nahi, kiMtu "aspRzyane sparza, abhakSyanuM bhakSaNa. apeyanuM pAna" Adi kavala zAstraniSiddha karmo karavA lAgI gayA che; jogI zrIyAjJavalkaye kahyuM che ke vihitasyAnanuSThAnAniditasya ca sebanAt / nigrahAcedriyANAM naraH patanamRcchati / arthazAstravihita karmo nahiM karavAthI, zAstraniSiddha karmo karavAthI tathA dine nigrahamAM nahiM rAkhavAthI manuSyone adhapAta avanati thAya che. zrI manumahArAje paNa A viSayanI puSTimAM lakhyuM che keShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 3 ) akurvanvihita karma niditaM ca samAcaran / prasannidriyArthaSu prAyazcittIyate naraH // arthazAstravihita karmo nahiM karanAra, zAstraniMdita karmo karanAra ane viSayomAM Asakti rAkhanAra purUSa pApabhAgI thAya che. zrIkRSNaparamAtmAe paNa kahyuM che ke yaH zAstravidhimutsRjya vartate kAmakArataH / na sa siddhimavApnoti na sukhaM na parAM gatim // artha-je purUSa zAstravidhine parityAga karI pitAnI IcchAnusAra varte che, arthAt zAstraniSiddha karmo kare che jevA ke aspRzyasparza ItyAdi, te purUSa siddhine, sukhane temaja utkRSTa gatine pAmate nathI. A zrIkRSNa paratmAnuM vacana sarvathA satya ja hoya to gAMdhIjI, anyadezanetAo ane temanA anuyAyIo dharmapara pAdaprakSepa karI zAstranI AjJAone bhaMga karI rahyA che, tethI temane ISTasiddhi-svarAjya prApti, sukha tathA unnati traNe kALamAM prApta thavAnAMja nathI, e vAta nirvivAda che. A rIte ApaNA paramapavitra trikAlajJa RSimunio- puNyasya pharlAmacchati puNyaM necchati mAnavAH / na pApaphalamicchati pApaM kurvati yalataH // zrIvyAsaH hAkI pikArIne dharmAcaraNarUpI puNyathI utpanna thanAra je sukha, tenAM sAdhano darzAvI gayA che, chatAM sukhanI prabaLa IcchA rAkho puNyAcaraNa nahiM karatAM du:khanAM sAdhano je adharmAcaraNarUpI pApa, tenIja manuSyo buddhipUrvakaja prati karI rahA che, te pachI manuSyone Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ (33) pariNAme sukha prApta nahi thatAM duHkhaja prApta thAya temAM kAMI zaMkA ja nathI; arthAta dharmane pAdAkrAMta karI bhAratavAsI hiMdu prajAne vanamAM paNa svarAjya, sukha, zAMti, unnati, nivRtti Adi prApta thanAraja nathI, eTaluM ja nahi, kiMtu aneka prakAranI viTaMbaNAo ane durdazA bhogavavAno ati bhayaMkara prasaMga Avaze, e vAta niHsaMzaya arthAta ke adharmIo tathA vidhamIonA hAthathI thatAM niSiddha karmonuM phala dhamaone-niraparAdhIone bhogavavuM paDaze, A viSayanI puSTimAM zrI vAlmiki rAmAyaNamAM lakhyuM che ke khalaH karoti durvRttaM nUnaM phalati sAdhuSu / dazAnano'harasItAmabhUdvaddho mahodadhiH // artha-adhamI pApAcaraNa kare che ane tenuM phaLa sAdhu purUSone bhogavavuM paDe che, rAvaNe sItAnuM haraNarUpI :durAcAra karyo ane tenuM phaLa e AvyuM ke samudrane baMdhana prApta thayuM. vaLI zrI mahAbhAratamAM paNa kahyuM che ke yatra dharmA hyadharmeNa satyaM yatrAnRtena ca / hanyate prekSamANAnAM hatAste hyeva pUrUSAH // artha-jyAM prekSakonA dekhatAM adharmathI dharmane nAza thAya che ane asatyathI satyano nAza thAya che, te prekSaka purUSa pApanA bhAgIdAra thAya che. mATe hAlamAM sarvatra prasarelA varNAzramadharmamaryAdA chinna bhinna karanAra anAcAra sAme prabala, prakaTa ane pracaMDa virodha upasthita karavAmAM svarAjya prAptinA mahAna pralebhAnarthI mauna, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ (34) avalaMbana karI besI rahenArA dharmAbhimAnI dharmAcAryo, vidvAna temaja anya sarva purUSa zAstradaSTie pApabhAgI thAya che ane te te anAcArane uttejana ApavAmAM sahAyatA karanArI vyaktio paNa zAstradaSTie pUrNa pratyavAyanA bhAgI che, e vAta niHsaMzaya che. | musalamAnI rAjya prasaMge musalamAna rAjAo taraphathI dharmabhraSTa karavA mATe thayelA anirvacanIya mahAna ane dhara atyAcAramAMthI sudevavazAt zrI nAzI javA pAmelA ApaNuM dharmacusta pUrva mAsanA mAsaparyata hiMsaka prANIonA nivAsavALA bhayaMkara nirjana araNyamAM phaLa, phula, pAMdaDAM Adi upara pitAnuM jIvana TakAvI rAkhI, tathA tApa, zIta, jalavRSTiAdi aneka Apattio sahana karI, parvatenI guphAomAM gupta rIte saMtAI rahI potAnA svadharmanuM rakSaNa karI rahyA hatA, kiMtu dharmabhraSTa thayAja na hatA, temaja vaLI teja musalamAnI rAjyanA ati trAsadAyaka prasaMgee, atyaMta cAkacakya- yukata khagnanI ati tejasvI dhArAone paNa sukomaLa puSpanI mALAo samAna potAnA kaMThamAM AnaMdapurasara Are paNa karI lai, ati dedIpyamAna ane suprajavalita agninA lALa dhagadhagatA aMgArAone paNa zItala caMdana samAna vadhAvI laI ane gaganatalasparzI parvatanA ucca zikhareparathI paDavAnuM paNa ati harSa pUrvaka svIkArI laI, je ApaNuM dharmacusta pUrvajoe mahAtmA zrIbhatRhari lakhe che tema sapadi vilayametu rAjyalakSmIpari pataMtvathavA kRpaanndhaaraaH| apaharatutarAM ziraH kRtAMto mama tu matirna manAgapaitu dharmAt // artha -rAjyalakSmI bhale satvara nAza pAme, mArA upara bhale Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 5) talavAranI dhArAo paDe, yamarAjA bhale mAruM mastaka laI jAya, paraMtu mArI buddhi dharmamAMthI lezamAtra dUra na khasa; A nyAye ApaNA pUrvajoe pitAnA asaMkhya amUlya dehanI AhUtio ApI dIdhI che, kiMtu kadApile gharmabhraSTa thayA ja nathI. evA ApaNuM dharmaniSa pUrvajonAM ApaNe zuddha saMtAnee zAstravihita dharmanI maryAdAonuM lezamAtra ullaMdhana nahi karatAM, pavitra bhAratabhUmimAM utpanna thayela hitaiSI vyakitaonA hAthathI dhamane nAza thavA devAmAM mana, vANI tathA karmathI panmAtra sahAyatA nahi ApatAM dharmano thato nAza aTakAvavA sArU satvara kaTibaddha thavuM joIe; kAraNake adharmAcaraNarUpI avinayano pracAra karanAra ane karAvanArA kSatriya rAjA mahArAjAonI temaja temanI samagra prajAnI kevI dhora dudarzA thaI che ? te saMbaMdhamAM vena, nahuSa, pikvanane putra sudAsa, sumukha ane nimiAdi rAjAonAM carita, zrImadbhAgavata tathA zrImahAbhArataAdi graMthamAMthI jarUra savistara vAMcI javA huM A pustakanA sujJa vAcakavRMdane savinaya vijJapti karUM chuM; A viSayanA samarthanamAM zrImatumahArAja lakhe che ke - veno vinaSTo'vinayAnahuSazcaiva pArthivaH / sudAH paijavanazcaiva sumukho nimireva ca // artha -vena, nahuSa, pijavanane putra sudAsa, sumukha ane nimiAdi rAjAo adharmAcaraNarUpI avinayathI pitAnI prajA sahita nAza pAmyA che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 36 ) vaLI nAmadAra brITIza sarakAranA kevaLa ajya rAjyamAM dhArmika viSayamAM koI paNa prakArano baLAtkAra tathA trAsa ApaNane nahi, hovAne lIdhe, pitapatAne dharma pALavAnI sarvane saMpUrNa svataMtratA hovA chatAM dezakAlane vyartha nimittabhUta ane kalaMkita karI ApaNe piteja buddhipUrvaka zAstrAnaSiddha AcaraNamAM praviSTa thaI adharmAcaraNa karIe chIe, e keTaluM badhuM khedajanaka che ? " viSama sudhImula:" che e nyAye svarAjyarUpI amRtanI pachavADe " aspRzyano sparza kare," e aghora anAcArarUpI dArUNa hAlAhala viSa raheluM hovAthI, jenA zarIranI zirAe zirAomAM ApaNA pUrvaja RSimunionA zuddha rakatano prabala pravAha aprati hata gatithI niraMtara vahyA kare che, temaja jemane nakhathI zikhApayata akhila zarIranA meremamAM dharmAbhimAnarUpI divya jyoti ahaniza jAjvalyamAna thaI rahyuM che, tevA custa dharmAsakta purUSone tevA prakAranuM svarAjya koI paNa kALe temaja koI paNa prakAre ISTa hoI zake nahiM, eTaluM ja nahiM kiMtu koI anya prabhAvazALI purUSa " apeyanuM pAna karAvarAvI " sAkSAta karAmalakata "mukita-svArAjya" arthAta " railokyanuM Adhipatya " apAvavA susajja thAya, to tevA anAcAra karavAthI maLanArI "mukita "ne paNa upara darzAvI gayA tevA custadharmAbhimAnI purUSo pAdaprahArathIja vadhAvI le, temAM koIpaNa prakAre zaMkA levAnuM kAraNa cheja nahiM; kAraNa ke ApaNA dharmarUpI sarvasvanuM haraNa athavA hanana thaI gayA pachI, ApaNane "mukti" paNa zA upayoganI hoI zake ? dharma rakSA mATe AvAja prakAranI sudaDha bhAvanA samasta bhAratavAsI hiMduprajAe dhAraNa karavI ane mahAtmA zrI hari lakhe che tema- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ (37) vivekabhraSTAnAM bhavati vinipAtaH zatamukhaH // artha -vivekabhraSTa purUSone hajAre prakAre nAza thAya che; e nyAye anAcAranI paraMparAthI varNAzramadharmamaryAdA chinnabhinna dazAne prApta thatAM maLanAra " svarAjya " nI svapnamAM paNa IcchA rAkhavI nahi, evI ApaNe sarva dezabaMdhuo prati mArI namra prArthanA che. zrImad vedavyAsajIe kahyuM che keaahaarnidraabhymaithunN ca sAmAnyametatpazubhirnarANAm / dharmo hi teSAmadhiko vizeSo dharmeNa hInAH pazubhiH samAnAH // artha AhAra, nidrA, bhaya ane maithuna, e pazuomAM tathA manuSyomAM samAna che, paraMtu manuSyamAM dharma adhika che ke je pazuomAM nathI, jethI dharma vinAnA manuSyo pazutulya gaNAya che. A nA bhAvArtha anusAra jema jema manuSyo dharma parityAga karatA jaze, tema tema manuSyane sarva vyavahAra, pazutulya banato jAya che ane jaze, e vAta soMze zAstrasaMmata hevAthI niHsaMzaya che ane temano punarjanma prabala pApakarmonA paripAkane lIdhe pipani athavA pazuyonimAM thaze, evAta nirvivAda che; viSNudharmottara tathA umAmahezvara saMvAdamAM lakhyuM che ke - zvapAkapulkasAdInAM kutsitAnAmacetasAm / kuleSu te'bhijAyaMte hyadharmonnatikArakAH // artha:-adharmanI unnati karanArA purUSone janma, kukarma karanArA temaja vicArabuddhi vinAnA zvapAka, cAMDAla, pulkasa Adi adhama yonimAM thAya che. AthIja keTalAkane pitAne AgAmI janma aMtyajayonimAM thavAnuM bhAvi sUcana thaI rahyuM che. vRddhazAtApa muni paNa kahe che ke - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ (38) zvasUkarakharoSTrANAM gojAvimRgapakSiNAm / cAMDAlapukasAnAM ca dharmahA yonimRcchati // artha dharmaghAtaka manuSyane janma, kutarAnI, bhUMDanI, gardabhanI, uSTranI, baLadanI, bakarAnI, gheTAnI, haraNanI, pakSInI, cAMDAlanI ane puksanI conimAM thAya che. A viSayanuM samarthana chAMdogya upaniSaddanI kRti paNa sarvAza kare che ke - tadya iha ramaNIyacaraNA abhyaashe| ha yatte ramaNIyAM yonimAporan brAbhraNayoni vA kSatriyayoni vA vaizyayoni vA / atha ya iha kapUyacaraNA abhyAzo ha yatte kapRyAM yonimAporan zvayoni vA sUkarayAni vA caMDAlayoni vA // artha-A lemAM jeo zAstravihita karmAnuSThAna kare che, teone janma uttamani-brAhmaNoni, kSatriyani athavA vaizyayonimAM thAya che ane A lekamAM jeo zAstraniSiddha AcaraNa kare che, teone janma adhama pApana-kutarAnayoni, bhuMDanani athavA cAMDAla yonimAM thAya che. zrImadda bhagavaddagItAmAM paNa lakhyuM che ke - e zu: pApona" arthAt ke ji pApanaH cunaDAbhaiA mayu che. A pramANe TIkA karatAM "panA" artha nIcayonimAM janma lenArA aMtyaja, cAMDAla, pulkasa, pusa Adi aspRzya pApI-adhama jAtio gaNAvI che. have AvI adhama pAponimAM janma dhAraNa karanAra "aMtyaja, cAMDAla" Adi sAthe ApaNe kevA prakArane vyavahAra karavo joIe, te saMbaMdhe zAstramata zuM che? tene ApaNe vicAra karIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 39) kRte tu mAnavA dharmAtretAyAM gautamAH smRtAH / dvApare zaMkhalikhitAH kalau pArAzarAH smRtAH // artha :-satyayugamAM manusmRti, tretAyugamAM gautamasmRti, dvAparayugamAM zaMkha tathA likhitasmRti, ane kaliyugamAM parAzarasmRti pramANabhUta gaNAya che; te| kaliyugamAM mukhya pramANabhUta manAnArI parAzara smutimAMja lakhyuM che keH-- yugaM yugadvayaM caiva triyugaM ca caturyugam / cAMDAlasRtikeAdakyApatitAnAmadhaH kramAt // ataH saMnidhimAtreNa sacaila snAnamAcaret / snAtvAvalokayetsUryamajJAnAtspRzate yadi // a:-patitathI cAra hAtha, rajasvalA strIthI ATha hAtha, kRtikAstrIthI bAra hAtha ane cAMDAla-atyajathI sALa hAtha dUra rahevu. uparanI cAra aspRzya vyakitaonI mAtra najadIkamAMja, sparza na thAya tema, ajANatAM eTale abuddhipUrvaka AvI javAya, teA paNa manuSye sacela snAna karavuM ane ajANatAM jo te cAra aspRzya vyaktinA pa thAya, teA sarcala snAna karI vidhipUrvaka sUryanirIkSaNa karIlevuM. spRSTvA tAmbuddhipUrva vai sacailaM jalamAvizet / paMcagavyAzanaM kRtvA zuddhayai sAMtapanaM caret // artha :-buddhipUrvaka arthAt jANIjoIne emanA sparza karIne bAhyazuddhi mATe sarcala jalamAM praveza karavA; tadana tara AbhyaMtara zuddhi mATe paMcagavya prAzana karI sAMtapana vrata karavuM. manusmRtimAM pazu lakhyuM che ke:-- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ (40) divAkIrtimudakyAM ca patitaM sUtikA tathA / zavaM tatspRSTinaM caiva spRSTvA snAnena zuddhayati // artha:-caMDALa, rajasvalA strI, patita, suvAvaDI ane zaba, ATalAne sparza karanAre tathA tene sparza karanAre snAna karavAthI zuddha thAya che. atyaMta vistAra bhayathakI atrasthale aspRzyane sparza karavAnuM spaSTa niSadha karanArAM kRtionAM, manusmRtithI AraMbhI parAzara smRtiparvatanI sarve smRtionAM, purANanAM, mahAbhArata, rAmAyaNa AdigraMthonA sarva pramANe nahiM lakhatAM eTaluM juTa lakhI darzAvuM chuM ke caMDAla Adi aspRzya vyaktione sparza thata sarva zAstro tenA prAyazcitta rUpe sacela snAnathIja zuddhi thAya che, eNu suspaSTa darzAve che. caMDAla Adi aspRzya vyaktione sparza karI bAhya tathA AtyaMtara zuddhi mATe ApaNuM trikAdazI RSImunioe je prAyazcitta karavAnuM darzavyuM che, temAM kevaLa sthUla-bhAgrabuddhivALAothI na samajAya tevuM atigUDharahasya samAeluM che ane te eke adhama pApayonimAM janma lenArA cAMDAla Adi aspRzya vyakitaone sparza Adi karavAthI temanuM pApa temanI sAthe saMyogamAM AvanAra purUSamAM rItasara cAlIne jAya che, A saMbaMdhe gargamunie kahyu che ke - saMlApasparza niHzvAsasahayAnAsanAzanAt / yAjanAdhyApanAdyaunAtpApaM saMkramate nRNAm // artha:-bhASaNathI, sparzathI, niHzvAsathI, vAhanamAM sAthe besavAthI, sAthe bhejana levAthI, yajana karAvavAthI, adhyayana karAvavAthI, ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ ni saMbaMdhathI purUSanuM thApa bIjAmAM jAya che. zrIparAzaramuni paNa A viSayanI puSaTa kare che - AsanAt zayanAdyAnAt saMbhASAta sahabhojanAt / saMkrAmaMta he pApAni tailabiMduAravAMbhasi // artha -eka Asana para besavAthI, sAthe zayana karavAthI, vAhanamAM sAthe besavAthI, bhASaNa karavAthI ane sAthe bhojana karavAthI, jalamAM jema telanuM biMdu sarvatra prasarI jAya che, tema pApa bIjAmAM praveza kare che; arthAta pApI purUSonA samAgamamAM AvatAM temanA zarIranAM malina-pApI paramANuo satvara bIjAnA zarIramAM na dekhI zakAya tevI rIte praveza kare che ane temanI buddhimAM duSTa vicAre tathA vikAre utpanna karI temanuM vartana paNa durAcArI banAvI de che. A vAta satya che ke asatya che, tenI daDha pratIti karavA mATe keIeka manuSya vyabhIcArI purUSonA samAgamamAM amuka samaya paryata rahevuM ane temanI bhASaNa Adi aneka kriyAothI te manuSyanA hRdayamAM kAmanI duSTa vAsanA avazyameva pradIpta thaze, ema tene svataH anubhavaparathIja jaNAI Avaze. uttama, madhyama ane adhama guNa saMsargathIja prApta thAya che, enA saMbaMdhamAM mahAtmA zrIbhatRharie lakhyuM che ke - saMtaptAyasi saMsthitasya payaso nAmApi na jJAyate muktAkAratayA tadeva nalinIpasthitaM rAjate / svAtyAM sAgarazuktimadhyapatitaM tanmaukikaM jAyate prAyeNAdhamamadhyamottamaguNaH saMsargato jAyate / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ (42) artha tapAvelA leDhApara paDelA jalanA biMdunuM nAma temaja nIzAna paNa rahetuM nathI, teja jalanuM biMdu je kamalanA pAMdaDA para paDayuM hoya te te motInA AkAra jevuM dIpI rahe che ane svAtI nakSatramAM je teja jalanuM biMdu chIpamAM paDyuM hoya te te biMdu metI banI jAya che, mATe uttama, madhyama ane adhama guNa saMsargathIja thAya che. ahi jema adhama tapAvelA loDhAnA sparzamAtrathIja, jalanA biMdunuM nAmanIzAna rahyuM nahi, tema adhama cAMDAlenA sparzathIje ApaNuM paNa pariNAme nAma nIzAna rahevAnuM nathI, arthAta ke varNana zramadharma naSTaprAya thaI jatAM. dharmaprANa bhAratavarSa jagatanA itihAsamAM mAtra nAmazeSa rahI jaze, kemake dharmane tilAMjali ApI je je videzI mahAna prajAoe dezannati mATe pravRtti karI che, te te prajAonuM A jagatamAM nAmanIzAna rahyuM nathI, e atyaMta vicAraNIya viSaya aitihAsika graMthethI sarvane suvidita che. maharSi zrImatumahArAja kahe che ke -- vidvadbhiH sevitaH sadbhinityamadveSarAgibhiH / hRdayenAbhyanujJAto yo dharmastaM nibodht| artha-veda tathA zAstrane jANanArA ane nitya rAgathI rahita. evA dharmaniSTha pucho je dharmane pALe che ane aMtaHkaraNathI jene kalyANanAM sAdhana tarIke svIkAra kare che, tenuM nAma dhama jANavA ane te dharma tame sAMbhaLe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ (43) A rIte zAstrajJa, rAgadveSa rahita evA ane yathAvidhi zAstramaryAdA pramANe vartana karanArA ApaNA niSpApa dharmaniSTha pUrvajo mAtra cAMDAla-aMtyajajAtine nahiM, paraMtu peAtAnI rajasvalA athavA sUtikA evI janma ApanArI mAtA ane bhiganIne paNu temaja marAzauca dazAmAM potAnI jAtane suddhAMta sRSTinA AraMbhe satyayugathIja aspRzya mAnatA AvyA che, chatAM aspRzyatA mAnavA manAvavAmAM tiraskAranI bhAvanA che, ema zAstrasaskArahIna hiMdu prajAne vyartha bhramamAM nAkhI ane aMtyajone unmatta khanAvI dai, samasta prajAjanane mAtra ni:svArthavRttithIja kevala pApakAra bhAve potapeAtAnA aihika tathA pAralaukika zreyanAM sAdhanA asAdhAraNa parizramapUrvaka zAstromAM darzAvanArA ApaNA nirdoSa ane pavitra zAstrapraNetA RSimunione setAna, pAkhaDI ane rAkSasa evA upanAmathI ziva ! ziva ! ! ziva ! ! ! vinA kAraNe hapUrvaka vadhAvI levAmAM ApaNe ApaNI kAra kRtaghnatA ane krUratA, buddhinI laghutA ane jaDatA, vicArAnI viSamatA, kSudratA, nira kuzatA ane ucchva khalatA, citavRttinI vilakSaNatA ane unmattatA, hRdayanI dulatA ane kSullakatA, mananI mUDhatA ane malinatA temaja durjanatA sIvAya khIjAM zuM darzAvI rahyA chIe ? kAraNake aMtyaja sparzathI svarAnyatA prApta thayuM nahiM ane kAlatrayamAM thavAnuM paNa nathI, kiMtu AthI dinapratidina samagra hiMdu prajAmAM viyArabhraSTatA, AcArabhraSTatA tathA dharmabhraSTatA ati vistAramAM prasaratI gai, e vAta ApaNane savane anubhavasiddha thatI jAyache, e ati mahatvanA viSayane A pustakadrArA prajAjanasamakSa have spaSTa rIte kAipaNa prakAranA saMkrAcavinA sakheda nivedana karI devAmAM mane kAipaNa rIte dveSapAtra nahiM gaNavA mArI sarvane namra prArthanA che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ (44) zrImadda bhagavaddagItAmAM lakhyuM che ke - sve sve karmaNyabhirataH saMsiddhi labhate naraH // artha:-purUSa potapotAnA karmamAM nichAvALo thaI saMsiddhine pAme che. cAMDAla yonimAM janma dhAraNa karI je te cAMDAla potapotAnAM zAstravihita karmo zuddha niSThAthI karyA kare, te te cAMDAla dehata anya janmamAM asata zani karatAM kaMIka daraje ucca evI sata draconimAM tene janma thavAthI sparza karavAne yogya banI zake che, paraMtu je te cAMDAla tenAthI ucca jAtine sparza karI tene bhraSTa banAvavA rUpa zAniSiddha AcaraNa kare, te te cAMDAla dehAMte te karatAM paNa hIna yonimAM janma le che. A viSayanA samarthanamAM vRddhaparAzaramuni lakhe che ke - amatyApyaMtyajo jAtimutkRSTAM spRzate yadi / dehaM tyaktAvilaMbena hInayoni prayAti saH // artha aMtyaja buddhipUrvaka paNa je uttama jAtine sparza kare, te maraNapachI tene janma satvara ninimAM thAya che. zrI chAgaleyamuni paNa lakhe che ke aspRzyaH khalu cAMDAlaH zreSThavarNa spRzedi / ajJAnAdapi loke'sminpretya sthAvaratAM vrajet // artha aspRzya cAMDAla A lekamAM abuddhipUrvaka paNa je ucca varNane sparza kare, te te cAMDAla maraNapathAta sthAvara nimAM janma le che. A zAstra pramANothI siddha thAya che ke aMtyajone uddhAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavA mathI rahelA dezanAyake temane uddhAra karavAne badale temanI kevala adhogati karI rahyA che. AvA prakAranI zAstrIya saddabhAvanA atyAre paNa hAlanI aniSTa uzkeraNIothI lezamAtra nahi uzkerAI gayelA temaja madonmatta nahiM banI beThelA asaMkhyAta aMtyajavargamAM pratyakSa daSTigocara thAya che. vaLI keTalAeka amArI dRSTie dhRNApAtra banelA zAstrasaMskArahina purUSa dharmane yathArtha marma jANyA vinA e zuSka tarka kare che ke aMtyaje Adi halake dhaMdho karatA hovAthI temane zAstrakAroe aspRzya gaNyA che. A temanuM kahevuM kevaLa mithyA che; kAraNa ke je malina pApI sUkSma paramANuothI temane adazya liMgadeha ghaDAya che, te malina sUkSma paramANuo tenI AsapAsanA rathalanuM vAtAvaraNa aniSTa ane azuddha banAvatuM hovAthI, te cAMDAla Adi jAtithI dUra rahevAnuM ApaNuM sUkSmadarza Simunioe lakhyuM che. kaliyugamAM aspRzya vyaktiothI amuka amuka mApanuM aMtara rAkhI cAlavAnuM zrIparAzaramunie je lakhyuM che, tenuM eka bIjuM kAraNa e che ke purUSomAM zAstravihitakane lepa thavAthI, puNya bahuja ochA aMzamAM temanAmAM hoya che, eTaluM ja nahiM kiMtu anAcAranI pravRtti adhika hevAthI, temanAmAM pA5 adhika aMzamAM hoya che, jethI aspRzya vyaktionAM malina sUkSma paramANuo temanAmAM satvara praveza karI temane saze bhraSTa banAvI de che. vaLI vizeSamAM hAlamAM plega, kolerA, InphalueMjhA Adi duSTa cepI regenAM paramANuo sthUladaSTie nahiM joI zakAya tevI rIte eka purUSamAMthI bIjA purUSamAM jAya che, te bAbatane sane varSonAM varSo thayAM pratyakSa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ anubhava thaI rahela hovAthI, te saMbaMdhI vize carcA karavAnI AvazyakatA rahetI nathI. A viSayanI puSTi ApaNe Ayuveda paNa karI rahela che prasaMgAdgAtrasaMsparzAniHzvAsAtsahabhojanAt / ekazayyAsanAcApi vastramAlyAnulepanAt // kaMDUkuSThopadaMzAzca bhUtonmAdavaNajvarAH / aupasagikarogAzca saMkrAmati narAnaram // artha -prasaMgathI, zarIra sparzathI, niHzvAsathI, sahabhAjanathI, eka zayAmAM suvAthI, eka Asane besavAthI, vastradhAraNa karavAthI, puSpamAlAthI, lepathI khasa, kuSTha, upadaMza, bhUtonmAda, vraNa ane javara Adi saMsargathI thanArA roga ekanA zarIramAMthI bIjA nA zarIramAM praveza kare che. A rIte zAstradaSTie pApa paNa sparzamAtrathIja saMkramaNa kare che, e vAta paNa ApaNe nirvivAdarIte mAnavI ja paDaze. yadyapi sanAtanadharmanuM pratipAdana karanArAM ApaNuM sarva zAstro-"aspRzyano parza karavAne suspaSTa rIte sarvAzamAM niSedha kare che," tathApi aspRzya vyaktione sparza karavA karAvavAmAM asadAgraha rAkhave, e mAtra buddhine ja bhrama che. e vAta paNa niHzaMkarIte sarvane suvijJAta che ke A nIca pravRtti ApaNuM sAmAnya lekavyavahAranI paNa sarjAze virUddha che, jethI te saMbaMdhe paNa kaMI vizeSa carcAnI AvazyakatA nathI. yogI zrIyAjJavalkaye paNa kahyuM che ke - . asvArya lokapidiSTa dharyamapyAcarena tu // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) atha dharmAcaraNa paNa je kadaSTie niMdApAtra heya, te te karavuM nahiM, kAraNake te uttama gatine ApatuM nathI. te pachI adharmA caraNa te sarvAza lekavyavahAra virUddha heI, karavAnuM zenuMja heya? nItizAstramAM paNa kahyuM che ke yadyapi zuddhaM lokaviruddhaM mA karaNIya mA caraNIyam // artha: zuddha kArya paNa je te lekavarUddha hoya, te te karavuM nahi temaja AcaravuM nahi. vaLI atra sthale eka mahatvanI bAbata darzAva vAnI AjJA lauM chuM ke kAzIkSetramAM eka divase zrImAna Adya zaMkara dAcArya AnDika karma karavAnI icchAthI potAnA ziSyo sahita gaMgA nadIpara jatA hatA tevAmAM - seo'tyaja pathi nirIkSya catubhirbhASaNaiH zvabhiranudratamArAt / gaccha dUramiti taM nijagAda pratyuvAca ca sa zaMkaramenam / artha-mArgamAM zrIzaMkarAcArye cAra bhayAnaka kutarAothI gherAelA cAMDAlane joIne temaNe spaSTa kahyuM ke "are cAMDAla, dUrajA." bIzaMkarAcArya jevA addata mArganA pravartaka temaja brahmajJAnI purUSe paNa lokasaMgrahamevApi saMpazyankartumarhasi / artha-lokasaMgrahane vicArIne paNa te karma karavAneja yogya che temaja yadyadAcarata zreSThastattadevetaro janaH // artha:-zreSTha purUSa je je karmane kare che, te te karmaja bIjAM mANasa kare che;-e nyAye arthAt ke avya ajJAnI purUSone-"aMtyaje aspRzya che" evo daSTAMta besADavA mATe upara pramANe cAMDAlane dUra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4 ) khasavAnuM kahyuM hatuM. vaLI dharmazAstranI dRSTie jotAM-'aspRzyanA sparzakaravA," e mahAna adha svarAjyaprAptinA mArgamAM aneka prakAranAM vidhna upasthita karanAra hAvAthI kevala tiraskAraneja pAtrache. Upara darzAvI gayA te pramANe zAstrapramANA, zAstrAnukUla yukti temaja lAkavyavahAra- A traNe bAbate aspRzyane sparza karAvanArI durAgrahIpravRttinI kevala virUddha hovAthI, A pravRttine nIca kahevAmAM AvIche. vaLI A pravRtti nIca che, e khAkhata ApaNe padmapurANanA zlokathI siddha karIzuM: vrajatyadhaH prayAtyuccairnaraH svaireva ceSTitaiH / adhaH kUpasya khanakaH UrdhvaM prAsAdakArakaH // atha H-manuSya potapAtAnIja ceSTAethI nIce jAyache athavAtA uMce jAyache, kuvAnA khAdanAra tenAMja kAryAthI nIce jatA jAyache ane mahelanA caNunAra tenAMja kAryAthI uMce jatA jAyache. AnA bhAva evA che ke uttamAttama prakAranA Adarzo che jenA, evA ApaNA paramapavitra trikAlajJa RSimunionAM jevAM ApaNAM ciratA ApaNe banAvavA pravRtti karatA hoie, te ApaNI pravRtti uttamaja che, ema sa kAI kahI zake; paraMtu nIca pApayeAnimAM janma lenArA aMtyajone bheTI aMtyaja banavA banAvavAnI ApaNI pravRtti hovAthI te pravRtti pUrNAMze nIcana che, e vAta sa krAi vinA vilaMbe strIkArI le tema che. vastusthiti upara pramANe suspaSTa rIte vidhamAna hovA chatAM, nirakSaro tA temane zAstrajJAna nahiM nhAvAthI aneka prakAranI kutsita Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ zaMkAo uThAve temAM kAMI Azcarya nathI; kidhu viparItabhAvane prApta thayelA sAkSare, dezanetAone abhiprAyane vyartha temaja asatya anumodana ApavA tathA temanI prasannatA prApta karavA mATe tastata:zApramANe khoLI kADhI siddha karavA lAgI gayA che ke hAlanA dezakAlAnusAra je je vyavahAra tathA anAcAronI pravRtti cAlI rahI che, te saMbaMdhe ApaNuM zAstrakAre prathamathI ja lakhI gayA che, mATe te sAme prativAda upasthita karavo, e koIpaNa prakAre ucita nathI. keTalAka sAkSare nIcenA lekanuM pramANa ApI siddha kare che ke hAlanA dezakAlamAM aspRzyano sparza karavAnI je pravRtti cAlI rahI che. temAM koIpaNa prakArano bAdha nathI - tIrthe vivAhe yAtrAyAM saMgrAme dezaviplave / nagaragrAmadAhe ca spRSTAspRSTirna vidyate // atriH artha tIrthamAM, vivAhamAM, yAtrAmAM, saMgrAmamAM, dezaviplavamAM, tathA nagara athavA gAmanA dAhaprasaMge spRsyAspRzya doSa manAtA nathI. potapotAnI svataMtra ane svacchaMdI kalpanA pramANe hAlamAM "dezavilpava" che ema Apaddharma mAnI laI upara leka pramANa tarIke zodhI kADhI lakhI devAmAM Avyo che, paraMtu dezaviplava"no artha- "zatruo taraphathI dezasaMhAra mATe dezapara thatuM AkramaNahaTale"--ema che ane AvA bhISaNa prasaMge sarva manuSyo pitapotAnA prANatrANamATe satvara potAnA dezamAMthI bhAgI nAsI jatAM aspRzya jAtio sAthe ajANe sparza thaI javAno saMbhava che, te tevA ApatrasaMge aspRyasparzadeSa manAto nathI; kiMtu AvA AtmasaMgee paNa aspRzya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 5 ) vyaktione je sAkSAta buddhipUrvaka sparza thaI jAya te sparza doSa manAya che. upara darzAvyA pramANe hAlamAM "dezaviplava nahiM hovA chatAM smRtipramANa ApI janasamAjamAM bhrama utpanna kare, e kaI rIte yukta gaNAya nahiM. AvA aniSTa vicArene sarvatra pracAra karIdevAthI hAlamAM koIpaNa prakArane ApatkAla nahiM hovA chatAM asaMkhya manuSya vinAkAraNa buddhipUrvaka aspRzya vyaktiono sparza karavA lAgI gayA che ane tajjanya