________________
તો ચૌવા અને ગૌડુત્રોચ્ચા ઈત્યાદિ પ્રયોગો અનુપપન્ન થાત - એ સમજી શકાય છે. અર્થક્રમશઃ - દ્વારનું વૃદ્ધાપત્ય સ્ત્રી. ઉડુલોમનું વૃદ્ધાપત્ય સ્ત્રી. II૭૮ll
कुलाख्यानाम् २।४७९॥
સન્તાનનો વ્યવહાર જે પ્રસિદ્ધ પુરુષના નામથી થાય છે તે - ઋષિના અપત્યથી ભિન અપત્યાર્થમાં વિહિત ગળુ અને ગ્ર પ્રત્યયાત્ત નામના અત્યવર્ણને સ્ત્રીલિંગમાં પણ આદેશ થાય છે. પુનરુચ વૃધાપત્ય સ્ત્રી આ અર્થમાં પુરા નામને તેમ જ ગુપ્તસ્ય વૃધાવયં સ્ત્રી આ અર્થમાં જીત નામને શત ફુગુ ૬-૧-રૂ9 થી ફુગુ પ્રત્યયાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન નિક્કિ અને પતિ નામના અન્ય રૂ ને આ સૂત્રથી થ આદેશ. “ર-૪-૧૮ થી શિવ અને શૌર્ય નામને સાપુ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી પવિયા અને જીત્યા આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં બહુસ્વરથી યુક્ત અને ગુરુ ઉપાન્ય વર્ણથી યુક્ત નામ ન હોય તો પણ ણ આદેશનાં તાદૃશ વિધાન માટે આ સૂત્રનો પ્રારંભ
છે. અર્થ ક્રમશઃ -પુણિકનું વૃદ્ધાપત્ય સ્ત્રી. ગુપ્તનું વૃદ્ધાપત્ય સ્ત્રી. | મનાઈ ફત્યેવ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ સન્તાનનો
વ્યવહાર જે પ્રસિદ્ધ પુરુષના નામથી થાય છે, તે ઋષિના અપત્યથી ભિન્ન અપત્યાર્થક [ અને ફર્ પ્રત્યયાત્ત નામના અન્તવર્ણને
સ્ત્રીલિંગમાં પણ આદેશ થાય છે તેથી નૌતમસ્થ વૃધાપત્યે સ્ત્રી આ અર્થમાં વધુ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી વાસિષ્ઠી (જુઓ સૂ. નં. ૨-૪(૭૮) ની જેમ ગૌતમી પ્રયોગ થાય છે. અહીં ઋષિ ના અપત્યઅર્થમાં વિહિત સન્ પ્રત્યયાન્ત શૌતમ નામના અન્તવર્ણને આ સૂત્રથી ધ્ય, આદેશ થતો નથી. અર્થ - ગૌતમ ઋષિનું વૃધાપત્ય સ્ત્રી.વિહિંત ૩ળુ પ્રત્યયાન્ત શૌતમ નામના અત્યવર્ણને આ સૂત્રથી ળ આદેશ થતો નથી. અર્થ - ગૌતમ ઋષિનું વૃદ્ધાપત્ય સ્ત્રી.
99
