________________
સુસૂસ ધાતુ બને છે. તેને વિપ્ -૧-૧૪૮' થી વિવું (0) પ્રત્યય. ‘તઃ ૪-૨-૮૨૪ થી સુપૂત ધાતુના અન્ય ગ નો લોપ; ત્યારબાદ સિ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી સુતૂઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. સુસૂત્ અહીં સન્ પ્રત્યયનો સ્ પદાન્તમાં હોવાથી તેને નામ્યન્ત૦૨-રૂ-૧' થી પૂ આદેશ થતો નથી. તેથી પત્વમૂત સનું પ્રત્યય અહીં ન હોવાથી “ખ્રિસ્તોરે-વાઽસ્વ૬૦ ૨-૩-૨' થી વિહિત નિયમથી સું ધાતુના સ્ ને વ્ આદેશની વ્યાવૃત્તિ થતી નથી. આ સ્થિતિમાં ‘નામ્યન્તસ્થા૦ ૨રૂ-૧૯’ થી सुसूस् ના મધ્યવર્તી સ્ ને ૫ આદેશની પ્રાપ્તિ હતી, તેનો આ સૂત્રથી નિષેધ થાય છે. સુરૂષતિ આ સૂત્રનું ઉદાહરણ નથી. કારણ કે આ ઉદાહરણમાં થૂ આદેશની નિવૃત્તિ સૂ. નં. ૨-૩-૩૦ થી વિહિત નિયમથી જ થાય છે. ઈત્યાદિ ભણાવનાર પાસેથી બરાબર સમજી લેવું જોઈએ. અર્થક્રમશઃ- નવરાવશે. નવરાવવાની ઈચ્છાકરનાર. ॥૬॥તિષત્વપ્રજળમ્॥
.....
अथ णत्वप्रकरणम् ।
ર-વર્ગાનો જ પરે 5 અન્ત્યસ્યા 5 જ઼-૫-૪-તવńશ-સાન્તરે રાફા૬૩॥
टू
તથા શ્
ર્ ર્ અને ત્ર વર્ણ (, ) થી ૫૨માં ૨હેલા પદના અન્તે નહિ રહેલા 7 ને; નિમિત્ત અને નિમિત્તી એકજ પદમાં હોય તો; નિમિત્ત અને નિમિત્તી વચ્ચે છ્; ૬ વર્ગીય, ટુ વર્ગીય; ત્ વર્ગીય વ્યઞ્જન અને સ્ ને છોડીને અન્ય કોઈ પણ વર્ણનું વ્યવધાન હોય તો પણ ર્ આદેશ થાય છે. આ સૂત્રનો અધિકાર યાવદ્ નત્વ વિધિ સુધી છે. અર્થાત્ જ્ઞત્વ વિધાયક તે તે સૂત્રમાં યથાસંભવ પૃવવિ ની અનુવૃત્તિ ચાલુ છે. રૂ ધાતુને ō - વર્તે બ-૧-૧૭૪' થી TM (ત) પ્રત્યય. ‘મૃતાં૦ ૪-૪-૧૧૬' થી ૢ ને રૂર્ આદેશ. વાવેર્ના
१७३