prAyazcittanA bhaktA zAstra pramANe ApanArA piteja che. upara darzAvI gayA te pramANe vartamAna sthiti e zAstrokta rItithI Apaddharma cheja nahiM, e vAta svataHsiddha che. vaLI koIeka sAkSare aMgirAsmRtinuM pramANa ApI ema siddha karyuM che ke aspRzya vyaktione sparza thatAM AcamanathI ja zuddhi thaI jAya che. te pachI divAkIrtimudakayAM ca patitaM satikA tathA / zavasaMsparzane caiva spRSTvA snAnena zuddhayati // agirAH artha -cAMDAla, rajasvalA, patita, sUtikA tathA zabane sparza karIne snAnathI zuddhi thAya che. A rIte ekaja aMgirA RSinAM pramANuvacanamAM "valle bhAvAtadoSa" AvI jAya che, mATe cAMDAla Adi aspRzya vyakitaone sparza karI kevala AcamanathI ja zuddhi. thatI nathI, paraMtu snAnathIja zuddhi thAya che, e vAta nirvivAda che. atrasthale e paNa darzAvavuM paDe che ke nAmadAra brITIza sarakAra taraphathI dharmaviSayamAM ApaNane koIpaNa prakArano trAsa nahi hovAthI IgrejI rAjya musalamAnI rAjya karatAM hajAra dara je sAruM ane nirbhaya che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ ema sarva koI svIkArI leze. AgagADImAM hAlamAM vaTALa manAto nathI ityAdi aniSTa vicAra prasarAvI manuSyane bhraSTa banAvavAnI niMdApAtra pravRttio cAlI rahI che. AgagADImAM besI indriyone nigrahamAM nahi rAkhatAM durvyasanane AdhIna thaI IrAnI heTelonI cA vigere apeyanuM pAna temaja abhakSyanuM bhakSaNa ApaNe poteja buddhipUrvaka karI laIe ane tene miyA Aropa-"hAlamAM aMgrejI rAjya eja merI Apatti che," ema lakhI kADhI hAlanA dezakAla upara mukIe, enA karatAM bIjuM zokakAraka zuM hoI zake? A pustakanA sujJa vAcakavRMdane e paNa jaNAvavAnI AjJA lau chuM ke hAlamAM paNa evA asaMkhya snAtaka-AcArani purUSo vidyamAna che ke jeo TrenamAM jalapAna suddhAMta karatA nathI to pachI anya peya ane khAdya padArthonuM te kahevuM ja zuM??? vaLI vartamAna sthiti e mahAna ApatkAlane prasaMga che, ema svataH mAnI laI abhakSyabhakSaNa AdinI puSTimAM ke eka sAkSara nIcenAM manusmRtinA pramANe ApI lakhe che ke -- zvamAMsamicchamArto'ttuM dharmAdharmavicakSaNaH / prANAnAM parirakSArtha vAmadevo na liptavAn // artha -dharmane tathA adharmane jANanArA vAmadevaSi sudhAthI pIDAvA lAgyA tyAre teNe prANanI rakSA karavA mATe kutarAnuM mAMsa khAvAnI IcchA karI hatI, paraMtu tene pApa lAgyuM na hatuM. kSudhArtazcAtumabhyAgAdvizvAmitraH zvajAvanIm caMDAlahastAdAdAya dharmAdharmavicakSaNaH // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 12 ) artha -dharma tathA adharmane jANavAmAM kuzaLa evA vizvAmitra jyAre sudhAthI pIDAvA lAgyA, tyAre te cAMDALanA hAthamAMthI kutarAnI jaMghA chInavI laI khAvAne taiyAra thayA hatA. te A saMbaMdhe lakhavAnuM ke - anuSThitaM tu yadaivaimunibhiryadanuSThitam / nAnuSTheyaM manuSyaistaduktaM karma samAcaret // baudhAyanaH artha -devoe AcareluM temaja RSimunioe AcareluM manukhee karavuM nahi; kiMtu teoe je kahyuM hoya te karavuM; kAraNa ke ugratapazcaraNanA prabhAvathI te te ApaprasaMgoe thaI gayela pApanuM nivAraNa karavAnuM adbhuta sAmartha te devAmAM tathA RSimuniomAM hatuM ane anya manuSyomAM lezamAtra te zakti nahiM hevAthI manuSyoe traSimunionA AcaraNanuM anukaraNa karavuM nahiM. vaLI prANatkramaNa thavAno prasaMga prApta thatAM ItastataH anna prApta karI laI jIvanadhAraNa karI rAkhavAthI RSimunio pitAnuM Atmazreya temaja janasamAjanuM paNa ahika tathA pAralaukika kalyANa karatA; kiMtu sAmAnya manuSyanuM jIvana uparokta rIte TakI rahevAthI pote AcArabhraSTa banatAM anya anekane paNuM"AcArabhraSTa banAve che, jethI sAmAnya manuSya ApatkAlamAM paNa AcArano parityAga karaja nahiM. kAraNa ke dharmAcaraNamAM ApatkAla e manuSyavRttinI praghAna ane mukhya kasoTI hovAthI uttama purUSe ApatkAlamAM paNa prANa&maNuparyata dharmabhAva nAne lezamAtra zithila thavA devI nahi, A viSayanI puSTimAM eka samartha subhASitakAra lakhe che ke - " gharSa pRSTaM punarapi punazcaMdanaM cAlgaMdham Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com 1 2 3
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ (53) chinnaM chinnaM punarapi punaH svAdu caivekSukAMDam / dagdhaM dagdhaM punarapi punaH kAMcanaM kAMtavarNam na prANAMte prakRtivikRtirjAyate ceAttamAnAm // artha :-caMdanane punaH puna: dhasavAthI te vizeSa sugadha ApatuM jAyache, zeraDIne puna: puna: chedAyI te ravAdiSTa banatI jAyache ane suvarNane punaH punaH agnimAM nAkhavAthI tene va ati suMdara banatA jAyache, AthI siddha thAyache ke uttama vastuone vAravAra ApatkAla prApta thayA chatAM temanI prakRti te te Apatkasa gAe maraNapayaMta paNa kadApi vikRtine prApta thatI nathI, eTaluMja nahiM kiMtu pUrvanI prakRta dazA karatAM uttarAttara ati utkRSTa sthiti dhAraNa karatI jAyache. ** . vaLI duzadazahajAra manuSyeAnI medinI vacce sanAtanadharmanAM jAhera bhASaNa ApanAra koIeka sAkSare tAH-- - karAravidena padAraviMdaM mukhAraviMde vinivezayaMtam // : aH-hastakamalavaDe mukhamalamAM caraNakamalane dAkhala karatA,"- A bAlamukuMdanA svarUpanA bhAvane sUcavanArA zlokane (zrAdyane stha mulamAlId-pasmAtmAnuM mukha je brAhmaNa te) brAhmaNanA tathA (vAM zuddo ajJAyata-paramAtmAnA pAdarUSa jezudra bhaMgI) te bhaMgIne yeAga athavA ekatA sUcavavA` jAhera- sabhAmAM dhaTAvI daI zAstrapramANAnA arthAnA anAM karI janasamUhamAM nRthAzrama utpanna karI dIdhAche. vaLI gAMdhIjIne brAhmaNApratye paripUrNa tiraskAra tathA avamAnabuddhi hAvAthI temaja atyaja-DheDAe temane prANathIpaNu adhikapriya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ (48) hAvAthI, "eka vaiSNava bhakta aMtyaja (te) eka nAstika brAhmaNu karatAM zreSTha che," ema zrImad bhAgavatapurANanA nIcenA zleAkanuM pramANa ApI eka sAkSara siddha kareche keH viprAdviSaDguNayutAda vaMdanAbhapAdAraviMdadvimukhAcchvapacaM variSTham / manye tadarpitamaneovacanehitArthaprANaM punAti sakulaM na tu bhUrimAnaH // artha :--bhale brAhmaNa jAtanA ane vaLI temAM upara kahelA(dhana, uttamakuLamAM janma, rUpa, tapa, patipaNuM. iMddhinI nipuNutA, kAMti, pratApa, baLa, udyama, buddhi ane aSTAMgayeAga) khAraguNAthI saMpanna hAya, tApaNu je bhagavAnanA caraNAraviMchI vimukha hoya, tenA karatAM je cAMDALa jAtane chatAM paNa potAnA mana, vacana, kama', dhana ane prANane bhagavAnamAM arpaNa karI rahyo hAya, tene zreSTha mAnuMchuM; make eve cAMDALa saghaLA kuLane pavitra kareche ane dhaNA gavALA brAhmaNa tA peAtAne paNa pavitra karI zakatA nathI. bhaktinuM gaurava ane mAhAtmya darzAvanAra A vacana bhaktazirAmaNa zrIpralhAda zrInRsiMhabhagavAnane pracaMDa kApa zAMta karavA sArU khalela che, jene zAstrakAro avAda vAkya mAneche, jethI te kAipaNa sthAne pramANabhUta gaNI zakAyaja nahiM. je aspRzya aMtyaja jAtine Aja spRzya mAnavA manAvavAnA keTalAeka dezanetA bhagIratha prayatna karI rahyAche, te bhAratavarSoMnI samasta aMtyajajAtimAMthI eka paNa aMtyaja vyakti upara darzAvela guNuvALA atyajanI gaNanAmAM AvI zakaze kharI ? uparanuM zlokapramANu ApanAra sAkSarasamakSa A prana mukatAM tenA pratyuttara suspaSTa rIte nakAramAMja Avaze, e vAta niHsazaya che; tema chatAM aMtyaja . Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) sparza saMbadhe janasamAjane vRthA bhramamAM nAkhavA je te pramANe lakhI nAkhavAmAM te te sAkSaronI Izvarane tyAM keTalI badhI javAbadArI rahe che? tenuM temane jJAna ja rahetuM nathI, e paNa atyaMta khedanI vAta che. zrImad bhAgavatapurANanA kartA zrIvedavyAsajI poteja brAhmaNonI zreSThatA ane mahatA mATe lakhe che ke - nanvasya brAhmaNA rAjakRSNasya jagadAtmanaH / punaMtaH pAdarajasA trilokI daivataM mahat // artha: he rAjana! geleksane pitAnA pAdarajathI pavitra karanArA brAhmaNo, vizvanA AtmArUpa A zrIkRSNa paramAtmAnuM kharekhara mahAna daivata che. mATe brAhmaNa Astika heya athavA nAstika hoya to paNa zrIkRSNanuM parama daivata hevAthI dvAtiza-deDha karatAM sarvathA tathA sarvadA zreija che. vaLI eka sAkSara te dezakAlAnusAra AcAvidhione tu pramANe badalAtA pizAkanI peThe badalavAne ApaNane sabaMdha ApI rahyA che, paNa "chI parAH tAH" | kaliyugamAM parAzarasmRtimAM darzAvelA AyArenuM paripAlana karavuM. evI spaSTa ApyA che, kAraNa ke dezakAlAnusAra ja parAzaramunie te smRtimAM AcAranuM nirUpaNa karyuM che, jethI te te AcArane badalavAne adhikAra keIne heI zake ja nahiM. chatAM dezakAlAnusAra AcAravidhione ApaNe svade badalatA rahIzuM, te bhaviSyamAM sarvatra AcArabhraSTatA prasaratAM prasaratAM eka prasaMga evo Avaze ke jyAre bhAratavarSanA ghaNAkharA bhAgomAM mapAna, mAMsaShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 16 ) bhakSaNa, vyabhicAra Ada dhAra anAcArAnA pracAra thaze, tyAre manusmRtinA pramANathI evuM paNa siddha karI ApanA.1 sAkSarA dezakAlAnusAra nIkaLI Avaze ke: na mAMsabhakSaNe doSo na maye na ca maithune // a:-mAMsa bhakSaNu karavAmAM, madyapAnakaravAmAM ane vyabhicAra karavAmAM pApa nathI. kAeka sAkSara dezanetA brAhmaNa ane bhagInI ekatA siddha karavAmAM nimnalikhita zrImadbhagavaddagItAnA zlAkanu pramANa Ape che ke: vidyAvinayasaMpanne brAhmaNe gavi hastini / zuni caiva zvapAke ca paMDitAH samadarzinaH // artha :-vidyAvALA tathA vinayavALA brAhmaNamAM, gAyamAM, hAthImAM tathA kutarAmAM ane kutarAne rAMdhI jamanAra cAMDAlamAM paDitAnAni samadarzanavALAja hoya che; athAt ke brahmajJAnI sarvatra sama eTale mane jovAvALA svabhAvanAja hoya che. A paDitA pazu ''samazinaH" hAya che, paraMtu "samavartana:" hAtA nathI. vaLI "paMDita" kAne kahevA, tenu lakSaNa zrImaddabhagavaddagItAmAMja ApeluM cheH yasya sarve sabhAraMbhAH kAmasaMkalpavarjitAH / zAnAgnidagdhakarmANaM tamAhuH paMDitaM budhAH // a:- jenAM sarva karmAM icchAthI tathA saMkalpathI rahita che tathA jenAM karma jJAnarUpI agnithI khaLI gayAM che, tene tatvajJapurUSo pati : Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 57) kaheche; ane teja ''paDatA" "samadarzina:" hoi zakeche, anya nahi. brAhmaNa ane bhagInI ektA mAnanArA purUSo paikI ekapaNa purUSa upara darzAvela "paMDita"nA lakSaNanI kArTimAM AvI zakaze kharA ? A prazna paNa sahaja upasthita thatAM tene pratyuttara ApaNane nakAramAMja maLaze, e vAta ni:zaMka che. upara darzAvela zlokanA pramANathI brAhmaNa ane bhagInI ekatA siddha karanAra " paMDita " arthAt " brahmadarzI purUSa-samajodrAmAMcanaH // "jene mATInuM Dhe, patthara ane sAnu e sarve samAna che"-evA rU. 12500000) eka karoDa ane pacIsa lAkha rUpaiyA ekaThA karavA tanateADa mahenata kare kharA ? arthAt ke tevA 'paMDita" kAlayamAM AvI kutsita pravRtti kareja nahiM. mATe je purUSa "samadarzI" arthAt ke "brahmajJAnI" hAyache, tene mATeja uparane bleAka ghaTI zakeche. ,, atrasthale dezakAlasaMbaMdhe yatkiMcit nirUpaNa karavAnI mane pUrNa AvazyaktA pratIta thAyache. jema eka madyapAna karanAranuM mastiSka cakravat paribhramaNa karatuM hAine, tene sRSTinI sarva vastu paribhramaNa karatI hAya ema bhAseche, tat je kaI parivartana thayuMche, te manuSyAnI mAnasikavRtti duSTa vicArAthI, duSTa AcArAthI tathA duSTa sayAgAthI atyaMta kaluSita thaI javAne lIdhe te vRttiomAMja parivartana thayuMche, jene laine manuSyA dezakAla upara parivartananA vRthA AreApa mukI rahyAche. ApaNA trikAladarzI RSimuniee manuSyAnI vRttiepara saMpUrNa lakSa ApIneja yugenuM nirmANa karyuM che. maharSi zrImanumahArAje kahyu che keHkRtN tretAyugaM caiva dvAparaM kalireva ca / rAjJo vRtAni sarvANi rAjA hi yugamucyate // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ (42) artha :-satyayuga, tretAyuga, dvApara ane kaliyuga, A sarve yuge rAjAnI vRtti (vartana) upara AdhAra rAkheche; kAraNake rAjAja sArAnarasA samayanu kAraNa che. kaliH prasupto bhavati sa jAgradvAparaM yugam / karmasvabhyudyatastretA vicaraMstu kRtaM yugam // artha:-rAjA jyAre ALasa, ajJAna ane uMdhamAM peAtAnuM rAjya calAve tyAre kaliyuga jANavA, jyAre sAvadhAna thaIne rAjya calAve tyAre dvAparayuga jANavA, jyAre pAtAnAM kAryomATe tatpara thAya tyAre tretAyuga jANavA ane jyAre zAstrAnusAra karmo karavA mAMDe tyAre satyayuga jANavA. zrImahAbhAratamAM paNa suspaSTa lakhyuM che keH---- kAlo vA kAraNaM rAjJo rAjA vA kAlakAraNam / iti te saMzayo mAbhUdrAjA kAlasya kAraNam // aC:--kAla e rAjAnu kAraNa che ke rAjA e kAlanu kAraNa che, ema tane zaMkA thAe nahiM, kAraNa ke rAjA eja kAlanu kAraNa che. aitareya brAhmaNamAM IMdre zunaHzeSane A pramANeja upadeza karyoche. zrIvAlmiki rAmAyaNamAM paNa lakhyuM che ke--cavA rAjJA tathA prajJA || jevA rAjA tevIja prajA. uparanAM prabala pramANuvacaneAparathI siddha thAyache ke dezakAlane sArA athavA narasA banAvavAmAM rAjAthI mAMDIne ApaNe sarve pAteja mukhya kAraNabhUta thaIe chIe. eka subhASitakAra lakhe che ke: vidyayA vinayAvAptiH sA cedavinayAvahA / kiM kurmaH kaM prati brUmo garadAyAM svamAtari Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ (59) artha:-vidyAthI vinayanI prApti thAya che, tathApi te vidyA avinaya ApanArI thAya pachI je pitAnI mAtA putrane jhera ApavA tatpara thAya, te zuM karIe ? ane te hakIkta kenI pAse jaI kahIe ? AvI dazA AjakAla ApaNA sAkSara baMdhuonI thaI rahI che, mATe mehananI mahaka-mAraka muralInA madhuramaMtrapara manahara temaja akAMDatAMDava karI rahelA ApaNuM sAkSara baMdhuone ekaja pagabhara TakI rahela "dharma"ne pUrNa mAtrAe ekI sAthe TakAvI rAkhavA mATe ja mama bhedI vacana dvArA sAvadhAna temaja jAgarUka karavA sArU mAre atra sthale keIeka subhASitakAranA spaSTa zabdomAM lakhavuM paDe che ke - sAkSarA viparItAzcedrAkSasA eva kevalam / saraso viparItazcetsarasatvaM na muMcAte // artha:-"sAkSarA" A zabdane ulaTI rIte bolIe to te zabda "rAkSasA:" emaja bolAya che athavA to bIjo artha-"sAkSara je viparIta thAya che teo rAkSaseja bane che," arthAta ke temanI vidvattAne durUpayoga karatAM--"vidhavAvivAhamaMDana" " nigapratipAdana" "avatAravAdakhaMDana." "aspRzyasparza pratipAdana." "mUrtipUjanasamUlebUlana" Adi zAstra virUddha viSayo siddha karavA tatpara banI jAya che, arthAta dharmanA rakSaka banavAne badale dharmanA bhakSakaja banI jAya che, ane "sarasa" e zabda je viparIta thAya athavA te ulaTI rIte belAya te te "sarasa"nuM "sarasa"ja banI rahe che, te jyAM joIe tyAM dharmavirUddha vicAra temaja AcArarUpI pracaMDa dAvAnala sarvatra prakaTI rahela che, tevA hadayavidAraka dArUNa saMyogomAM ame amArA sAkSara baMdhuone, dharmaShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara kaThera kuThAranA prahAre nahi nAkhatAM, "sarasa" rUpe banI rahevA savinaya namra vijJapti karIe chIe. adhama, vidharmI tathA paradharmIo taraphathI thaI rahelA amArA sanAtanavaidikadharmauparanAM bhayaMkara AkramaNuprasaMgee jyAM ame amArA dezanetAo Adi taraphathI dharmarakSaNanimitte saMpUrNa sahAyatAnI prabala IcchA rAkhIe, tyAM ekalA dezanetAoja nahiM kiMtu nagaranetAo, grAmanetAo samAjanetAo, jJAtinetAo, kuTuMbanetAo Adi jananAyake dharmavimukha temaja dharmabhraSTa banIbesI amArA sanAtanadharmanuM hanana karavA pUrNa parizrama laI rahyA che, te pachI sasyAni svayamatti cedvasumatI mAtA sutaM hati cet velAmaMbunidhivilaMghayati cedbhami dahetpAvakaH / AkAzaM janamastake pati cedannaM viSaM cedbhavet anyAyaM kurute yadi kSitipatiH kastaM nirAdhuM kssmH|| artha-pRthvI piteja je anna khAvA lAgI jAya, mAtA piteja je pitAnA putrane mArI nAkhe, samudra je maryAdA mukade, agni piteja je bhUmine bALavA lAgI jAya, AkAza je manuSyane mastakapara paDe, anna teija viSa banI jAya, rAjA piteja je anyAya karavA lAgI jAya, te tene aTakAvavA keNu samartha che? A rIte eka samartha subhASitakAra lakhe che tema hAlanA AvA atyaMta trAsajanaka prasaMgee amAre sAkSAta caturdazabrahmAMDanA nAyaka ane nimAyaka-evA zrI jagadIzvara sIvAya anya kenuM zaraNu ane Azraya levo ? temaja yadA yadA hi dhamasya glAnirbhavati bhArata / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 6 ) abhyutthAnamadharmasya tadAtmAnaM sRjAmyaham // paritrANAya sAdhUnAM vinAzAya ca duSkRtAm / dharmasaMsthApanArthAya saMbhavAmi yuge yuge // artha:- he bhArata! nizcaya jyAre jyAre dharmanI hAni thAya che ane adharmanI vRddhi thAya che, tyAre tyAre huM zarIrane utpanna karuM chuM arthAt avatAra lauM chuM. sapurUSonuM sArI rIte rakSaNa karavA mATe tathA pApIone nAza karavA mATe ane dharmanuM sthApana karavA mATe huM yugayugane viSe avatAra dhAraNa karUMchuM" gADha suSa tamAM zayana karI gayelA sAkSAta zaikyanA adhipati zrIkRSNa paramAtmAne atyaMta ucca A nAdathI jAgarUka ane sAvadhAna karI mahAbhAratanI saMgrAmabhUmi upara upara pramANe karelI paraMtu kevala vismRta thaI gayelI satya ane acala pratijJAne satvara yathArtha rIte parama sArthaka karAvavA zrI jagadIzvara sIvAya anya konI pAse vidIrNa ane vya thata hRdaye ati dInatA pUrvaka amAre namra abhyarthanA karavI ??? kAraNa ke A vizvamAM mahAna AkrozapUrvaka kaheluM-bhAratavAsI hiMdu prajA mATenuM paramakalyANakAraka amAruM rUdana - UrdhvavAhaviromyeSa na ca kazcicchaNoti me| dharmAdarthazca kAmazca sa kimartha na sevyate // artha-A huM uMcA hAtha karIne pokAra karuM chuM, paNa mAruM keAI sAMbhaLatuM nathI, ke "dharma thakI artha ane kAma meLavAya che, te pachI te dharmanuM zAmATe sevana karAtuM nathI" ? e zrImaddavedavyAsa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 3 ) lakheche tema hara ! hara !! mahAdeva ! ! ! kAi zravaNupathapara letuMja nathI. mATe patanAM tAH samudhrUthAH // "parama uMcAie paheAMcela vastune jarUra adhaHpAta thavAneAja," e nyAye ApaNe adhAtinI pUrNa parAkASTAe pahoMcI vaLyA pahelAM ja zuddhipara AvI jaie te vadhAre sArUM, nihatA pachI jamo mavitavyatAyAH // bhAvInu khala apAraja hoyache; arthAt ke bhaviSyamAM ApaNA upara aneka prakAranI Apattie AvavAnI hovAthI ApaNI sadguddhi kayAMthI ja thAya ? A viSayanA samanamAM eka subhASitakAra lakhe che keH-- - paulastyaH kathamanyadAraharaNe deoSaM na vijJAtavAn rAmeNApi kathaM na hemahariNasyAsaMbhavA lakSitaH / akSaizvApi yudhiSThireNa sahasA prApto hyanarthaH katham pratyAsannavipattimUDhamanasAM prAyo matiH kSIyate // na bhUtapUrvo na ca kena dRSTo hemnaH kuraMgo na kadApi vArtA | tathApi tRSNA raghunaMdanasya vinAzakAle viparItabuddhiH // - e artha: saMpUrNa vedajJAtA, laMkAdhipati, rAjA rAvaNane parastrInu haraNu karavAthI aniSTa pariNAmaja Ave, e vAtanuM jJAna kema thayuM na hatuM ? ayAdhyAdhipati, dazarathanaMdana, izvarAvatAradhA, mahArAjAdhirAja, zrIrAma yadrajIne suvarNanA mRgane sadA asaMbhavaja che, vAtanuM jJAna kema thayuM na hatuM ? temaja ajAtazatru, dharAja, yudhi SThirane ghata ramavAthI satvara mahAn anaja thAyache, e vAtanu jJAna kema thayuM na hatuM ? uparanA dRSTAMtAparathI e nizcaya thAya che ke pAseja AvI pahoMcela vipattione lIdhe manuSyAnI cittavRtti mUDha banI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ jatAM prAyaH teonI buddhi kSINa thaI jAya che." "suvarNamRga pUrve thaye paNa nathI, keIe je paNa nathI temaja te viSenI kayAMI vArtA paNa nathI, chatAM zrI rAmacaMdrajInI suvarNamRganI prAptinI IcchA thatAM aneka prakAranI Apattio AvI paDI, mATe vinAzane samaya AvavAno thAya, tyAre buddhi viparItagAmIja bane che" teja pramANe adharmamAM dharmabhAvanA rAkhI tadanusAra vartana karI karAvI svarAjyaprApti Adi mATe itaratata: daDadhAma karI rahelA hAlanA ApaNa netAonA saMbaMdhamAM banyuM che. jethI hAlamAM sarvatra cAlI rahelI sAhasika, niraMkuza, upUMkhala, adhArmika, niMdya temaja kutsata pravRttione satvara aTakAvI devA ApaNA netAone sarvazaktimAna prabhu sanmati samapaNa kare, evI paramAtmA pAse mArI namra prArthanA che. gAMdhIjIe keTalIeka jAhera sabhAomAM gurUparaMparAprApya zAstrasaMskArahIna temanA anuyAyIosameta prajAjanane vyartha bhramamAM nAkhavA aspRzyatAnivAraNamATe kaMIpaNa jAtanA pramANa ane AdhAra vinAnA keTalAeka kevala mana kalpita je ugAre kADhayA che, tenA pUrNAze parihAranimitte te bhramane saze dUra karavA atrasthaLe yatkiMcita rAkhavAnI saMpUrNa AvazyakatA mane pratIta thAya che. gAMdhIjI kahe che ke - "ApaNane bhaMgI vigerene na aDakavAnI Teva paDI che, vaLI tene dharmanuM rUpa apAyuM che, eTale have teone aDakavAnI IcchA thatI nathI, tethI game te prakAre ApaNe AdatanuM samarthana karavAnuM ApaNane game che" A saMbaMdhe lakhavAnuM ke bhaMgIne na aDakavAnI Teva paDI javAnuM kAraNa gAMdhIjIe jaNAvyuM nathI. vaLI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ tene dharmanuM rUpa paNa AjakAla apAyuM nathI. e Teva paDavAnuM kAraNa hajAro varSa pUrve jemane satyanI ane ahiMsAnI pratiSThA thaI hatI, temanA racelA dharmagraMthanAM vacana uparanI daDha zraddhAne laIne te Teva paDI che ane te TevanuM samarthana karavuM, e koI paNa rIte niMgha nathI, paraMtu dharmazAstronAM vacanane anAdara karI bhaMgIne sparza karavA karAvavA mATe durAgrahapUrvaka upadeza kare, eto avazyameva niMdanIya che. bhaMgIne sparza kare, te adharma che, ema upadeza karanAra ane tene dharmanuM rUpa ApanAra paNa teja kArUNyanidhi, satyapriya ane ahiMsA priya maharSieja che. gAMdhIjI kahe che ke - "mArI alpamati pramANe te bhaMgIne je mela caDhe che, te mela zArIrika che ane te mela turata dUra karI zakAya che, paNa jeone asatya, pAkhaMDa ityAdine mela caDhe che, te e sUkSma hoya che ke tene kahADaja muzkela paDe che, ItyAdi." A saMbaMdhe lakhavAnuM ke A viSayane nirNaya karavAmAM gAMdhIjI potAnI matine alpa mAne che, te yathArtha ja che; kAraNake A viSayanuM talasparzI jJAna meLavavAmAM trikAlajJa RSimunionI apAra temaja agAdha buddhija kAma karI zake che. aMtyajaAdinA maMlina dhaMdhAne aMge aMtyajene zAstrakAroe aspRzya gaNyA nathI, paraMtu janmajanmAMtarenAM ghora pApAcaraNane lIdhe teone nIca pAyonimAM janma thavAthI temane aspRzya gaNyA che, jethI - snApito'pi bahuzo nadIjalaigardabhaH kimu hayo bhavetvacit // . A nyAye, jema gaMgA Adi nadInA pavitra jalathI gadheDAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 65 ) bahubahuvAra snAna karAvavAmAM Ave to paNa te gadheDe ghaDo thate ja nathI, tema aMtyaja Adi aspRzya jati bahu bahu snAna karavAthI paNa sparza karavAne yogya thatI ja nathI. temaja vaLI asatya ane pAkhaMDarUpa pApAcaraNa karanArAne zAstrakAroe kAIpaNa sthale aspRzya gaNyA nathI. zasparza tathA zastrakriyA Adi malina kArya karI rahyA pachI DAkaTaramAM kevaLa zArIrika AgaMtuka malinatA Avela hovAthI te mala snAnathI dura thaI zake che, tethI zAstrakAroe aMtyajonI mAphaka temane aspRzya gaNyA nathI. gAMdhIjI kahe che ke -"bhaMgInI malinatA te hADa nathI ghAlatI" te A saMbaMdhe lakhavAnuM ke prabaLa pApapujanAja paripAkane lIdhe atizraddha-cAMDAla yonimAM janma thavAthI malina pApI paramANuothI cAMDAla Adi aspRzya jAtine deha ghaDAela che, jethI cAMDAla AdinI malinatA tenA zarIranA rasa, rUdhira, mAMsa, asthi Adi saptadhAtuomAM otaprota thaI gaela hovAthI, te malinatA anekAneka vakhata snAna karavAthI paNa nIkaLI zakatI nathI, jene pariNAme te cAMDAla maraNaparyaMta aspRzyaja rahe che. paraMtu cAMDAlayonimAM janma dhAraNa karI je te pitapitAnAM zAstravihita karmo zuddha niSThAthI karyA kare, te te cAMDAla hota anya janmamAM asata zani karatAM kaMIka daraje ucca evI zadronimAM tene janma thavAthI sparza karavAne yogya banI zake che. gAMdhIjI kahe che ke -"bhagIno dhadho AkhA jagatane upakAraka che" eTaluMja nahiM paraMtu amArI te evI dRDha mAnyatA che ke zAstradaSTie samagra cAturvaNya prajAne pitapitAne zAstravihita paMthe eja rIte AkhA jagatane upakAraka che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAMdhIjI kahe che ke -"aspRzyatAnA pApathI ApaNe sAmrAjyanA aspRzya bhaMgI banyA chIe eTaluM ja nahiM paNa te pApane aMge ApaNe reganA bhogI banyA chIe." A saMbaMdhe lakhavAnuM ke briTi za sarakAra sAme virodha, satyAgraha ane asahakArane jhaMDo uThAvavAthI te briTiza sarakAra ApaNI tarapha tiraskAra ane avamAnanI daSTie jue che, nahiM ke aspRzyatArUpa dharma, jene gAMdhIjIe kalpI lIdhela pAvavI na vaLI aravana saMra, apevanuM pAna, mahatvanuM bhavaNa Adi aneka ghora anAcArane lIdhe daivanI pUrNa avakRpA thatAM jala, anna, pavana, vanaspati, auSadhiAdi padArtho atyaMta vikRta thaI javAthI ApaNe regonA bhogI banyA chIe; nahiM ke aspRzyatArUpa sadAyAra, jene gAMdhIjIe mAnI lIdhela pApathI ! ! gAMdhIjI kahe che ke -"huM hiMdu zAstrone mAnanAre chuM. hiMdudharmane abhimAnI chuM." A saMbaMdhe lakhavAnuM ke jema dharmAdharmane nirNaya karavAmAM musalamAna kurAnane ane khristIo bAIbalane sarvAzamAM pramANu mAne che temaja hiMduzAstrone mAnanAra tathA hiMdudharmanuM abhimAna dharAvanAra gAMdhIjIe tathA anya koIpaNa vyaktie hiMdudharmagraMthe-"smRti" Adine dharma tathA adharmanA nirNAyaka pramANa mAnavAMja ghaTe che. A viSayanA samarthanamAM manusaMhitAnA TIkAkAra zrImeghAtithi kahe che ke - dharmakSA na lAvaH rAaasa . artha -dharmarUpI padArtha laukika pramANethI jANavAmAM Avato nathI, paraMtu eka zAstrathIja jANavAmAM Ave che, temaja mAnavadharma zAstranA TIkAkAra kullukabhaTTa paNa lakhe che ke - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) pramANAMtarA'sannikRSTasya svargApavargAdisAdhanasya dharmasya zAstraka gamyatvAt // a:-sva tathA apava AdinA sAdhanarUpa dharma krApaNa pramANAthI siddha thaI zakateAja nathI, mAtra eka zAstrapramANathIja siddha thai zakeche. vastusthiti A pramANe hovA chatAM gAMdhIjI peAtAnI buddhinA prabhAvathI tathA kevala kutarkovaDe dharmazAstrAnuM asahya apamAna karI rahyAche; kAraNa ke te sa dha zAstromAM cAMDAlaspazanA sathA spaSTa niSedha hovA chatAM gAMdhIjI cAMDAlasparzIne durAgrahapUrNAMka upadeze che. vaLI teo "aspRzyatA"ne "setAnIyata" kaheche, jethI anya zabdomAM kahIe te aspRzyatAnA upadeza karanAra dharmazAstronA praNetA-bhagavAnazrIvedavyAsa, mahAtmAzrImanumahArAja, yogIzvara brahmaniSTha zrIyAjhavalkya prabhuti mahiSa "zayatAna" hatA, evA Azaya spaSTa rIte pratIta thAyache, te e saMbadhe lakhavAnuM ke RtaMbharAprajJAsamAdhimAM zrutie tathA smRtinuM jemane kAipaNa prakAranI bhrAMti vinAnuM yathA jJAna prApta thayela che, te kAnidhi, satyapriya tathA ahiMsApriya RSimunione vAraMvAra "zayatAna" kahevA, e dezanetA mATe kAi paNa rIte yAgya gaNAyaja nahiM. tethI atra sthale pArAvAra khedapUrNAMka vinA sAce lakhavuM paDe che ke "aspRzyane sparza karavAmAM bAdha nathI"-e peAtAnA kevala asatya Agraha-durAgraha siddha karavA mATe paramAtmAnI sAkSAt AnA rUpa zruti temaja smRtinI AjJAnuM ullaMdhana karI-pati vittoSataH rAtriM tailapi Itam // "jene kamaLA thayA hoya te caMdra jevA dhoLA zaMkhane paNa pILAja dekheche;" e nyAye teo 'zayatAnIyata"nA mithyA ArApa khIjAomAM mukI rahyAche, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ (68) gAMdhIjI kahe che ke-"keTalAka vaiSNava mAne che ke huM te varNa zramadharmane lepa karI rahyo chuM" te e saMbaMdhe lakhavAnuM ke e vAta pUrNAze satya che, kAraNa ke "pRsyAspRzya" e dharmanA mahAna ane mukhya setune bhaMga thavAthI AcArabhraSTa thayelAne vicArabuddhi nahi hovAne lIdhe pariNAme krame krame aspRzya sAthe jalavyavahAra, bhejanavyavahAra temaja lagnavyavahAra paNa zarU thatAM varNAzramadharmane sarvAzamAM lepa thaI jatAM bhAratavarSanI adhogatija thavAnI, e vAta niHsaMzaya che; jethI gAMdhIjI varNAzramadharmane samUla pradhvaMsa karavA pUrNamAtrAe parizrama laI rahyA che, ema sarva sujJa purUSa sahaja svIkArI lezeja. gAMdhIjI kahe che ke "rajasvalAmAM rahelI bahenane aDI jaIe te tene ApaNe pApa nathI mAnatA paNa ApaNe tene aDI jaIe te zArIrika zaucanA niyamane bhaMga thaye jANe ApaNe nAhI nAMkhI svaccha thaI laIe chIe." e saMbaMdhe lakhavAnuM ke je zAstra pramANathI rajasvalA benano sparza karavAmAM zaucana bhaMga thayo manAya che ane tajanya pApa paNa manAya che, teja zAstra pramANuthI cAMDAlane sparza karavAmAM zaucanA niyamane bhaMga thayo manAya che ane tajajanya pApa paNa manAya che. jema rajasvalA azuci che, tema cAMDAla paNa azuci che, jethI zAstranI AjJAnusAra jema rajasvalA strIne sparza karI snAna karavAmAM Ave che, temaja cAMDAlane sparza karI snAna karavuM ja joIe. gAMdhIjI zrImaddabhagavaddagItA, zrImadda bhAgavata Adi graMthe paikI kayA kayA grathane dharmAdharmanA nirNayamAM pramANabhUta mAne che, te hakIkta gAMdhIjI je amane jarUra darzAvavA parizrama leze te gAMdhIjIne mAnya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ (69), koIpaNu graMthamAMthI huM temane darzAvI ApavA taiyAra chuM ke cAMDAla Adi aspRzya che ane tene sparza karavAmAM pApa paNa che. gAMdhIjI kahe che ke "ApaNe aMtyajone tiraskAra karI jagatanA tiraskArane pAtra banyA chIe." A saMbaMdhe lakhavAnuM ke dharmazAstranI AjJAnusAra ApaNe aMtyajone aspRzya mAnIe chIe, jethI temAM tiraskAranI bhAvanAne lezamAtra avakAza raheto nathI; kAraNa ke eja rIte ApaNI rajasvalA mAtA cAravA bhagatI A dine paNa aspRzya mAnIe chIe, jethI gAMdhIjInA maMtavya pramANe tema karavAthI ApaNe ApaNI rajasvalA mAtA athavA bhaginI pratye tiraskAranI bhAvanA rAkhIe chIe, ema koIpaNa kahI zake nahiM. kiMtu maulAnA mahamada allIe jema eka dharmaniSTha adhama musalamAna karatAM svadharmathI calAyamAna thayela gAMdhIjIne halakA gaNyA che, te ja rIte hAlamAM ApaNe hiMdu prajA svarAjyaprApti AdinA mahAna pralebhanathI svadharmabhraSTa thayela hovAthI jagatanI daSTie tiraskArane pAtra banyA chIe ane hajIpaNa vizeSa banatA jaIzuM, e vAta sarva kaI sahaja svIkArI le tevI che. gAMdhIjI kahe che ke "aspRzyatAne buddhi prahaNa karI zakatI nathI." A saMbaMdhe lakhavAnuM ke A temanuM kathana akSaraza: sarvAzamAM satya che; kAraNa ke "aspRzyatA" e dhArmika ati sUkSma viSaya hevAthI je dharma, viSayamAM trikAlajJa RSimunionI buddhi paNa mahAna kaSTa karIne praveza karI zakI che, te pachI dharma jevA gahana ane gUDha viSayamAM gAMdhIjInI buddhi te kayAMthIja praveza karI zake? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ (90) gAMdhIjI kahe che ke -"aspRzyatA ahiMsAne virodhI dharma che" A sabaMdhe lakhavAnuM ke aspRzyatA eje ahiMsAno virodhI dharma hata, te je trikAladarza RSimunioe pitAnuM samagra jIvana ahimAmaya rItithI vyatIta karyuM che, te maharSio kadApi kAle aspRzyane sparza karavAne spaSTa niSedha karataja nahiM; vaLI gAMdhIjIe musalamAna sAthe temaja aMtyaja sAthe bhojana vyavahAra zarU karI, je hiMdudharmanuM apamAna karyuM che, te "hiMdudharmane huM abhimAnI chuM ane hiMduzAstrone huM mAnanAre chuM, " ema kahI dharmAdharmane nirNaya karavA kaTibaddha thAya temaja je RSimunioe vega, samAdhi, ugratapazcaryA Adi aneka prakAranAM dArUNa parizrama tathA ghera kaSTo kevaLa niHsvArthavRttithI ja veDI lekakalyANane arthe dharmazAstromAM brAhmaNa, kSatriya, vaizya, zuddha tathA atizuka-cAMDAla AdinA uddhAra mATe potapotAnI jAtivihita karmAnukAnadvArA asaMkhya upAye darzAvyA che, te karUNAsAgara hiMdudharmazAstronA praNetAo RSimunione zayatAna kahI adharmane dharma manAve, enAthI bIjuM khedamUlaka, Azcaryajanaka, marmavedhaka temaja hRdayabhedaka zuM hoI zake ? gAMdhIjI ne janma eka custa vaiSNavakuTuMbamAM hovA chatAM teoe + mAMsabhakSaNa tathA 4 IMDAnuM sevana karyuM che, tethI temanA samagra vaiSNavakuTuMbane e eka bhAremAM bhAre apakIrti tathA lAMchana lAgyuM che, e vAta saheje sau koI svIkArI le temAM kAMI vismaya nathI. AthI gAMdhIjIne zrIkRsiMha metA AdinI upamA ApanAra tathA mahAtmA-e upanAma ApanAra purUSo saMpUrNa + AtmakathAnuM praka. 40 AtmakathAnuM pRSTha. 94 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) rIte pApanA bhAgI bane che, ame atra sthaLe huM vinAsakece spaSTa lakhI darzAvuM chuM. gAMdhIjI kahe che ke:-"varNAzramadharmamAM uccanIca bhAvanAne avakAza nathI" te e saMbaMdhe lakhavAnuM ke rAjAprajApitAputra pati patnI, mAtAduhitA, sevyasevaka, pUjyapUjaka, upAsyaupAsaka AdinA parasparano svAbhAvika uccanIca bhera teja bAhya kSatriya karatAM, kSatriya vaizya karatAM, vaizya zadra karatAM ane zudra atizudra arthAta cAMDAla Adi karatAM ucca hevAthI A paNa uccanIca bheda pitApitAnAM sata athavA asata karmonusAra daivathIja nirmANa thayela che, jene koIpaNa manuSya vyakita te zuM paNa brahmAdi deva paNa anyathA karavA samartha nathI ane A uccanIca bheda sRSTinA AdikAlathI te pralaya parvata rahevAne ja gAMdhIjI kahe che ke "hiMduo paNa je potAnA udAtta ane ujjavala dharmane A aspRzyabhAvanAnA kalaMkathI choDavI na letAM Amane Ama kalaMkita rAkhaze te teo kadipaNa svataMtratAne lAyaka gaNAze nahiM;" te saMbaMdhe lakhavAnuM ke bhAratavarSano samasta dharmAbhimAnI prajA AvA adhamaprakArathI prApta thanArI svataMtratAnI traNa kAlamAM paNa IcchA kare nahi, eTaluM ja nahi paraMtu A rIte maLanAra sAkSAt vaikuMThapada kivA mokSapadanI paNa traNe kAlamAM IcchA kare nahiM. vaLI aspRzyatAnivAraNa mATe ati DahApaNu bharelI eka moTI saMgIna dalIlathI zAstronAM nAme gAMdhIjI pote hAkI pokArIne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 2 ). kahe che ke -"brAhmaNa ane bhaMgI vacce bheda na hoya, baMnene AtmA che, baMnene pAMca ikiya che, baMnene AhAra nidrAdi sAmAnya che;" te e saMbaMdhe lakhavAnuM ke eja rIte ame gAMdhIjIne prazna puchIe chIe ke:-"mAtA ane paraNelI strIne paNa AtmA, Idriye AdisamAna che, chatAM pitAnI mAtA ane potAnI paraNelI strI baMne ekaja che, ema kema kahI zakAya ? ame te emaja mAnIe chIe ke buddhivinAno manuSya paNa ema nahiMja kahIzake. - svAmI dayAnaMda tathA enabIsAMTa Adi vyakitaoe aMtyaddhAra mATe aneka prakAranI kupravRttio karI bhoLI hiMduprajAnA hRdayamAM kusaMskAre nAkhyA hatA ane te kusaMskArenI gAMdhIjI taraphathI pUrNAze yogya poSaNa maLyuM eTaluM ja nahiM paNa teo aMtyajoddhAra mATenA tIvra javalanapUrvaka aMtyajayonimAM janma levA tatpara thaIgayA arthAta ke aMtyajene pRzya gaNI satvara uccasthAne mukI devA taiyAra thayA che, ke je kArya karavAne sAkSAt zrI jagadIzvara paNa pote kevala karmaphaladAtAja hovAthI asamartha che. anAcAraparAyaNa janasamudAyane A anAcAra paNa teja hevAthI teoe dhArAsabhAne bahiSkAra, raMTIyA pravRtti, khAdI pracAra, videzI vastrone bALI nAMkhavA, adAlate, skule tathA kelejene parityAga ityAdi gAMdhIjInAM kevala kalpita maMtavyone svIkAra nahiM karatAM gAMdhIjInA aMtyajasparzanI vAta satvara hastagata karI lIdhI eTaluMja nahiM kiMtu hAlamAM teja atyajasparzanA duSTa vAtAvaraNe aMtyajone pavitra hiMdu maMdiramAM ghusADavA tathA aMtyajasparzathI jalAzayo apavitra banAvavA AdinuM ati bhayaMkara unmAdanuM svarUpa dhAraNa karyuM che, jene pariNAme hiMdujanasamAjamAM paraspara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 73) vaimanasya, virodha videpa zarutA, kalaha, kaleza, azAMti temaja mahAna lobha Adine pracAra thatAM thatAM mAhomAMhene dArUNa yuddhaprasaMge rUdhiranI nadIo vahevAne ati trAsadAyaka bhISaNa prasaMga jarUra prAta thaze, e ati mahatvanA mananIya niSayapara, aMtyajasparzathI naSTa bhraSTa thaI gaI che buddhi jeonI, evA gAMdhIjI, mAlavIyAjI prabhUti dezanetAonuM khAsa dhyAna kheMcavAnI huM prabala IcchA rAkhuM chuM. aspRzyatAnI bhAvanA hiMdazAstromAM otaprota thaI rahelI che. e hakIkta gAMdhIjIne mAnya evA koIpaNa hiMduzAstramAMthI siddha karI ApavA meM gAMdhIjIne "gujarAtI samAcAra patramAM traNavAra jAhera AhvAna ApyuM hatuM, paraMtu temanA taraphathI pratyuttara nahiM maLatAM caturtha AvhAna bhAvanagara mukAme nIce pramANe ApyuM hatuM - | OM tataparamArane namaH | to dharmaratato gayaH gAMdhIjIprati caturtha AvahAna. gAMdhIjI: zrI sanAtanadharmasaMrakSaka "gujarAtI" patranA tA. 26-6-21nA, tA. 6-11-21 nA temaja tA. 28-12-24 nA aMkomAM pRsyAspRzya saMbaMdhe tamArI prati mArA taraphathI apAyela prathama, dvitIya temaja tRtIya AvhAnone pratyuttara tamArI taraphathI mane maLela nahiM hovAthI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ virahamAM ane (74) bhAratavarSa, brahmadeza, AphrikA Adi anya sthaLee nivAsa karanAra sanAtanIo taraphathI mArApara spasyAspRzya saMbaMdhe kaMI lekha lakhavA aneka patro AvatAM tA. 6-6-ra3, tA. 13-6-23, tA. 20-6-23 tathA tA. ra7-6-23 nA " gujarAtI " patranA aMkomAM pRthaRSiA e nAme eka lekha kAzImAM maLelI "hiMdumahAsabhA nA TharAva virUddha tA. 25--12--1923 nA "gujarAtI" patranA aMkamAM viSiSanAvalina e nAme eka lekha, tA. 15-3-24 nA sAMja vartamAnanA aMkamAM aspRzyatAnivAraNa mATe tamArA kalpita matavyo virUddha tA. 11-5-1924 nA " gujarAtI " patranA aMkamAM sahayatA pI e nAme lekha e rIte anya aneka vartamAnapatromAM temaja mAsika patromAM aspRzyatAsiddhi mATe aneka lekho izvarapreraNa thatAM paramAtmakRpAthI meM yathAmati lakhyA che jenA khaMDana athavA prativAdarUpe koIpaNa lekha adyApiparyata keAI sAkSara temaja nirakSara taraphathI prasiddhimAM Avela nathI ane ethI ja amArA sanAtana vaidikadharmane sarvAzamAM vijaya che ane pariNAme tamAre parAjaya che, ema amene suspaSTa sUcana thAya che, kAraNake AjarIte buddha, cArvAka AdinA aneka nAstika matamatAMtare samUlabhUlana dazAne prApta thayA che. sAMprata samayamAM tame kAThIyAvADa rAjakIya pariSa6nA kAryaprasaMge bhAvanagara AvyA che. A prasaMga zAstracarcAmATe ati uttama ane anukUla che. AthI tamArI prati caturtha AhAna sakAraNa mukavAnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com nAme che. mananA
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ (75) paripUrNa AvazyaktA ane pratIta thAya che ke A nagara dharmadhuraMdhara rAjA mahArAjAonI eka pavitra bhUmi hovAthI, A nagaramAM Astika bhUdevonI saMkhyA adhika hovAthI temaja AcArazIla vaiSNavonI saMkhyA paNa adhika hovAthI pR ccharaya saMbaMdhe tamone temaja tamArA anuyAyIone thayela vyAha tathA bhrama dUra karavA mATe sanAtanadharmAbhimAnI samagra prajAnI eka jAhera sabhA IzvarapreraNAthI atra sthale bharavA mATe daDha vicAra che. kAraNake tA. 12-6-1921 nA kAkIAvADa TAImsanA aMkamAMnA tamArA ja zabdo huM tamArI sanmukha mukuM chuM ke-" ApaNe aMtyajane na aDavuM evuM dharmamAM dhusADI dIdhuM che. huM ene hiMdu dharma na kahI zakuM paNa A pAkhaMDa dharma rAkSasI dharma che ema mAnuM chuM. amArI bhagavaddagItAo ane bIjAM dhama pustake amane Avo dharma kayAMya paNa zIkhavatAM nathI, tamane huM AvA rAkSasI dharmamAMthI vegaLA rahevA vinaMti karuM chu." vaLI "zI AzA e" e mathALAvALA 'navajIvana'nA aMkamAM tameM lakhyuM che ke - hiMdudharmamAM aspRzyatA nathI, je dharmamAM aspRzyatA hoya te dharma nathI paNa adharma che. " A pramANe " hiMdudharmamAM aspRzyatA nathI " tathA "ApaNe aMtyajane na aDavu evuM dharmamAM ghusADI dIdhuM che," evuM kevala haDahaDatuM asatya prakaTa karI temaja dharma tathA adharmanI kapila kalpita vyAkhyAo ghaDI kADhI aMdhaparaMparAnyAye temaja matAnugatinyAye cAlanArI guruparaMparAprApyazAstrasaMskArahIne bhaLI hIMdaprajAne tame vyartha bhramapAzamAM nAkhI rahyA che, vaLI "meM dharmanAM zAstro joyAM che" ema paNa tameM lakhe che, te tame kayAM mAM dharmazAstro joyAM che te paNa lakhI darzAvaze. jethI jAhera sabhAmAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 76 ) zruti, smRti, purANa, mahAbhArata, rAmAyaNa, zrImadbhAgavata Adi tamane mAnya evA koIpaNa zAstragraMthamAMthI ja aspRzyatA " huM tamone siddha karI ApIza temaja dharmazAstranAM asaMkhya pramANethI, zAstrAnukUla aneka yukitaprayukitaothI temaja lekavyavahArathI "aspRzyane sparza karavo e savazamAM niSiddha ane nindrita che eTaluM ja nahi kintu svarAjyaprAptinA mArgamAM paNa mahAna vinarUpa che, jethI aspRzyane sparza karavAmAM pApa tathA anartha che, e ati mahatvane viSaya paNa huM tamArI tathA samasta sabhAsamakSa tamArA mananA saMtopUrvaka IzvaranA anugrahavazAta nirvivAdarIte siddha karI ApIza. AvI zAstravirUddha aneka adhArmika pravRttio vaDe paramAtmasvarUpa dharmabhagavAnanI katala calAvI bhAratavAsI prajAnI to zAstradRSTie adhogati tathA durdarzA karI rahyA che. A viSayane samarthanamAM te tamArI dRSTie rAkSasa, pAkhaMDI temaja zayatAna karelA amArA parama pavitra trikAladazI RSimunionAM ja vacane amAre pramANa tarIke lakhavAM rahe che-zrImad vedavyAsa lakhe che ke - aprAmANyaM ca vedAnAM zAstrANAM cAbhilaMghanam / avyavasthA ca sarvatra tadvainAzanamAtmanaH // vadone pramANutarIke nahiM mAnavA, zAstramaryAdAonuM ullaMghana karavuM ane sarva sthAne koIpaNa prakAranI vyavasthA na hevI A sarve potAnA nAzanAM kAraNe che. zrIvasimuni paNa lakhe che ke - aprAmANyaM ca vedAnAmArSANAM caiva kutsanam / avyavasthA ca sarvatra patannAzanamAtmanaH // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 77 ) vedonuM apramANapaE, RSimuniprokata vacaneAnI niMdA ane sasthAne avyavasthA A sarve peAtAnAM nAzanAM kAraNeA che. vartamAna duSTa, dudhaTa tathA dustara samayamAM janasamAjanI sthiti uparanAM RSimuniprokata pramANavacaneAnA ApaNane yathA sAkSAtkAra karAvI rahI che jethI bhAratavAsI hiMdu prajAne upara darzAvela zAstravacanAnusAra thatA nAza aTakAvavA mATe uparokta AzvAnane tamA atyaMta hapUrvaka vinA vilae svIkArI lai tene ceAgya likhita pratyuttara dina ekamAM satvara Apaze| evI AzA che, kAraNa ke A rIte dharmanI hAnI ane krame krame adharmInI vRddhi thatAM prajAne bahu bahu dArUNa du:kha sahana karavuM paDeche. manumahArAje spaSTa lakhyuM che keH dharma eva hato haMti dharmo rakSati rakSitaH / tasmAddharmo na haMtavyo mAno dharmo hato'vadhIt // dhane jo ApaNe haNIe te te khacIta ApaNane haNe che ane dharmanuM jo ApaNe rakSaNa karIe te te ApaNuM rakSaNa kare che mATe haNelA dharmAM amArA nAza na kare, ema jANIne dhane! nArA karavA nahiM. nAdharmavarita loke sadyaH phalati gaurikha / zanairAvartamAnastu karturmUlAni kRntati // bhUmimAM vAvelu bIja jevI rIte tatkAla phaLa ApatuM nathI tevI rIte A jagatamAM adhama paNa te karatAMnI sAtheja phaLa ApatA nathI kiMtu jema khIja dhIre dhIre aMkurarUpa thaIne phAle che ane pachI phaLa Apeche tema adha paNa dhIre dhIre vRddhi pAmIne adhama karanAranAM mULane kApI nAMkhe che. zrImavedavyAsa lakhe che keH-- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ (78) mAdharmaH khaDgamudyamya ziraH kRtati kasyacit / adharmabalametAvadviparItArthadarzanam // adharma taravAra ugAmIne keAinuM mastaka kApate nathI, adharmanuM evuM baLa che ke adharmAcaraNa karavAthI sarvatra viparItArtha ja dRSTigocara thAya che. daSTAnta tarIke tamArA tathA tamArAja anuyAyI dezanetAonA abhiprAyomAM paraspara mahAna matabheda, hIMdu musalamAnanuM ekya sAdhatAM lAkha hIMduone musalamAnonA hAthathI saMhAra tathA devamaMdirone nAza, adharma mArgathI cAlIza lAkha aMtyajone svapakSamAM laI mitrarUpa banAthatAM covIsa karoDa custa sanAtanIonuM virUddha pakSamAM khaDA thaI jaI kaTTA zatrurUpa banavuM, videzI kApaDane bahiSkAra karI sarvatra khAdI pracAranA prayAsamAM te baMne prakAranI kAryasiddhi te thaI nahi, kiMtu ApaNuM ane ApaNAja lAkho hiMdu kApaDanA vyApArI bhAIonI peDhIonI pAyamAlI thavI ItyAdi ItyAdi. A rIte aspRzyasparzathI vivekabuddhi kevala naSTabhraSTa thaI jatAM paropakAraka jIvana vyatIta karanAra nirdoSa trikAladarzI RSimunione zayatAna kahI temaja hiMduonA pavitra maMdiramAM aMtyajone ghusADavA ane hiMduonA pavitra jalAzane aMtyajatparzathI apavitra banAvavA ItyAdi zAstravirUddha ghera anAcArane saMpUrNa uttejana ApI, gAMdhIjI pite kAyika, vAcika tathA mAnasika hiMsAdhArA lAkho tathA karoDo dharmAbhimAnI hiMduonI pavitra lAgaNIne pArAvAra rIte asahya duHkha ApI rahela che, jene sAkSI kevala aMtaryAmI jagadIzvara piote ja che. tethI bhAratavarSanI samasta prajAnI jAhera jANa mATe atra sthale spaSTa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 9 ) lakhavAnI jarUra paDe che ke gAMdhIjI poteja ahiMsAtmaka vratanuM sevana karI rahyA che, te nirvivAda rIte sarvAzamAM mithyAja che. vaLI sarva manuSyAe AvI adharmanI pravRtti jyAM thatI hAya tyAM tene nirodha karavAnA yathAzakti temaja yathAsAdhya prayAsa karavAja joe, nahiM teA tee pApabhAgI bane che evI amArA RSimunionI amane spaSTa AjJA che; zrImanlR vedavyAsajI lakhe che keH-- yatra dharmo hyadharmeNa satyaM yatrAnRtena ca / hanyate prekSamANAnAM hatAste hyevaM pUruSAH // je purUSonI samakSa jyAM adhathI dharmanA nAza thAya che ane asatyathI satyane nAza thAya che, te prekSaka purUSA pApanA bhAgIdAra thAya che, te A pApapraktimAMthI mukta thavA mATe temaja vyAsa bhagavAna lakhe che ke: dharme vinazyamAnaM hi yo na rakSetsa dharmahA // ,, H vinAza pAmatA jatA dharmanI rakSA karavA je purUSa prayatna karatA nathI, te purUSa dharma dhAtaka " kahevAya che; teA A dharmavidhAtaka"nA mahAna doSamAMthI mukta thavA mATe uparanI pravru'tta meM AraMbhI che, nahiM ke kApaNa prakAranA dveSa, irSyA ke virodhapUrvaka A mArI pravRtti che. e viSaya tame temaja je purUSaSa sunna haze te te sahaja samajI zakaze. kAraNa ke hita maneAhAt ca Turnama varSaH // hitakArI temaja manehara evuM vacana du bhaja hAya che, arthAt ke je vacana hitakArI TAya che te maneAhara hAtuM nathI ane je vacana maneAhara hoya che te tikArI hetuM nathI, A eka samartha kavi bhAravInA sacanapara sa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com 66
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 80 ). sujJa sajano saMpUrNa lakSa Apaze, evI AzA che. hAlamAM A dhArmikanagaramAM tA. 8 tathA 9-1-25 dinee rAmavADI Adi sthaloe amArI sanAtanadharmasabhAomAM "aspRzyatA siddhi" e viSaya para sthAnika temaja bahAranA vidvAnonAM vyAkhyAno cAlu raheze, e viSaya tamane suvidita karI huM mArI lekhinIne virAma ApuM chuM. lI. cunIlAla choTamalAla boharA maMtrI, sanAtanadharmapravartaka maMDaLa, bhAvanagara. upara lakhelA caturtha AhAnane pratyuttara mane gAMdhIjI taraphathI nahi maLatAM "gAMdhIjIne pavitra saMdeza" e nimnalikhita zIrSakavALA lekhanI traNa nakale meM suprasiddha "gujarAtI " patramAM, "sanAtanadharma kesarImAM" tathA svadharma svarAjyamAM prasiddha thavA mokalI hatI - gAMdhIjIne pavitra saMdeza. aspRzyatAsiddhi mATe gAMdhIjI prati caturtha AhAna chapAvI. kAThIAvADa rAjakIya pariSaddanA saMmelana prasaMge bhAvanagara mukAme takhta"vara pleTa upara gAMdhIjInA nivAsa sthAne te AhAnanI pacIza prata tA. 8-1-25 dine savAre sanAtanadharmapravartaka maMDaLanA nekara dvArA gAMdhIjIne mokalavAmAM AvI hatI, kiMtu baMgalAnA koI paNa purUSe maMDaLanA nokarane gAMdhIjIne rUbarU thavA devAne avakAza paNa Apyo na hato, temaja baMgalAmAM koIpaNa manuSya gAMdhIjIne te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 21 ) AhAnanI prA pahoMcatI paNu karI na hatI, teja dine apeAre paripA~nA maMDapa bahAra paNa jyAre A AzvAnanI chApela patrikAe chuTathI vhecavAmAM AvatI hatI, tyAre paNa pariSanA maMDapamAM A patrakAe gAMdhIjIne kAIe pahoMcatI karI na hatI. jethI tA. 8-1-25 dine AhAnanI pacIza prate rajIsTarDa mukapAsTa dvArA gAMdhIjIne mAkalI devAmAM AvI, jenI pahoMca amRtalAla dalapatarAma zeThanI sahI vALI tA0 10-1-25 dine mane maLI hatI. tA- 11-1-25 dine apAra sudhImAM paNa mane gAMdhIjI taraphathI pratyuttara maLyA na hatA, tethI teja dine sAMje dIvAnaparAmAM eka nAgara gRhasthane tyAM jyAre gAMdhIjI AvyA hatA, tyAre paNa maMDaLanA neAkare AvyAnanI patrikAe gAMdhIjIne pahoMcADavAnI bahu bahu pravRttie karI hatI, paraMtu tyAM paNa te pravRttio niSphalaja gai hatI. A rIte A ARRAnane kAMi pratyutara adyApi paryaMta mane maLelaja nathI. atra sthalanA sanAtanadhama pravata kamaMDaLa taraphathI aspRzyatAnivAraNa sAme pracaMDa temaja yeAra virodha darzAvavA tA. 6, 7, 8 tathA 9-1-25 dinAe rAmavADImAM ekatrita thayelI custa sanAtanIonI jAhera gaMjAvara sabhAomAM mukhainI vidvatpariSadnA agragaNya netA pa MDita zrIramApati mizrajI, amadAvAdanI sanAtanadharmAMsabhAnA maMtrI zrIyuta nagInadAsa purUSottamadAsa sadhI temaja apratihata utsAha ane asAmAnya parazramavaDe samastabhArata- varSamAM sthaLe sthaLe sanAtanadhanI alaukika tathA apUrva jAgRti karI mukanAra muMbainI sanAtanadhahiMdusabhAnA maMtrI zrIyuta nAraNujI purUSottama sAMgANI Adi suprasiddha vakatAo khAsakarIne padhAryA hatA. aspRzyatA sabaMdhe gAMdhIjInA mananA saMdeha pUrNAMze dUra thavAna A Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ (82) eka amUlya prasaMga hatuM, paraMtu atyaMta khedapUrvaka mAre lakhI darzana vavuM paDe che ke tA. 13-1-25 dana teo ahiMthI sAyaMkAle makasDa TrenamAM besI koI paNa prakArane pratyuttara mane ApyA vinA berasada tarapha prayANa karI gayA hatA. A uparathI be anumAna karavAnAM sabala kAraNe mane jaNAI Ave che te e ke amRtalAla dalapatarAma zeThe AhAnanI prate gAMdhIjIne pahoMcatI karI nahi hoya athavA te gAdhIjIne potAnA manamAM pUrNa rIte khAtrI thaI gayelI hevI joIe ke A rIte mAre pitAne paripUrNarIte parAjayaja thaze. hiMdu musalamAnanuM aikya leza mAtra nahi sadhAtAM gAMdhIjInI aMtyajatpanI kevala dharmavirodhI pravRttivaDe khuda hiMduomAM ekatA thavAne badale sarva jJAtiomAM, sarva kuTuMbamAM, sarva saMsthAomAM, gharagharamAM temaja vyakita vyaktimAM paraspara kusaMpa, kaleza, kalaha tathA zatratA vadhatAM jAya che, e vAtane bhAvanagara Adi aneka sthaLoe gAMdhIjIe pote pratyakSa anubhava karyo che, jethI huM IcchuM chuM ke gAMdhIjIe have aMtyajasparzanI duSTa ane adhama hilacAlane vinA kAraNe uttejana ApatAM aTakI javuM joIe, temaja jayAre paMkti mAlavIyAjIe paNa hamaNAM hamaNAMmAM chevaTe tA. 11-1-25 nA " gujarAtI " nA aMkamA sanAtanI paMDita sAthenA saMvAdamAM hiMdu dharmamAM aspRzyatA che, ema sApha sApha svIkArI lIdhuM che, te pachI gAMdhIjInA zAstravirUddha aspRzyatAnivAraNarUpI kevala pitAnA kalpita ane koIpaNa pAyA vinAnA maMtavya pachavADe gatAnagatinyAyathI vinA vicAre dhasatA pitAnA anuyAyIone gAMdhIjIe satvara aTakAvI devA joIe. kAraNa ke aspRzyatAnivAraNathI mahAna dharmahAni thatAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 83 ) bhAratavAsI prajAne svarAjaya Adi koIpaNa prakAranA zreyanI AzA rAkhavI, e vaMdhyAputra samAna, AkAzakusumasamAna, mRgatRSyikAsamAna, zazazaMgasamAna, gaganagaMdharvanagarasamAna temaja siktAtaiilasamAna chearthAta ke sarvAzamAM mithyA che ane pUrNaze nirarthaka che, eTaluM ja nahiM kiMtu pariNAme prajAne ekadama adha:pAta ane dArUNa durdazA thaze. A mArA zuddha hRdayane pavitra saMdeza koIpaNa sajInavIra gAMdhIjInA kAnokAna laI javA jarUra parizrama leze, ema huM AzA rAkhuM chuM tathA temanA taraphathI maLatA pratyuttaranI paNa huM sAthosAtha ja AzA rAkhuM chuM. vi. saM. 1981 mAgha zukala) 3nAlAla chATamalAla dazamI. tA. 3-2-25 bhaumavAra, bhAvanagara, che beharA. A "pavitra saMdezane paNa adyApiparyata mane gAdhIjI taraphathI pratyuttara nahiM maLatAM atra sthale punaH lakhI darzAvavAnI AvazyaktA mane pratIta thAya che ke madhyAhanA mArtaDanA prakAza jevI spaSTa A lekha mAMhenI aMtyaja sparza niSedha karanArI sarva hakIkta niSpakSapAtapaNe ekAgracittathI jANI lIdhA pachI paNa aMtyajasparzanA himAthatIo je aMtyajasparza karavA karAvavAnA asadAgraha-durAgrahane parityAga karaze nahiM te A rIte aneka zAstraniSiddha AcaraNa dvArA kramazaH uttarottara sarva dharma maryAdAone lepa thatAM thatAM mahAtmA zrIbhartuhari lakhe che temaShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 84 ) ziraH zArva svargAtpatati zirasastaritidharam mahIghrAduttuMgAdavanimavanezvApi jaladhim / adho gaMgA seyaM padamupagatA stokamathavA vivekabhraSTAnAM bhavati vinipAtaH zatamukhaH // artha-uttama viSNupadathI nIkaLelI gaMgA svargathI prathama mahAdevajInA mastaka upara paDe che, te mastaparathI himAlaya parvata para paDe che, te himAlaya parvata parathI pRthvI para paDe che ane pRthvI parathI hajAre mukhe samudramAM paDe che; A prakAre adhadhAriNI temaja patitapAvanI sAkSAta bhagavatI bhAgIrathI paNa mArA ekaja pagathIyuM cuktAM uttarottara nIcA nIcA padane prApta thayAM che, te pachI thoDApaNa vivekathI bhraSTa thayelA purUSonI paNa hajAro prakAre krame krame karIne adhogati-avanatija thAya che. atrasthale vAcakavRMdasamakSa nivedana karavAnI pUrNa AvazyaktA mane jaNAya che ke dezanetAo Adine guruparaMparAnyAe ApaNuM dharmazAstromAM lezamAtra praveza nahi hevAthIja sAstravirUddha kutsita ane adhama vicAre janasamAjamAM sarvatra prasarAvI adharmaneja uttejana ApI vartamAna prajAjananuM ghera aniSTa teo karI rahyA che, eTaluM ja nahiM kiMtu bhAratavarSanI nirdoSa bhAvI prajAne mATe paNa mahAna anartha ane dArUNa ApaddarUpI sagha prANaghAtaka hAlAhala viSavRkSanAM bIjenuM Aje paNa teo karI rahyA che, e vAta niHsaMzaya che. valapi AthI te te dezanetAo Adi lezamAtra aTake tema nathI tathApi eka vadhu prayAse temane dharma virodhI pravRttio karatA karAvatA aTakAvavA kevala zubha hetuthI vyathita ane vidIrNa hRdaye huM nIDarapaNe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 85). hadayanA zuddhaAzayapUrvaka lakhI darzAvavAnI pUrNa hiMmata dharuM chuM ke te te dezanetAonA vacanAnusAra gatAnugatinyAye je je adharmAcaraNa bhoLIbhalI hiMduprajA karI rahI che, te te adharmAcaraNujanya kula pratyavAyanA saMpUrNa bhokatA zAstrasiddhAMta anusAra te dezanetAoja hovAthI A anirvacanIya ane asAdhAraNa pApaphala bhogavavA teone caturdaza brahmAMDamAM sthAna nahiM maLatAM vizvakarmAne temane mATe eka tadana nokhuM ja sthAna nirmANa karavuM paDaze, e hRdayavidAraka bAbata upara huM sarva dezanetAo AdinuM khAsa dhyAna khecuM chuM. A samama lekhaparathI koi paNa vAcaka mahAnubhAve ema mAnI levAnuM nathI ke lekhake A sarva pitAnI vidvattA darzAvavA lakhyuM che; paraMtu AthI mAtra eTaluM te jarUra darzAvavA dhAryuM che ke sarva keI taravAranI dhArathI te pitAnuM IcchitakArya siddha kare temAM kAMI navAI naja heya, kiMtu ApaNA dezanetAo Adi te mAtra "sAMbelAnI dhAra" thIja pitAnuM icchita kArya karyuM jAya che arthAta ke hAlamAM mAtra aMtyajasparzathI nahiM aTaktA-"vidhavAvivAhapratipAdana, varNataralama, jAtyatarakhAnapAnavyavahAra ItyAdi aneka zAstraniSiddha AcaraNamAM pravRtti karavA karAvavA lAgI gayA che ane A sarva, ApaNI ja mUrkhatA, mUDhatA, bhIratA, dInatA, mUktA-asthAne dhIratA, zAMtatA, sahiSNutA, saMtavyatA, dayALutA temaja sajjanatA,-pramAda, upekSA, Alasya ane kuMbhakarNanI gADha nidrA tathA paraspara vaimanasya, viSa temaja virodha Adi asaMkhya mahAna deSonuM ja pariNAma che, ema koIpaNa prakAranA saMkevinA huM atra sthale sarvanI anekAnekavAra kSamA mAgI laI suspaSTa rIte lakhI darzAvuM chuM ane hajIpaNa uparanA sarva dene tyAga nahi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 86 ) karatAM dinapratidina dharmanuM hanana thavA devAmAM Izvarane tyAM pUrNa pratyavAyanA bhAgI banI ApaNe mauna avalaMbana karI besI rahezuM te ApaNe mATe A karatAM paNa kevuM ane keTaluM viSama pariNAma Avaze, te te mAtra zrI vizvabharaja jANI zake; mATe dharmanuM abhimAna rAkhanArA-"sarvadharmAcAryo, gurUpada dhAraNa karI beThelA mahAtmAo, saMpradAya tathA paMthapravartake pavitrasthAnee tyA maMdiramAM vyAsapITha para ArUDhathaI mane raMjaka zAstrIya, pravacane karanArA zAstrIbAvAo, vAdyayaMtra temaja madhura saMgItasameta bhinnabhinna prakAranA hAvabhAva karI recaka ane mane hara kathAodvArA harikIrtana karanArA buvAo, maMtrataMtraprabhAvazAlIpurUSa, ISTadevanA upAsake yogIo, sAdhu saMnyAsIe brahmacArIo, kSatriya rAjA mahArAjAo, paMDita, vidvAna vyAkhyAtAo, maThAdhIza mahetA, dhanasaMpanna vaiSNave temaja smA ane anya saMpradAyanA anuyAyIosanAtanadharma sabhAnA netAo temaja samasta bhAratavAsI hiMduo" ! ! ! jAge ! UThe ! ane saMpUrNa sAvadhAna thaI nirbhayapaNe dharmatrAtA-zrI jagadIzvaranuM ananyazaraNa laI dharmadrohI tathA dharmavirodhIo sAme raNasaMgrAmamAM-paraspara matabhedane kevala bhUlI jaI samUhAtmaka ekatAnA pUrNa ane prabala vegathI yA homa karI satvara jhaMpalAvo ane mArA paramapriya dharmabaMdhuo! paryavasAne dharma pakSanuM samarthana karanAra-vIsaMpansamanvita purUSoneja sarvAzamAM vijaya che, ema nizcayapaNe mAnI leje kaliyugamAM thanAra ghara anAcAranI AgAhI saMbaMdhe ApaNuM trikAlajJa RSimunio je lakhI gayA che, te ApaNane neTIsa arthAta sUcanA tarIke, te te anAcArane phalAdeza jANI laI temAM nahi pravRtti karavA tathA anyane paNa te pravRtti nahiM karavA devAmATeja lakhI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ (87) gayA che, nahi ke temAM kAyika, vAcika tathA mAnasika uttejana dvArA pote pravRtta thaI ane anyane pravRtti karAvI pApa bhAgI banavA banAvavA daSTAMta tarIke-"vivAha saMskArAnetara patipatnInA mahAna samAraMpUrvaka jatA samArehane joIne, yamI teNInA bhAI yamane puche che ke he bhAI ! A sabhAraMbha zAne che ? tyAre yama yamIne uttara Ape che ke pazutarUpe ItastataH paribhramaNa karatI kAmavAsanAne ekaja vivAhita strImAM saMnirUddha karI, te strImAMja te kAmavAsanAnI tRpti karavA mATe, A purUSa vaidikavidhithI A strInuM pANigrahaNa karI gRhasthAzramI thayela che. kAmaviSayanI AvA prakAranI vAta zravaNagocara thatAMja yamImAM kAmavAsane tatkAla jAgarUka thaI ane mane kahyuM keApaNe baMne kAmavAsanAnI tRptimATe saMgama karIe, tyAre dharmarAja yame e saMgamane ghera kutsita karma jANuM pitAnI bena yamIne kahyuM ke - A ghA tA gacchAn uttarA yugAni yatra jAmayaH kRNvan ajaami| upabahi vRSabhAya bAhumayAmacchasva subhage pati mat // RgvedasaMhitA artha: he bhagini ! je yugamAM bhaginio paNa ayogya bhAtasaMgama karaze, te yuga AgaLa Avaze, arthAta ke kaliyugamAM A ghara anAcArane pracAra thaze, hAlamAM e yuga nathI; tethI huM kahuM chuM ke-anya kutpanna yogya vIryasecana samartha purUSa mATe tuM bAhunuM upadhAna kara ane he bena ! mArAthI bhinna koIpaNa gya patinuM tuM anveSaNa kara." kaliyugamAM bena bhAI sAthe ayogya saMgama karaze, ema A maMtramAM spaSTa lakhyuM che, tethI te pramANe hAlamAM bene bhAI sAthe tevuM duSTa vartana karavuM, evo A maMtrane bhAva nathI, paraMtu kAmavAsanA eka evI duSTa ane prabaLa vastu che ke benane bhAI sAthe paraspara ayogya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ (88) saMgamamAM pravRtti karAvI de, tethI teone paNa paraspara saMpUrNa sAvadhAnIthI cetIne calAvavAmAMja A maMtranuM tAtparya che, nahi ke te ghera kukarmane uttejana ApavAmAM. eTalA mATeja zrI manumahArAje paNa lakhyuM che ke mAtrA svasrA duhitrA vA ma viviktAsano bhavet / balavAnidriyagrAmo vidvAMsamapi karSati // artha - purUSe, mAtA, bena athavA dIkarI sAthe ekAMtamAM besavuM nahiM; kAraNake itione baLavAna samUha vidvAnane paNa mehita karI de che. vizeSamAM vaLI eka atyaMta mahatvanI bAbata A pustakanA suvAcakavRMda samakSa darzAvAnI huM anujJA lauM chuM ke -"je prakAre ziSTa, vicArazIla, dharmAnuSThAnayukta temaja rAgadveSa ane niSiddhAcArathI rahita tathA satyahitamitabhASaNazIla dharmakAmavALA maharSinumahArAja, yogIyAjhavAkya prati trikAlajJa RSimunioe zAstramAM je je sadAcAranuM nirUpaNa karyuM che, te te AcAranuM ja manuSya sevana karavuM. pitAnI zuddha ane tuccha buddhinA prabhAvathI- sUkSmAtsUkSmataro dharmastasmAtsUkSma na kiMcana / durvibhAvyastato dharmaH kavibhiH suukssmdrshibhiH|| artha -dharma sUkSmavastuthI paNa atisUkSma che ane tenAthI anya koIpaNa vastu sUkSma nathI; AthI dharma sUkSmadarzI RSimuniothI paNa mahAmuzkelIthI jANI zakAya te che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ (89) na kalmASo na kapilo na kRSNo na ca lohitaH / aNIyAnkSuradhArAyAH kA dharma vaktumarhati // atha dharma kAbasacitro nathI, mAMjaravaNe nathI, kALe nathI, temaja lAla nathI; dharma sajAyAnI dhAra karatAM paNa atyaMta sUkSma che, mATe dharmanuM vivecana karavAne kANu yogya che ? dharma jevA sUkSmAtisUkSma gahana viSaya para kevava yuktiprayukitaothI kadApi kAle manuSya hastaprakSepa karavo nahiM temaja zAstra pramANenA arthanA anartho karavA nahiM. mATe A karavA yogya che ke A karavA yogya nathI, evA prakAranA saMzaya delAmAM jayAre manuSyanuM mana dalAyamAna thatuM jovAmAM Ave, tyAre te manuSya potAnI buddhie karela nirNaya para lezamAtra vizvAsa nahiM rAkhatAM, zrIkRSNa bhagavAne arjunane kahelA lekanuM saMpUrNa anuzaraNuM levuM tasmAcchAstraM pramANaM te kAryAkAryavyavasthitau / jJAtvA zAstravidhAnoktaM karma kartumihArhasi // artha A karavA yogya che ke A karavA yogya nathI-arthAta ke A sparza karavA gya che ke A sparza karavA yogya nathI,A bhakSaNa karavA yogya che ke A bhakSaNa karavA yogya nathI, ItyAdi aneka prakAranA dhArmika viSayane nirNaya karavAmAM manuSya buddhibala, yukti tathA anya pramANene Azraya nahiM letAM kevaLa zAstraneja mukhya pramANabhUta mAnavuM ane AvA viSayamAM dharmazAstro zuM AjJA Ape che, te barAbara jANI laI, te AjJAnusAra manuSya sarvadA vartavuM. dharmazAstranuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 9 ) lezamAtra jJAna nahidharAvanAra temaja dezakAlAnusAra zAstravacanonA arthane anartha karI nAkhanAra koIpaNa adhikArI vyaktie dhArmika viSayamAM Apela kalakalpita nirNayane gatAnagatika temaja zrutismRtI hyubhe ne dvijAtInAM prakIrtite / ekena vikalaH kANA dvAbhyAmaMdhaH sa ucyate // vRddhagautamaH artha:-"kRti ane smRti-e DijenAM be netro che. zruti tathA mRti-e bemAMthI je dvijane mArA ekamAM ja praveza hoya, to tene ekaja nA hovAthI te kANo kahevAya che ane je baMnemAM praveza na heyate baMne netro nahiM hovAthI te aMdha kahevAya che" A baMne divya netro hAlamAM ApaNane gurUparaMparAprApta nahiM hovAthI aMdhaparaMparA nyAye kaipaNuM dharmAbhimAnI purUSe kAyika, vAcika tathA mAnasika keIpaNa prakAranuM anudana tathA uttejana ApavuM nahiM temaja dharmanuM abhimAna dharAvanAra bhAratavarSanI samasta sanAtanI prajAe, dezanetAo tathA sudhArakavRttinA kahevAtA AcAryo ke je dhArmika viSayamAM hastaprakSepa karavA lAgI gayA che, tenI sAme ugra temaja utkaTa virodha upasthita karI devA satvara baddhaparikara thaI javuM, eja namra vijJapti. upasaMhAra ApaNu paramapavitra RSimunio jeo nirjana araNyamAM kaMda, mUla, phala, phula Adi kevala sAtvika padArthone AhAra karIne pitAnuM nirdoSa, nirbhaya ane nirmala jIvana vyatIta karatA hatA, jeo bhUta, bhaviSya ane vartamAna-kAlarAyanuM saMpUrNa jJAna dharAvatA hatA temaja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 1 ). gavidyAnA prabhAvathI anekavidha addabhuta zakti dharAvatA hatA, jeonI ahiMsAvatanI pratiSThAne lIdhe naisargika rIte paraspara verabhAva dhAraNa karanArAM prANIo paNa jeonI sAnnidhyamAM potAnA vairabhAvane parityAga karI paraspara mitratAthI vatI svacchede AnaMdathI vicaratAM hatAM, jeonA satyavratanI pratiSThAne lIdhe je je vacana teo bolatA, te te vacana pramANeja thatuM hatuM, jeoe asAmAnya parizrama Adi uThAvI kevala pAramArthikavRttithI ja RtaMbharA prajJA samAdhidvArA paramAtmAnI sAkSAta AjJA-kAyadAkAnunarUpa kRtio tathA smRtione, samagra cAtuvairyaprajAnA ehaka tathA pAralaukika zreyane mATe, sAkSAtkAra karyo hatuM, jeonAM prAtaH smaraNIya nAmonuM saMkIrtana karI adyApi paNa samasta cAturvarya prajA pitAnI vANIne pavitra kare che, jeoe ApaNA upara karelI anirvacanIya upakAraparaMparArUpI mahAna RNamAMthI ApaNe rANakAlamAM keTi upAya paNa mukta thaI zakIe tema nathI, jeoe karelA anaMta upakAranA pratyupakAranimitte cAturvarNaprajA tarpaNa Adi nityakarmodvArA teonA RNamAMthI mAtra yatkiMcidaze mukta thavA prabala prayAsa kare che, jeonAM caraNakamalanAM rajakaNethI pavitra thayelI A bhAratabhUmimAM janma levAne svargIya sukhanA paNa parityAgapUrvaka akSaradhAmanI prApti mATe svarganA devatAo paNa aharniza japa japI rahyA che, jenA akATaya, acala ane akhaMDanIya siddhAMta anusAra vatana karI asaMkhya mahApurUSo A epAra tathA agAdha saMsArasAgara uttIrNa karI gayA che, jeoe racelAM zAstronAM vidhiniSedhavacane pramANe nahi vartavAthI samarata hiMdu prajA Aja aneka prakAranI dArUNuM daivI Apattio bhogavI rahI che, eTaluM ja nahiM tui dinapratidina ghera Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ (92 ) avanati tarapha prayANa karatI jAya che, jeonI apUrva ane alaukika anekAneka kRtiomATe pAzcAtyapaMDita temaja mahAna tattvavettAo pitAnA pustakamAM muktakaMThe stuti karI gayA che, jeonI addabhuta daivIzaktio mATe videzI vidvAne pitAnA graMthomAM jeonA guNanuvAdanuM yazagAna karI gayA che, jenA Adarza bhUta rAgadveSa rahita zuddha cArine lIdhe ja eka samaya prAcIna kALamAM bhAratavarSa unnatinA ucca zikhara para pahecI samagra bhUmaMDalamAM vizvavikhyAtine pAmyo hatA, jenA avarNanIya upakAronA pratyupakAramAM gAMdhIjI hiMdujAtimAM utpanna thayA chatAM jeone vinA vicAre zayatAna, pAkhaMDI tathA rAkSasa kahI nAMkhI bhAratavarSanI asaMkhya sanAtanadharmAbhimAnI prajAnI mAnasika vRttiopara kaThora kuThAranA prahAra karI eka hiMsAnuM asAdhAraNa mahAna kArya karI rahyA che, te ApaNA parama kArUNika RSimunioe dharmazAstromAM darzAvela hitakAraka mArgonuMja ApaNe anuzaraNa levuM yogya che; manu mahArAja A viSayanA samarthanamAM lakhe che ke - yenAsya pitaro yAtA yena yAtAH pitAmahAH / tena yAyAtsatAM mArga tena gacchanna riSyate // artha -je vedokta mArganuM ApaNuM pUrvaja vyAsAdi mahAna RSiee sthApana karyuM che ane je sanmArganuM pitA ane pitAmaha pAlana karatA hoya, eja zubha mArge sarva manuSyoe hamaNuM paNa cAlavuM ucita che, pitA, pitAmaha AdithI sevita zubha mArganuM je sevana kare che, tenI kadApi kAle adhogati thatI ja nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 3 ) A pramANe upara darzAvela mahAtmA manu bhagavAnane amRtasamAna upadeza grahaNa karI sanAtanadharmanA advitIya chatra nIce niyukta thayela samasta cAtuvarNa prajA potapotAnA varNAzramadharma para ArUDha thaI zAstravihita karmonuM sabhya AcaraNa tathA zAstraniSiddha kamane sarvathA parityAga karavAno satvara AraMbha karI de, te prAcIna RSimunionA vaidika samayamAM eka vakhata paramAtmAnA paripUrNa anugrahathI vividha vaibhavabhogasaMpanna ApaNe A bhAratavarSa tatvajJAna, gasAmartha, tabala, bhakti vairAgyAdi mahAtma, alaukika divya prabhAva, agAdhabuddhicAturva temaja vividha kalAkauzalyaAdithI vizvavikhyAtine pAmI unnatinA ucca zikhara para pahoMcyo hato, te ja pramANe Aje paNa ApaNI A paramapavitra bhAratabhUmi aneka prakAranI cAlI rahelI daivI ApattiothI tathA durdazAthI dUra thaI, dharmazAstranI dRSTie vividha prakAranI unnati, saMpUrNa zAMti, anirvacanIya sukha tathA saMpattine saMpUrNa upabhoga karavA parama bhAgyazALI banI zake tema che, eTaluM ja nahi paraMtu keIpaNa prakAranA AyAsavinA paramakRpALu paramAtmAnI saMpUrNa kRpAthI svarAjya paNa karAmavata ja prApta thaI zake tema che, e atyaMta mahatvano viSaya A lekhanA sujJa vAcakavRMdasamakSa ni saMkocapaNe atyaMta harSa pUrvaka nivedana karUM te te koIpaNa rIte asthAne gaNAze nahiM. apRSTho'pi hitaM brUyAdyasya nehetparAbhavam / eSa eva satAM dharmoM viparItamato'nyathA // zubhaM vA yadi vA dveSyaM priyaM vA yadi vApriyam / apRSTho'pi hitaM vakSyedyasya nehetparAbhavam // artha je purUSane parAbhava thato jovAnI IcchA na hoya, tene puchyAvinA paNa hitakAraka bAbata kahI devI; A saMpurUSone Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma che ane hitakAraka bAbata na kahevI, e asapurUSane dharma che. zubha hoya athavA azubha hoya temaja priya hoya athavA apriya heya, paNa je purUSane parAbhava thate jovAnI IcchA na hoya, tene puchayA vinA paNa hitakAraka bAbata kahI devI." uparanAM bedhadAyaka nItizAstranAM vacananuM saMpUrNa manana karI, samagra cAturvarNa prajAnuM paramahita zemAM raheluM che ? e samyakaprakAre darzAvI devA A lekha koIpaNa prakAranA asadAzayathI rahita kevala zuddha buddhithI meM lakhe che, e yathArtha ane spaSTa hakIkta A graMthanA sujJa vAcakavargasamakSa nivedana karavAnI huM anujJA lau chuM. chatAM paNa A dharmaviSayaka lekho saMbaMdhe niMdA karavAmAM keTalAka sudhAraka nAstike jarUra tatpara thaze, te tenA parivAra nimitte lakhavAnuM ke - stivaH kAra parva kiMtu hiMgu tAvatA na hi dhUlicayaH kApi bhAskaro'bhAskaro bhavet // a -"nAstike sanAtanadharmanI bhale niMdA kare; teTalAthI zuM? dhULanA DhagalAthI athata sUryanI ADe ToLA AvavAthI sUrya kyAMI prakAza nahi ApanAre thatuM nathI; arthAta ke vaLI pAcho chinnabhinna dazAne prApta thatAM sUrya jene teja prakAze che. A rIte ApaNuM sanAtanadharmapara aneka prakAranAM AkramaNa thaI gayAM, chatAM paNa Aja sanAtanadharma akhila vizvamAM potAnuM avicala sArvabhaumapada bhegavI rahyo che, e ati mahatvanA viSayane prajAjanasamakSa nivedana karI huM A lekha samApta karuM chuM. zivama. che zAntiH zAntiH zAnitara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ punarlagna niSedhanuM pariziSTa. kanyAnA vivAha ekaja vakhata thAya che bIjI vakhata thai zakatA nathI tenuM mukhya kAraNa kanyAnA dAnanA vidhi che jene mATe manubhagavAna adhyAya 5 nA zloka 151mAM kahe che ke yasmai dadyAtpitA tvenAM bhrAtA cAnumate pituH // taM zuzrUSeta jIvantaM saMsthitaM na ca laMghayet // 151 // pitA kanyAne jenI sAthe paraNAve athavA te pitAnI anumatithI bhAI kanyAne jenI sAthe paraNAve te pati jIvatA hoya tyAM sudhI strIe tenI sevA karavI ane tenA marI gayA pachI brahmacarya pALavuM ane tenI zrAddhAdika kriyA karavI. maMgalArtha svastyayanaM yajJazvAsAM prajApateH // prayujyate vivAheSu pradAnaM svAmyakAraNam // 152 // vivAhAmAM prajApatine uddezIne je yajJa karavAmAM Ave che te strIonA maMgaLane mATe ane kalyANane mATe che. paraMtu svAmipaNAmAM tA vAgyAnaja kAraNa che. kAraNa ke vAgyAnathI amuka purUSanu amuka kanyApara svAmIpaNuM siddha thAya che, ane te vAta dhyAnamAM rAkhIne manubhagavAne vAgdattA kanyAnuM maraNa thAya te tenA patinA piDAne traNa rAtrinu Azaunya kahyuM che. paraMtu vivAha vidhi thayA vinA te kanyAnu bhAryA pazu sidgha thatu nathI. temaja parAzara smRtimAM paNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 2 ) naSTe mRte pravajite klibe ca patite patau / paMcasvApatsu nArINAM patiranyA vidhIyate // vAgdattA kanyAnA pati khAvA gayA hoya, marI jAya, tyAgI thai jAya, napuMsaka nivaDe athavA to patita eTale vaTalAI jAya, te te kanyAnuM bIje ThekANe vAgyAna thai zake che. ema kahela che paraMtu keTalAeka atta purUSA te vacana vivAhitA kanyA paratva mAne che. te temanI kevaLa ajJatAja che. kema je A vacanane vivAhitA kanyApara mAnazuM teA je strIne pati tyAgI thaI gayA hoya athavA jene pata yuropa amerikA jaI vaTalI gayA hoya tevI viAhita strIone paNa punaHgna karAvavAnA prasaMga prApta thaze. paraMtu punamanA himAyatI tema karavA icchatA hoya ema jaNAtu nathI ane dharmazAstrakAra tA strIone kAIpaNa sthitimAM punarlagna karavAnA niSaja kare che ane evAja hetuthI bhagavAna manu adhyAya 1 nA zlAka 156 mAM kahe che ke pANigrAhasya sAdhvI strI jIvateA vA mRtasya vA / patilokamabhIpsantI nAcaretkiMcidapriyam // patinI sAthe dharmAcaraNa karIne meLavelA svargalAkamAM javAnI hAyatA pativratA strIe peAtAnA pANigrahaNa karanArA pati jIvatA hoyake marI gayA hoya tApaNu tene aNagamatuM kAMIpaNa Iccha kArya karavuM nahIM. kAmaM tu kSapayeddehaM puSpabhUlaphalaiH zubhaiH / na tu nAmApi gRhIyAt patyau te parasya tu // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 3 ) sArI rIte khAvA pivAnuM hoya te paNa vidhavA strIe savaguNa puSpa, phaLa ane mULa vaDe alpa AhAra karIne zarIrane kSINa karavuM tathA patinA marI javA pachI vyabhicAra buddhithI para purUSanuM nAma suddhAMta levuM nahIM. AsItAmaraNAkSAntA niyatA brahmacAriNI / yo dharma ekapatnInAM kAMkSantI tamanuttamam // manu. aM 5. 158 eka patinI sevA karanArI tathA varadAna, zApadAna vagere zakita meLavavAnI icchAvALI pativratA strIe vidhavA thayA pachI mananI kAmanAne zAMta pADI devI, niyama pALavA ane maraNa paryata brahmacarya- vrata pALavuM. vidhavA strIne jIMdagI parvata brahmacarya pALIne rahevAthI kevuM uttama phaLa prApta thAya che tenA saMbaMdhamAM bhagavAna mana. a, 5. le. 159 mAM kahe che anekAni sahasrANi kumArabrahmacAriNAm / divaM gatAni viprANAmakRtvA kulasaMtatim // hajAre ane lAkho brAhmaNa kuLanI vRddhi mATe saMtati utpanna karyA vinA bAlya vayathI ja brahmacarya vrata pALIne svargamAM gayA che. arthAta putravinA brahmacaryathI paNa svarga maLe che. te pramANe mRte bhartari svAdhvI strI brahmacarye vyavasthitA / svarga gacchatyaputrApi yathA te brahmacAriNa // manu. a. 5. 160 / / pati marI gayA pachI je pativratA strI brahmacarya pALIne rahe che te putra vinAnI hoya che to paNa brahmacArIonI peThe svargamAM jAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ pati yA nAbhicarati mnovaagdehsNytaa| sA bhartR kamAnoti sadbhiH sAdhvIti cocyate // ma. a. 5. zlaM 165 parapurUSanuM smaraNa na karavuM enuM nAma manaHsaMyama, pitAne patinA guNo karatAM paranA guNenAM vakhANa na karavAM tenuM nAma vAku saMyama ane para purUSane sparza na kare tenuM nAma zarIrasaMyama. A traNa prakAranA saMyama pALI je strI mana, vANI ane kAyAthI patinIja sevA karyA kare che te strI patinA lekamAM jAya che ane sapurUSamAM tene sAdhvI eTale pativratA strI kahe che. anena nArI vRttena manovAgdehasaMyatA / ihAyyAM kIrtimAnoti patilokaM paratra ca // ma. a. 5. zlo 166 upara pramANe mana, vANI ane kAyAthI niyamamAM rahenArI je strI sadAcAra pramANe varte che te strI A lekamAM uttama kIrti meLave che ane maraNa pachI patinA lekamAM jAya che. pANigrahaNikA maMtrAH kanyAsveva pratiSThitAH / nAkanyAsu kvacinnRNAM luptadharmakriyA hi taaH|| manu. a. 8. zlo226 pANI grahaNa saMbaMdhI vaidika maMtro kanyAone viSe ja lAgu paDe che. paraMtu akanyAne (paraNelI) mATe lAgu paDatA nathI, kAraNa ke tenA kanyApaNAnA dhamane lepa thayo che. pANigrahaNikA maMtrA niyataM dAralakSaNam / teSAM niSThA tu vijheyA vidvadbhiH zaptame pade / pANI grahaNanA maMtro kanyAmAM bhArthIpaNuM lAvavA mATe niyama karanArA che, te maMtronI paripUrNatA te saptapadI thayA pachI thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ ema vidvAne e jANavuM ane te uparathI e paNa nizcaya thAya che ke vivAhanA maMtrAvaDe vidhithI paraNelI strI ja bhAryA manAya che. paNa vidhi vinA mAtra anAryonI peThe paraNelI strI dharmapatnI nathI, ane tenAM saMtAna paNa dharmI prajA rUpa nathI, temaja A vacanathI epaNa siddha thAya che ke jyAM sudhI suptapadI thaI nathI, tyAM sudhI te strImAM bhAryApaNuM thatuM nathI tethI te pahelAM je strI vidhavA thAya tenuM pharIthI lagna thaI zake che paraMtu saptapadI thaI rahyA pachI tenuM bhAryApaNuM siddha thaeluM hovAthI tenuM pharI lagna thaI zakatuM nathI topaNa je strI yAvatajIva brahmacarya pALIne rahe che tene uttama lakanI gati prApta thAya che, paNa koIpaNa agnihotrAdika gRhastha dharma nahIM AcarIne kevaLa viSayasukha mATe ja lagna kare che teone uttama lekanI prApti thatI nathI. viSayavAsanA te prANImAtrane svAbhAvika prAptaja che tenuM jaMdagI sudhI sevana karavuM te te pazuonI samAna hovAthI pazudharma rUpa che mATe niMdya che te mATe te viSayavAsanAne dhIme dhIme aDhakAvavA mATe e cha za_one vaza karavA IcchatA hoya teNe prathama gRhasthAzramamAM praveza karIne strI paraNI tene vaza karavAne yatna kare. jemake killAne Azraya karIne yuddha karanAra rAjA pitAnA prabaLa zaone paNa jItI zake che. paNa zatruo nabaLA paDe tyAre killAne tyAga karI DAhyA purUSe vicaravuM. kahevAno matalaba e che ke kAmavAsanA svAbhAvika hovAthI tene ekadama tyAga karavo sava manuSyone azakya che ema dhArI zAstrakAroe eka strI paraNI temAM yuktithI kAmavAsanAne dhIme dhIme ochI karatAM javI ane chevaTe tene samULage tyAga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ karI vAnaprastha athavA saMnyAsa jhaDaNa kare. kAraNa ke kAmavAsanAne tyAga karyA sivAya kalyANa thaI zakatuM nathI evA hetuthI ja gItAmAM paNa kahyuM che ke kAma, krodha ane lebha e traNa narakanAM dvAra che ane AtmAne nAza karanArAM che mATe e traNane tyAga kare. evA gaMbhIra mUDha hetune nahIM samajanArAo lagna karavAno hetu viSayabhoga che ema samajIne zanI svatAM patie nyAya pramANe badhAM manuSyone viSayavAsanA vadhAravAnA prayatna karI pazudharma phelAvavAno prayatna karI rahyA che e ghaNuM zocanIve che. je bhAratavarSanI prajA hajAre varSathI pitAnA dharmazAstronA upadeza pramANe viSayavAsanAne ane Asura saMpattino tyAga karavA yatna karI rahI che tene temAM beTA de batAvI pazcimanI prajAnI peThe viSayAsakta banAvavA prayatna karI rahela che ane satsaMgane, zAstra paMDitane ane zAstrIyazravaNano vyAsaMga chuTI javAthI anabhijJa prajA te kAmavAsanAnA upadezane AdarathI zravaNa karI rahI che ane te pazudharmanuM AcaraNa karavA karAvavA pratidina prayatna karI rahela che te mAtra kalikAlAja mahimA che ane te prajAnuM bhAvI aniSTanuMja sucana kare che je mATe vidura kahe che ke yasmai devAH prayacchanti puruSAya parAmavaM / puddhi tasyApakarSIta so'vA cInAni pazyati // je purUSane deve parAbhava karavA icche che tenI buddhi kheMcI leTe ane te purUSa avaLA mArgane ja juve che. jethI tene vinAza thAya che. purUSe eka strI paraNavI ane strIe eka purUSa sAthe lagna karavuM, e pramANe lagnathI joDAelAM strI purUSe dhIme dhIme kAmavAsanAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ). zAMta karavI ane te mATe niyama pALavA jene mATe manu bhagavAna a, 3 le 45, 46, 7, mAM kahe che ke - atuTAmiNI thArAvAnita savA | pavije. vrajenAM tadvato ratikAmyayA // RtusvAbhAvikaH strINAM rAtrayaH SoDaza ramRtAH / tAsAmAdyAzcatasrastu niditaikAdazI ca yA / trayodazI ca zeSAstu prazastA dazarAtrayaH // 47 // RtukALa prApta thAya tyAre pitAnI strI pAse javuMja, sadAya pitAnI strIne viSeja parAyaNa rahevuM tathA strI ratInI kAmanAthI pArthanA kare te purUSe pavene cheDIne strI pAse javuM, strIone RtukALa seLa dIvasa gaNAya che, temAM prathamanI cAra rAtrio eTale radarzananA cAra divasa, agyAramI rAtrI ane teramI rAtrI e rAtrIo nighache. temAM strI pAse javuM nahiM. rAtrIo karI che mATe divase javuM nahi. bAkInI daza rAtrIo prazasta gaNAya che. temAM paNa pUrNimA amAvAsyA parvano tyAga kare. e pramANe viSayavAsanAne aTakAvavA mATe niyama karela che. e ja pramANe potAnA kula gotranI kanyAne paraNavI nahIM ema kahevAmAM paNa viSayavAsanAne aTakAvavAne ja hetu samAele che mATe zrImadbhAgavatamAM priyavrata rAjAne upadeza ApatAM bhagavAna brahmA kahe che keyH SaT sapalAnvijagISamANaH gRheSu nirSizya yateta purvam / atyati durgAzrita urjitArIn kSINeSu kAma dicarodvapazcit // je purUSa pAMca iMddhi ane chaThuM mana e sarvane jItavA icchate hoya teNe prathama gRhasthAzramamAM praveza karIne tene vaza karavA yatna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 8 ) karavA. jema rAjA killAne Azraya karIne baLavAna zatruone paNa jIte che, tema pachI zatruo nabaLA paDe tyAre vidvAna purUSa gRhasthAzrama cheADIne tyAgI thaIne yatheccha vicare, paramAtmA pAse aMtaHkaraNa pUrvaka mAgIe chIe ke bhAratavAsI prajAne prabhu sa -- addhi Ape ane viSayavAsanA vadhAranArI adhArmika asata pravRttio jevI ke strIonAM punarlagna, varSAM taralagna, aspRzyadhamA tyAga, bhakSyAbhakSyadhama nA tyAga, ane varNavyavasthAne vinAza vigere sanAtana vaidika dharmane nAza karanArI pravRttie temanAM cittamAM utpanna thavA pAme nahIM. chevaTamAM eTaluM smaraNa ApavAnI rajA lauMdhuM ke pratyeka vyakinuM ke samagradezanuM rakSaNa potapAtAnA dharmoja kare che krAi manuSya karI zakatA nathI. mATe dharmanu Mja rakSaNa kareA ane dharma te che ke je prAcIna maharSioe zruti ane smRti rUpe upadeza karyo che ane je ghaNA kALathI bhArata varSanI prajA pote para parAthI pALatI AvIche paraMtu hAlanA akAmAsakata ane alpajJa manuSyA pAtAnI kalpanAvaDe. mAnelA te dharmanathI ane tethI prajAhitapaNu thanAra nathI. paNa jeoe tapa ane jJAnanA khaLavaDe niHsvArtha paNe mAtra prajAnA hita mATeja kahela che teja dharma rUpa che ane teja prajAnuM hita karanAra thaze. sarve pe sukhinaH saMtu sarve saMtu nirAmayAH / sarve bhadrANi pazyaMtu mA kazcidduHkhamApnuyAt // sarve manuSyA sukhI thAo, sarve janA ArAgya bhAgavA, sarvAMnuM kalyANa thAo ane kAi paNa manuSya duHkha na pAme. rati zivam, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddhipatra asata bhUmikA paMkita azuddha patranA patranA kcacit kvacit punarlagna punarlagna 18 asata akRttitAkarSitA avRttikarSitA develyaH aMnya anya vRSabha vRSala vihita vihitaM eNu trikAdazI trikAdazI darzAvyuM che darzAvyuM che yaddevai mamabhedI marmabhedI nirodhuM nirAddhaM vyathata vyathita 10 samapaNuM samarpaNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com ema 0 cha yadaca 6 o -
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMkti azuddha Adane sAce pUrNAze prakAranI zuddha Adine saMkoce pUrNAze prakAranI kiMtu anekavidha kimu 19 kti anekavidha kimu - 12 punarlagnaniSedhanuM pariziSTa Azaunya brahmacAriNa bhartR kamA zaptapade suptapadI za, ene Azauca brahmacAriNaH bhartRlokamA saptapade saptapadI zatruone na samAsa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ vijJApana. zrIbhAvanagarasanAtanadharmapravartakamaMDaLa taraphathI prasiddha thayela apUrva grathanI nAmAvalI, 9 0 rU. A. pA. 1. janmathI jAtinirNaya ... 0-2-0 2. saddhacana sudhA - 0-8-0 3. svadharmasarvasva ... ... ... -8-0 4. AtmanirUpaNa * * * 0-8-0 5. punarlagnaniSedha ane pRsyAspRzyaviveka 0-3-0 uparanAM pustake maLavAnuM sthAna. zrIyuta cunIlAla omalAla beharA, maMtrI, zrIsanAtanadharmapravartakamaMDaLa, bhAvanagara The zrInIlakaMThamahAdevanI zerI. * ~dhanAni bhUmau pazavazca goSThe bhAryA gRhadvAri janaH zmazAne / dehazcitAyAM paralokamArge dharmAnugA gacchati jIva ekaH // bhAvanagara-dhI inDIyana prInTIMga varkasamAM cunIlAla jAdavarAe pyuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ zoli bhAvanaga2 heric Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com